Η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις χώρες που βγήκαν από την πανδημία πλουσιότερες και ισχυρότερες, διαπιστώνει η S&P Global Ratings, παρατηρώντας απόκλιση στις μακροοικονομικές τάσεις μεταξύ των κρατών της Ευρώπης, μετά την κρίση του κορωνοϊού του 2020-2022.

Τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα δημόσια οικονομικά, το σοκ του κορωνοϊού δεν ήταν αρνητικό για όλες τις ευρωπαϊκές οικονομίες, όπως δείχνουν οι αναβαθμίσεις στις πιστοληπτικές αξιολογήσεις της Ελλάδας, της Κροατίας, της Κύπρου, της Ιταλίας και της Πορτογαλίας.

«Μάλιστα, οι περισσότερες ευρωπαϊκές οικονομίες που στηρίζονται στις υπηρεσίες βγήκαν από την πανδημία πλουσιότερες και πιο διαφοροποιημένες, με εγχώριες αγορές που έχουν ανακάμψει και ισχυρότερα ισοζύγια πληρωμών», σημειώνουν οι αναλυτές του οίκου αξιολόγησης.

Ο δείκτης που χρησιμοποιούν για να πιστοποιήσουν την εικόνα αυτή είναι η μεταβολή του ονομαστικού ΑΕΠ έναντι της μεταβολής του ονομαστικού χρέους από το 2019 (την τελευταία χρονιά πριν από την πανδημία) έως το 2024.

Ενώ μέρος της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ τα τελευταία πέντε χρόνια αντανακλά την εκτόξευση του ανεπιθύμητου πληθωρισμού, η αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ, μαζί με βελτιώσεις στην μέση ωρίμανση των χρεών των ευρωπαϊκών κρατών έχει ωφελήσει τα δημόσια οικονομικά.

Όπως σημειώνει η S&P, ειδικά στην Κύπρο, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία, την Δανία και την Ελλάδα, η ανάκαμψη του ΑΕΠ έχει υπερβεί την αύξηση του χρέους κατά τουλάχιστον 20 ποσοστιαίες μονάδες.

Ειδικότερα, για την Ελλάδα, η διαφορά ανέρχεται στις 21,7 ποσοστιαίες μονάδες, καθώς το ονομαστικό ΑΕΠ αυξήθηκε στο διάστημα 2019-2024 κατά 28,3%, ενώ το ονομαστικό χρέος κατά 6,6%.

Σημειώνοντας ότι η τάση αυτή διαπιστώθηκε κυρίως σε χώρες με οικονομίες στραμμένες προς τις υπηρεσίες, η S&P επισημαίνει ότι «ένας μεγάλος εξαγωγέας τουρισμού, η Ελλάδα, αναβαθμίστηκε φέτος, καθώς το ονομαστικό ΑΕΠ αυξήθηκε τέσσερις φορές γρηγορότερα από τη συσσώρευση δημοσίου χρέους».

Αντίθετα, σε άλλες περιπτώσεις, οι δημοσιονομικές πολιτικές των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων οδήγησαν σε ταχύτερη αύξηση του χρέους έναντι της αξίας του ΑΕΠ.

Ειδικότερα, τα τελευταία πέντε χρόνια, η αύξηση του γαλλικού χρέους ήταν υπερδιπλάσια από τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ της χώρας. Ταχύτερο ρυθμό συσσώρευσης χρέους εμφανίζουν επίσης η Σλοβακία, η Φινλανδία, η Λετονία, η Μάλτα, η Αυστρία, η Γερμανία, το Βέλγιο και η Ισπανία.

Για το επόμενο διάστημα, η S&P σημειώνει ότι η δέσμευση των ευρωπαϊκών μελών του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις βασικές αμυντικές δαπάνες στο 3,5% του ΑΕΠ έως το 2035, θα αποτελέσει ένα ακόμη δημοσιονομικό βάρος. Οι εκτιμήσεις της μιλούν για μέση αύξηση στους δείκτες χρέους προς ΑΕΠ κατά 6,7 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ (σε αυτή την «άσκηση» δεν έχει συμπεριληφθεί η Ελλάδα).

Μάλιστα, ο οίκος τονίζει ότι σε τρεις περιπτώσεις, οι αυξήσεις του χρέους θα υπερβούν τις 10 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, εάν δεν υπάρξουν αντισταθμιστικά μέτρα ή υψηλότερη ανάπτυξη, κυρίως λόγω του χαμηλού σημείου εκκίνησης των αμυντικών δαπανών το 2025. Οι χώρες αυτές είναι η Ιταλία, η Ισπανία και το Βέλγιο.

Η S&P περιμένει ανάπτυξη 2,3% για την ελληνική οικονομία φέτος, και ρυθμούς 2,5% το 2026, 2,3% το 2027 και 2,1% το 2028.

Οι σταθερές προοπτικές εξισορροπούν τις σταθερές οικονομικές και δημοσιονομικές προοπτικές της Ελλάδας έναντι των υψηλών αποθεμάτων εξωτερικού και δημόσιου χρέους.

Ο οίκος αξιολογεί τη χώρα μας με BBB και σταθερές προοπτικές και δηλώνει ότι θα μπορούσε να προχωρήσει σε αναβάθμιση εάν οι εξωτερικές ανισορροπίες της Ελλάδας βελτιωθούν σημαντικά. Για παράδειγμα, αυτό θα μπορούσε να συμβεί εάν διαπιστωθεί μείωση της εξάρτησης της οικονομίας από τις εισαγωγές. Μια αναβάθμιση θα μπορούσε, επίσης, να είναι αποτέλεσμα μιας σημαντικής μείωσης του εξωτερικού χρέους, μεγάλο μέρος του οποίου είναι δημόσιο.