Αποκαλυπτικές και σοκαριστικές είναι οι μαρτυρίες που έρχονται από το Ελ Φάσερ, την πρωτεύουσα της πολιτείας Βόρειου Νταρφούρ στο Σουδάν, μετά την κατάληψη της πόλης από τις Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (RSF) την Κυριακή, ύστερα από πολιορκία 18 μηνών.
Η Ναουάλ Χαλίλ, 27 ετών, εθελόντρια νοσηλεύτρια στο νοσοκομείο El Fasher South, βρισκόταν σε υπηρεσία όταν οι μαχητές της RSF εισέβαλαν στο νοσοκομείο.
«Σκότωσαν έξι τραυματίες στρατιώτες και πολίτες στα κρεβάτια τους – ανάμεσά τους και γυναίκες», περιέγραψε. «Δεν ξέρω τι απέγιναν οι άλλοι ασθενείς μου. Έπρεπε να τρέξω όταν μπήκαν μέσα».
Η Χαλίλ τραυματίστηκε στην πατούσα και τον μηρό από σφαίρες, καθώς οι μαχητές κατέλαβαν τη στρατιωτική διοίκηση κοντά στο νοσοκομείο.
Κατάφερε να διαφύγει πεζή, τραυματισμένη και χωρίς τροφή, περπατώντας μία ολόκληρη μέρα μέχρι την πόλη Γκάρνεϊ.
«Μου πήραν το τηλέφωνο και τα λεφτά – δεν μου άφησαν τίποτα», είπε.
Μαζική φυγή και εκτελέσεις αμάχων
Περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι, ανάμεσά τους πολλές γυναίκες και παιδιά, περπάτησαν επί δύο ημέρες για να φτάσουν στην πόλη Ταουίλα, περίπου 55 χιλιόμετρα δυτικά του Ελ Φάσερ, μετά την πτώση της πόλης.
Η περιοχή τελεί υπό τον έλεγχο του Απελευθερωτικού Στρατού του Σουδάν (SLA-AW), της οργάνωσης του Αμπντούλ Ουαχίντ Μοχάμεντ αλ-Νουρ, μεταδίδει ο Guardian.
Σύμφωνα με τις Κοινές Δυνάμεις, που συνεργάζονται με τον τακτικό στρατό του Σουδάν, πάνω από 2.000 άμαχοι έχουν σκοτωθεί μετά την κατάληψη της πόλης. Ο ΟΗΕ επιβεβαίωσε ότι κυκλοφορούν βίντεο όπου φαίνονται «δεκάδες άοπλοι άνδρες να πυροβολούνται ή να κείτονται νεκροί, περιστοιχισμένοι από μαχητές της RSF».
Όμηροι και λύτρα για ελευθερία
Μάρτυρες δήλωσαν πως χιλιάδες άμαχοι παραμένουν εγκλωβισμένοι στο Γκάρνεϊ, νοτιοδυτικά του Ελ Φάσερ, υπό την RSF και συμμάχους της. Ανάμεσά τους είναι πρώην στρατιώτες του σουδανικού στρατού και μέλη ένοπλων οργανώσεων που πολεμούσαν στο πλευρό του.
Οι επιζώντες που έφτασαν στην Ταουίλα καταγγέλλουν ότι οι μαχητές ζητούν λύτρα 5 έως 10 εκατομμυρίων σουδανικών λιρών (6.000 έως 12.000 λίρες στερλίνες) για να αφήσουν τους αιχμαλώτους ελεύθερους.
Όσοι δεν μπορούν να πληρώσουν, παραμένουν κρατούμενοι για ημέρες, ενώ μερικοί αφήνονται ελεύθεροι μόνο όταν αρρωστήσουν σοβαρά.
«Ήθελαν να μου κόψουν το κεφάλι»
Ο Αντάμ Γιαγκούμπ, 28 ετών, οδηγός από τη Σενάρ του κεντρικού Σουδάν, είπε ότι γλίτωσε από θαύμα όταν συνελήφθη από τρεις ενόπλους πάνω σε καμήλες κοντά στο Γκάρνεϊ. «Ήθελαν να μου κόψουν το κεφάλι με μαχαίρι», δήλωσε, δείχνοντας το χέρι του που χτυπήθηκε με κοντάκι Καλάσνικοφ.
«Με έσωσε ένας από αυτούς, που με αναγνώρισε επειδή ο αδερφός του δούλευε μαζί μου».
«Φύγαμε 18 άτομα από το Ελ Φάσερ – μόνο οι οκτώ φτάσαμε ζωντανοί στην Ταουίλα. Οι άλλοι, πιστεύω, είναι νεκροί». Ο ίδιος υποστήριξε ότι είδε 22 πτώματα κοντά σε «ψεύτικο πηγάδι» που χρησιμοποιούσαν οι μαχητές της RSF για να παγιδεύουν ανθρώπους.
«Περπατάς όλη μέρα χωρίς νερό, φτάνεις εκεί, και σε περιμένουν οι πολιτοφύλακες. Σκότωσαν 22 άνδρες και έκρυψαν τα σώματά τους».
