Τα ράφια στα σούπερ μάρκετ της βόρειας Ιταλίας έχουν αδειάσει από μακαρόνια, ενώ στα φαρμακεία της Νορβηγίας δεν υπάρχουν ταμπλέτες ιωδίου. Και στη Γερμανία, οι εμπορικές ενώσεις προειδοποιούν για αγορές σε κατάσταση πανικού. Πριν από δύο χρόνια, λόγω πανδημίας, είχαν παρατηρηθεί ελλείψεις στα βασικά αγαθά και οι καταναλωτές έσπευσαν να αποθηκεύουν μέχρι και χαρτί υγείας. Οπως επισημαίνουν οι Financial Times, σήμερα είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία, που έχει σπρώξει τους ανθρώπους να αντιδρούν αναλόγως σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης. Στο Λέκο, βόρεια του Μιλάνου, η Σαμπρίνα ντι Λέτο αγόρασε 20 πακέτα μακαρόνια και μερικά κιλά αλεύρι, ενόψει ελλείψεων. Επίσης, «προσπαθούμε να μετατρέψουμε την πίσω αυλή σε μποστάνι και να βάλουμε κι ένα κοτέτσι, ώστε να είμαστε αυτάρκεις σε περίπτωση πολέμου και ελλείψεων», προσθέτει. Και η αντίδραση είναι αναμενόμενη. Οι άνθρωποι εκπαιδεύθηκαν στα οικονομικά της προμηθευτικής αλυσίδας, εφόσον διαπίστωσαν τις επιπτώσεις στο παγκόσμιο εμπόριο από τον κορωνοϊό. Αλλωστε, τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία είναι καίριας σημασίας παγκόσμιες προμηθεύτριες σίτου, αλλά και σόγιας, ηλίανθου, ελαιοκράμβης και λιναρόσπορου, συστατικών που χρησιμοποιούνται σε έλαια μαγειρικής και σε ζωοτροφές. Το ήμισυ των εξαγωγών ηλιελαίου παγκοσμίως προέρχεται από την Ουκρανία και ένα 21% από τη Ρωσία, οπότε συνολικά το 71%. Σχεδόν το 90% του λιναρόσπορου, που τελεί υπό επεξεργασία στην Ευρωπαϊκή Ενωση, είναι προϊόν εισαγωγής.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα οδηγήσει σε ελλείψεις μαγειρικού ελαίου και ζωοτροφών, που πολύ δύσκολα αντικαθίστανται στο άμεσο μέλλον. Ηδη άλλωστε, οι τιμές άρτου, ζυμαρικών και κρέατος στην Ιταλία ακολουθούν την ανιούσα. Η χώρα εισάγει αλεύρι από την Αν. Ευρώπη και το 80% του ηλιελαίου από την Ουκρανία, καθώς και μεγάλες ποσότητες καλαμποκιού για τα ζώα. Στο Μιλάνο σήμερα μία φραντζόλα ψωμί κοστίζει 8 ευρώ το κιλό από 4,25 ευρώ τον Νοέμβριο, σύμφωνα με τον εθνικό αγροτικό οργανισμό. Στη Γερμανία, οι παντοπώλες αναγκάστηκαν να επιβάλουν δελτίο στα μαγειρικά έλαια, ώστε να αποτρέψουν τις «μαζικές αγορές υπό το κράτος του πανικού». Eκεί όπου υπήρχαν αλεύρι και μαγειρικό έλαιο, τώρα υπάρχουν άδεια ράφια. Εξω από ένα σούπερ μάρκετ στη Φρανκφούρτη τοποθετήθηκε πινακίδα, που λέει «Παρακαλώ, δείξτε αλληλεγγύη, σκεφθείτε τους γείτονες και μην αποθηκεύετε χωρίς να χρειάζεται», αναφέρουν οι Financial Times. Στις σκανδιναβικές χώρες, οι αντιδράσεις διαφέρουν. Οι μάχες κοντά στο Τσερνόμπιλ και η στάση του Βλαντιμίρ Πούτιν ως προς τα πυρηνικά όπλα αναβιώνουν την αγωνία του Ψυχρού Πολέμου. Οι άνθρωποι στη Νορβηγία αγοράζουν ταμπλέτες ιωδίου ως αντίδοτο στην ακτινοβολία. Οι προμήθειες μέχρι τον Aπρίλιο εξαντλήθηκαν.

Ο όμιλος σούπερ μάρκετ Carrefour με εκτεταμένη παρουσία σε Γαλλία, Ισπανία και Ιταλία δεν παρατηρεί αντιδράσεις όμοιες με αυτές στις αρχές της πανδημίας. Υπάρχουν άνθρωποι που αποθηκεύουν αγαθά στη Γαλλία και λίγο περισσότερο στην Ισπανία, όπου εξαντλήθηκε σε κάποια καταστήματα το ηλιέλαιο, αλλά δεν υπάρχουν μαζικές αγορές εν γένει, όπως επισημαίνει.