Αύξηση της τάξης του 1,59% στις τιμές των προϊόντων στα σούπερ μάρκετ καταγράφηκε τον Μάρτιο του 2025 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2024, σύμφωνα με τα ευρήματα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).
Συνολικά, το κυλιόμενο δωδεκάμηνο Απριλίου 2024 – Μαρτίου 2025 καταγράφει μείωση των τιμών κατά 0,27%, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2025 εμφανίζει άνοδο 0,76%. Σε μηνιαίο επίπεδο, οι τιμές του Μαρτίου ήταν χαμηλότερες κατά 0,19% σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο. Το ΙΕΛΚΑ αποδίδει τη θετική μεταβολή σε σύγκριση με πέρυσι στη χαμηλή βάση του 2024.
Στις επιμέρους κατηγορίες, οι μεγαλύτερες μειώσεις στο 12μηνο καταγράφονται σε απορρυπαντικά και καθαριστικά (-5,66%), τροφές και είδη για κατοικίδια (-3,65%), βασικά είδη παντοπωλείου (-2,58%), προϊόντα προσωπικής φροντίδας και καλλυντικά (-1,99%), καθώς και στα έτοιμα γεύματα (-0,31%).
Το ΙΕΛΚΑ αποδίδει τις μειώσεις αυτές στην επάνοδο της αγοράς σε πιο φυσιολογικούς ρυθμούς μετά την πανδημία, καθώς και στη μείωση των τιμών παραγωγού για επιλεγμένα είδη.
Στον αντίποδα, οι μεγαλύτερες αυξήσεις εντοπίζονται σε μπισκότα, σοκολάτες και ζαχαρώδη προϊόντα (+12,20%), ορεκτικά και αλίπαστα (+6,96%), φρέσκα ψάρια και θαλασσινά (+5,99%), είδη πρωινού και ροφήματα (+5,77%) και φρέσκα κρέατα (+5,67%).
Οι αυξήσεις σε γλυκά και ροφήματα σχετίζονται κυρίως με τις σημαντικές διεθνείς αυξήσεις στις τιμές του κακάο και του καφέ. Όσον αφορά τα θαλασσινά, οι τιμές επηρεάζονται από την περιορισμένη προσφορά και αυξημένη ζήτηση, ενώ στα φρέσκα κρέατα παρατηρείται επίπτωση από τη μείωση του ζωικού κεφαλαίου λόγω ασθενειών κατά το 2024.
Οι σημαντικότερες μειώσεις καταγράφονται σε προϊόντα καθαρισμού, ζωοτροφές και βασικά είδη παντοπωλείου, εν μέρει λόγω της πτώσης στην τιμή του ελαιολάδου. Συνολικά, από τις 23 κατηγορίες που αξιολογήθηκαν, οι 16 σημείωσαν άνοδο, οι 5 μείωση και οι υπόλοιπες 2 παρέμειναν σταθερές.
Το ΙΕΛΚΑ αποδίδει τη γενική συγκράτηση των τιμών σε μια σειρά από παράγοντες:
– υποχώρηση του πληθωρισμού έδωσε στα σούπερ μάρκετ τη δυνατότητα να συγκρατήσουν τιμές, αξιοποιώντας τα μεγάλα αποθέματα, τις οικονομίες κλίμακας και τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.
– διεθνής πορεία των πρώτων υλών — όπως καταγράφεται και από δείκτες όπως ο FAO Food Price Index — έχει επηρεάσει τις τιμές, με έντονες επιπτώσεις σε είδη όπως ο καφές και το κακάο.
– θεσμικές παρεμβάσεις του κράτους, όπως η απαγόρευση προωθητικών ενεργειών σε προϊόντα που παρουσιάζουν ανατιμήσεις και η εφαρμογή του νέου κώδικα δεοντολογίας για τις προσφορές τον Μάρτιο, ασκούν ρυθμιστική πίεση.
– εκπτώσεις και οι προσφορές στο οργανωμένο λιανεμπόριο είναι περισσότερες και πιο έντονες, επηρεάζοντας τις τελικές τιμές που πληρώνουν οι καταναλωτές.
– υψηλή ταχύτητα κυκλοφορίας αποθεμάτων στα μεγάλα καταστήματα συνεπάγεται ταχύτερη αναπλήρωση προϊόντων σε νέες τιμές και άμεση προσαρμογή στην τιμολογιακή πολιτική.
– αυξανόμενο μερίδιο αγοράς των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας επίσης ενισχύει την πίεση προς τα κάτω στις τιμές, αφού προσφέρουν πιο προσιτές εναλλακτικές στους καταναλωτές.