Νοσοκομεία υπό πολιορκία
Ένας δεύτερος νοσηλευτής που βρισκόταν στο El Fasher South περιέγραψε ότι οι μαχητές της RSF μπήκαν στο νοσοκομείο από την κεντρική πύλη και άνοιξαν πυρ στην πτέρυγα επειγόντων, σκοτώνοντας τουλάχιστον οκτώ ασθενείς.
«Τρέξαμε να φύγουμε από την πίσω πόρτα, αλλά με χτύπησαν στο κεφάλι με το κοντάκι του όπλου», είπε.
Ο επικεφαλής των RSF, στρατηγός Μοχάμεντ Χάμνταν Νταγκάλο, γνωστός ως Χεμέντι, δήλωσε σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα την Τετάρτη ότι όποιος στρατιώτης ή αξιωματικός «παραβίασε τα δικαιώματα οποιουδήποτε ανθρώπου» θα λογοδοτήσει, ωστόσο οργανώσεις αμφισβητούν τη δέσμευσή του.
Εξάντληση και λιμοκτονία για τους πρόσφυγες
Όσοι κατάφεραν να διαφύγουν περιέγραψαν νύχτες κρυμμένοι κοντά στη στρατιωτική πυροβολαρχία και πορείες μέσα στο σκοτάδι για να αποφύγουν τα πυρά.
Οι οικογένειες που είχαν ήδη εκτοπιστεί από το στρατόπεδο Άμπου Σουκ αναγκάστηκαν να φύγουν ξανά, αυτή τη φορά προς τη γειτονιά Νταράτζα Ούλα, πριν φτάσουν τελικά στην Ταουίλα.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (MSF) ανακοίνωσαν ότι το νοσοκομείο τους στην Ταουίλα δέχθηκε πάνω από 1.000 νέους εκτοπισμένους μέσα σε ένα βράδυ.
«Οι άνθρωποι έφτασαν εξαντλημένοι, αφυδατωμένοι, πολλοί σε κατάσταση ακραίας αδυναμίας», δήλωσε ο Σιλβέν Πενικάουντ, συντονιστής του προγράμματος των MSF.
Συνεχιζόμενες συγκρούσεις
Η SLA-AW έχει αναπτύξει πρόσθετες δυνάμεις γύρω από την Ταουίλα για να προστατεύσει τους πρόσφυγες και να αποτρέψει συγκρούσεις, σε περίπτωση που οι δυνάμεις της RSF επιχειρήσουν να καταδιώξουν τις ομάδες που υποχωρούν με τα όπλα τους.
Παράλληλα, τμήματα του σουδανικού στρατού και συμμαχικών οργανώσεων συνεχίζουν να αντιστέκονται στα βορειοδυτικά, στην περιοχή Τζέμπελ Ουάνα, μετά την απώλεια του Ελ Φάσερ.
Η τραγωδία στο Νταρφούρ, που διαρκεί εδώ και δεκαετίες, αποκτά νέα διάσταση φρίκης, με μαρτυρίες που θυμίζουν τα χειρότερα εγκλήματα πολέμου των αρχών της δεκαετίας του 2000.
Η κυβέρνηση απέπεμψε στελέχη του ΟΗΕ μετά τις σφαγές στην Ελ Φασέρ
Σε αυτή την τεταμένη κατάσταση, η κυβέρνηση του Σουδάν αποφάσισε να απελάσει τον Λοράν Μπουκερά, τον διευθυντή του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (WFP) στο Σουδάν, και τη Σαμάνθα Τσαταράχ, τη συντονίστρια του WFP για την επείγουσα βοήθεια στο Σουδάν.
Το προσωπικό του ΟΗΕ είχε στη διάθεσή του 72 ώρες για να εγκαταλείψει τη χώρα. Η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη εξηγήσει την απόφασή της.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η κυβέρνηση του Σουδάν καταφεύγει σε ένα τέτοιο μέτρο, υπενθυμίζει το Spiegel.
Τον Ιούνιο του 2023, ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ, ο Γερμανός διπλωμάτης Φόλκερ Πέρτες, κηρύχθηκε persona non grata. Κατηγορήθηκε για υποκίνηση της σύγκρουσης στο Σουδάν.
Οι μαχητές δεν λυπήθηκαν το προσωπικό της Ερυθράς Ημισελήνου: πέντε εθελοντές της σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης αποστολής.
«Η Διεθνής Ομοσπονδία Εταιρειών Ερυθρού Σταυρού και Ερυθράς Ημισελήνου (IFRC) είναι σοκαρισμένη, απογοητευμένη και βαθιά θλιμμένη», δήλωσε η ομπρέλα της οργάνωσης με έδρα τη Γενεύη.
Οι εθελοντές έχασαν τη ζωή τους στην πόλη Μπάρα, περίπου 300 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Χαρτούμ, φορώντας γιλέκα που τους ξεχώριζαν ως μέλη της Ερυθράς Ημισελήνου. Τρεις συνάδελφοί τους εξακολουθούν να αγνοούνται.
