Σχετική ικανοποίηση αλλά με αστερίσκους εκφράζουν τεχνοκρατικοί κύκλοι της ΔΕΗ για τη χθεσινή συμφωνία του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ.Κώστα Σκρέκα με τους Θεσμούς σχετικά με την μονοπωλιακή πρόσβαση της ΔΕΗ στη λιγνιτική παραγωγή ρεύματος.
Για να λυθεί η δύσκολη εξίσωση ύστερα από σχεδόν 14 χρόνια (!) η ΔΕΗ θα πουλήσει υποχρεωτικά ένα κομμάτι της λιγνιτικής της παραγωγής στους προμηθευτές, αλλά όχι σε τιμή που θα καθορίσει η επιχείρηση. Η τιμή πώλησης θα καθορίζεται από τη ΡΑΕ με βάση ένα μαθηματικό τύπο κι ένα αλγόριθμο που θα συνδέεται με την τιμή αγοράς.
Κύκλοι του ΥΠΕΝ από την πλευρά τους αφού εξέφρασαν απόλυτη ικανοποίηση για τη συμφωνία για τη ΔΕΗ («λύσαμε σε λίγες ημέρες μια επώδυνη εκκρεμότητα 14 ετών που είχε κοστίσει βαριά πρόστιμα στη χώρα μας!») μας πληροφόρησαν πώς : «Το market test για τις πωλήσεις λιγνίτη που θα ξεκινήσει σε περίπου 10-15 ημέρες, θα μας φέρει απόψεις και πιθανές ενστάσεις της αγοράς των ιδιωτών προμηθευτών για τη συμφωνία, τις οποίες θα λάβουμε υπόψη μας, αρκεί και οι προμηθευτές να φανούν συνεπείς».
Θυμίζουμε ότι αυτή η πολύκροτη αλλά και πολυέξοδη υπόθεση της μονοπωλιακής πρόσβασης της ΔΕΗ στους λιγνίτες από τους οποίους παράγεται φτηνό ηλεκτρικό ρεύμα είχε καταλήξει σε καταδίκη της ΔΕΗ από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο το 2007.
Ο λιγνίτης που θα πουλάει υποχρεωτικά η ΔΕΗ σε τριμηνιαία ή 12μηνη βάση, θα είναι το 2021 στο 50% της λιγνιτικής παραγωγής του 2020. Αντίστοιχα, το 2022 και το 2023 θα είναι το 40% με βάση το προηγούμενο έτος (δηλαδή το 2021 και το 2022 αντιστοίχως)..
Οι ζημιές της ΔΕΗ και η πιθανή μετακύλισή τους
Σε πραγματική παραγωγή σε τόνους λιγνίτη όμως, η πώληση θα είναι σημαντικά περιορισμένη σε σχέση το 2015-2016. Και αυτό γιατί στο μεταξύ το μερίδιο του λιγνίτη στο ενεργειακό μείγμα μειώνεται δραστικά και έχει ήδη ξεκινήσει η απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ.
«Φέτος πιστεύουμε πως θα πουλήσουμε 3 Τεραβατώρες όταν 1 Τεραβατώρα ισούται με 10 εις την 6η Μεγαβατώρες. Τα επόμενα χρόνια θα είναι περί τις 2 Τεραβατώρες τη χρονιά. Πιστεύουμε πως η σύνδεση της τιμής με την αγορά θα μας εξασφαλίζει ότι η πώληση δεν θα είναι ζημιογόνος στην επιχείρηση αλλά αυτό θα το δούμε και στην πράξη» μας τονίζει υψηλόβαθμος τεχνοκράτης της ΔΕΗ.
Προσθέτοντας όμως μια σημαντική παράμετρο:«Το μεγάλο πρόβλημα για μας στη ΔΕΗ είναι η αποσύνδεση του αντιμονοπωλιακού πακέτου στο λιγνίτη από το πάγιο αίτημα αποζημίωσης της επιχείρησης για όσο διάστημα η ΔΕΗ λειτουργεί με ζημιά τις λιγνιτικές μονάδες. Πρέπει να σας πώ ότι η Κομισιόν δίνει αποζημιώσεις σε Βέλγιο, Ολλανδία και Γερμανία για τις ανθρακικές τους μονάδες αλλά αποκλείει τη ΔΕΗ από αυτές. Η Ελλάδα είχε μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να πιέσει σε ότι αφορά στην πολιτική αποανθρακοποίησης-απολιγνιτοποίησης της Κομισιόν και να διεκδικήσει αποζημιώσεις και για τις λιγνιτικές της ΔΕΗ. Εμείς ως ΔΕΗ θα συνεχίσουμε τουλάχιστον μέχρι το 2023 να συντηρούμε τις λιγνιτικές με ζημιά. Ποιος θα μας δώσει αποζημιώσεις για αυτές; Στην τριετία θα έχουμε ζημιές 600 εκατομμυρίων ευρώ. Ελπίζω να μην μας υποδείξουν να κάνουμε υψηλές αυξήσεις στα τιμολόγια των νοικοκυριών για να ρεφάρουμε. Πάλι οι καταναλωτές αλλά και οι επιχειρήσεις θα την πληρώσουν;»
Στο σημείο αυτό όμως που είναι πολύ σοβαρό, κύκλοι του ΥΠΕΝ παρατηρούν: «πρώτα θέλαμε να κλείσουμε το μονοπώλιο λιγνίτη της ΔΕΗ που ήταν μεγάλο αγκάθι για την Κομισιόν και μετά να ανοίξουμε το ζήτημα των αποζημιώσεων προς την επιχείρηση. Τώρα θα το κάνουμε και αυτό.»
Η …ανταπάντηση των τεχνοκρατών της ΔΕΗ στο θέμα είναι: «εμείς νομίζουμε πως η Ελλάδα έχασε ένα σημαντικό όπλο που είχε στη φαρέτρα της. Τώρα πλέον για ποιο λόγο να αποδεχθούν οι Βρυξέλλες το ελληνικό αίτημα για αποζημίωση στην ΔΕΗ αφού έκαναν τη δουλειά τους με τη λιγνιτική παραγωγή;»
Σε ερώτηση επίσης του radar.gr για το τι σημαίνει αυτή η συμφωνία ΔΕΗ-προμηθευτών για τα νοικοκυριά που είναι οι τελικοί καταναλωτές η απάντηση των τεχνοκρατών της ΔΕΗ ήταν ήταν: «οι προμηθευτές είναι οι μεγάλοι ευνοημένοι διότι θα αγοράσουν από μας πάμφθηνο λιγνίτη και θα τον εντάξουν στο ενεργειακό τους μίγμα. Αρα αυτοί θα έχουν φθηνότερο κόστος για το προϊόν τους. Εμείς στη ΔΕΗ θα βγούμε ζημιωμένοι αλλά δεν θέλουμε να επιβαρύνουμε τα νοικοκυριά ωστόσω αυτό φαντάζει αναπόφευτκτο. Όσο για τα νοικοκυριά τι πιστεύεις; Οι προμηθευτές θα μειώσουν την τιμή ώστε να συμπεριλάβουν το δικό τους φθηνότερο κόστος στην τελική τομή καταναλωτή; Γίνονται αυτά στην Ελλάδα;» κατέληξε με νόημα.
Τι προβλέπει η συμφωνία Σκρέκα-Θεσμών για τη ΔΕΗ
Τα κύρια σημεία της συμφωνίας Σκρέκα –Θεσμών είναι:
- – Η ΔΕΗ θα πουλά φθηνό λιγνίτη στους προμηθευτές για 3 χρόνια (2021-22-23)
- –Δικαίωμα αγοράς από τη ΔΕΗ θα έχουν όλοι κάτοχοι άδειας προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.
- –Τα συμβόλαια ΔΕΗ –προμηθευτών θα ανανεώνονται κάθε 3 ή 12 μήνες.
- –Οι ποσότητες θα είναι το 50% της λιγνιτικής παραγωγής του προηγούμενου έτους. Με δεδομένο ότι η λιγνιτική παραγωγή της ΔΕΗ βαίνει φθίνουσα, αυτό σημαίνει ότι για το 2021 θα ανέλθουν σε 3TWh ενώ για το 2022-23 σε 2 έως 3TWh.
- –Η τιμή θα καθορίζεται με μαθηματικό τύπο σε συνάρτηση με την τιμή της προημερήσιας αγοράς του ενεργειακού χρηματιστηρίου με συγκεκριμένο discount.
- –Η πώληση λιγνίτη θα γίνεται μέσω πρόσκλησης ενδιαφέροντος (καταργούνται οι δημοπρασίες).
- –Σε περίπτωση που η ζήτηση είναι μεγαλύτερη από την προσφορά, τότε η ΔΕΗ θα πουλάει αναλογικά στους προμηθευτές σύμφωνα με τις ποσότητες που ζήτησαν.
Οι τεχνοκράτες της ΔΕΗ παρατηρούν σε σχέση με τη συμφωνία: «Το μεγάλο πρόβλημα ήταν και παραμένει το Target Model που …τίναξε τις τιμές στον αέρα απειλώντας και τους καταναλωτές. Η συμφωνία υπό αυστηρές προϋποθέσεις μπορεί να συμβάλλει στην ομαλοποίηση της λειτουργίας του νέου μοντέλου, με τη σύναψη διμερών συμβάσεων αγοραπωλησίας μεταξύ παραγωγών και προμηθευτών, αρκεί οι προμηθευτές μετά τη συμφωνία να ρίξουν τις δικές τους τιμές πώλησης. Θα το κάνουν όμως; Μην ξεχνάτε ότι τώρα οι προμηθευτές θα αγοράσουν ποσότητες ενέργειας σε σταθερές τιμές, σε μια χρονική συγκυρία αστάθειας στην αγορά που αυξάνει σημαντικά τα ρίσκα».