Για ενεργοποίηση ενός μεγάλου σεισμογόνου χώρου έκανε λόγο η καθηγήτρια Γεωλογίας του ΕΚΠΑ, Εύη Νομικού.
Μιλώντας στο ΕΡΤNews, τόνισε ότι πρόκειται για ένα σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο.
«Όλη η επιστημονική κοινότητα και η ελληνική και η διεθνής έχει στρέψει τα βλέμματα σε έναν ενεργό χώρο μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, όπου τον μελετάμε εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Έχει ενεργοποιηθεί ένας ευρύτερος σεισμολόγος χώρος που αποτελείται από πολλές ρηξιγενείς ζώνες, οι οποίες πιθανότατα να έχουν ενεργοποιηθεί από τη διέλευση ρευστών από έναν μεγαλύτερο μαγματικό θάλαμο, δηλαδή μαγματικές διεργασίες μπορούν να κινήσουν τα ρήγματα χωρίς όμως να έχουμε την περίπτωση μιας τεράστιας ηφαιστειακής έκρηξης έτσι, έτσι όπως έχει ακουστεί και έχει φοβίσει τον κόσμο», τόνισε η κ. Νομικού.
«Είναι ένα σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο, το οποίο το μελετάμε πολύ εντατικά και θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στο να αναλύουμε και να συνδυάζουμε τα δεδομένα της μορφολογίας του πυθμένα, το τι βρίσκεται στο υπέδαφος μέσα στον υποθαλάσσιο πυθμένα και τι γίνεται στα βαθύτερα στρώματα στα έγκατα της γης», εξήγησε.
«Το 2011 μέσα στο ηφαίστειο της Σαντορίνης υπήρχαν κάποιες μαγματικές διεργασίες. Γι αυτό είχαμε και πάρα πολλούς σεισμούς. Ναι, αλλά αυτοί οι σεισμοί που κράτησαν 14 μήνες δεν έφεραν καμία ηφαιστειακή έκρηξη στη Νέα Καμένη. Τώρα λοιπόν, σε ένα πολύπλοκο χώρο βορειοανατολικά της Σαντορίνης, που έχει πολλές ρίξει ρηξιγενείς ζώνες, αυτές πιθανότατα ενεργοποιούνται από τις διελεύσεις ρευστών, οι οποίες προέρχονται από μαγνητικές διεργασίες, δηλαδή πολύ βαθιά στα έγκατα της γης και έτσι λοιπόν, τι έχουμε; Έχουμε συνεχή ενεργοποίηση μέχρι να ηρεμήσει αυτή η κατάσταση», πρόσθεσε η ίδια.
«Ο κόσμος δυστυχώς θα ταλαιπωρείται, γι αυτό και οι σεισμολόγοι λένε ότι είναι ένα φαινόμενο το οποίο θα μας απασχολήσει για τις επόμενες εβδομάδες. Και αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να παρακολουθούμε πολύ σωστά το πού βρίσκονται τα επίκεντρα. Βλέπουμε μια επανατοποθέτηση των επικέντρων που αυτό σημαίνει ότι έχει ενεργοποιηθεί ένας μεγαλύτερος σεισμογόνος χώρος. Πρέπει να αποφύγουμε να χρησιμοποιούμε λέξεις όπως οι ηφαιστειακές εκρήξεις, γιατί ο κόσμος πάντοτε στο μυαλό του έχει την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης πριν 3600 χρόνια, με τα πολύ μεγάλα καταστροφικά αποτελέσματα» είπε η κυρία Νομικού.
Όσον αφορά στα νέα στοιχεία για την ανύψωση της καλντέρας κατά 4 εκατοστά η καθηγήτρια εξήγησε:
«Όλη η καλντέρα της Σαντορίνης σαφέστατα έχει ένα τεράστιο μαγματικό θάλαμο. Ο μαγματικός θάλαμος, το ρευστό, κινείται κατά χρονικούς περιόδους, όπως γίνεται σε όλα τα ηφαίστεια σε όλο τον κόσμο. Αυτή την περίοδο, από τον Αύγουστο του 2024 έχουμε παρατηρήσει με μετρήσεις και δορυφορικές απεικονίσεις αυτά τα 4 εκατοστά.
Άρα σημαίνει ότι έχουμε μία κίνηση. Δεν σημαίνει όμως ότι είναι κάτι πάρα πολύ ανησυχητικό ετσι ώστε να μπορέσουμε να πούμε ότι έχουμε κένωση της Σαντορίνης. Είναι ένα φαινόμενο το οποίο το παρακολουθούμε από τον Αύγουστο του 2024 και γι αυτό έχουν μπει περισσότεροι γεωδαιτικοί σταθμοί και γίνονται περισσότερες δορυφορικές απεικονίσεις.
Ακόμα και σήμερα θα γίνουν βαρυτικές μετρήσεις, δηλαδή θέλουμε να δούμε τη βαρύτητα και τη μάζα, τη μάζα και την πυκνότητα των πετρωμάτων μέσα στην καλντέρα της Σαντορίνης, στα έγκατα της γης. Και αυτό το εκτελεί η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού».
Η κ. Νομικού σε ερώτηση για το εάν υπάρχει τελικά ένας συσχετισμός μεταξύ του μάγματος και των ρηγμάτων που έχουν ως αποτέλεσμα της δονήσεις απάντησε:
«Δεν το αρνηθήκαμε ποτέ. Πάντοτε λέγαμε ότι είναι ένας χώρος όπου έχεις ένα υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Κολούμπου. Έχεις μαγματικές διεργασίες πολύ βαθύτερες, άρα πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά τη σχέση ηφαιστειότητας και τεκτονικής. Αυτά τα δύο μεγέθη αλληλοεπηρεάζονται. Δεν το αρνήθηκε κανένας, απλά οι μηχανισμοί γένεσης που μας δίνουν οι σεισμολόγοι δείχνουν ότι αυτοί οι σεισμοί είναι τεκτονικοί. Δηλαδή έχουμε μετακινήσεις του υποθαλάσσιου πυθμένα.
«Το πιο σημαντικό είναι ότι τα δύο ηφαίστεια, της νέας Καμένης και το υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Κολούμπου, που ξέρουμε ότι είναι δύο ηφαίστεια ενεργά, θα πρέπει να παρακολουθούνται με τα καλύτερα επιστημονικά όργανα, έτσι ώστε να έχουμε μία συνεχή παρακολούθηση και ροή δεδομένων», κατέληξε.
Παπανικολάου: Οι σεισμοί στη Σαντορίνη θα συνεχιστούν μέχρι το Πάσχα
Την εκτίμηση ότι οι σεισμοί στη Σαντορίνη «θα πιάσουν μέχρι το Πάσχα» διατύπωσε το πρωί της Πέμπτης ο καθηγητής Τεκτονικής Δυναμικής και Γεωλογίας, Δημήτρης Παπανικολάου.
Παράλληλα ξεκαθάρισε ότι «οι ηφαιστειακοί σεισμοί έχουν σταματήσει εδώ και έναν μήνα» χαρακτηρίζοντας «περιττές» τοποθετήσεις όπως αυτές του κ. Γκανά το βράδυ της Τετάρτης.
Όπως εξήγησε ο κ. Παπανικολάου στο Action 24, «τα 4 εκατοστά που ανυψώθηκε η Καλντέρα είναι όσο ανυψώθηκε από το καλοκαίρι μέχρι πριν από έναν μήνα. Μην μπλέκουμε το φαινόμενο αυτό που είναι πρόσφατα και τελειωμένο με ό,τι συμβαίνει. Εδώ δεν έγινε το 2011 που η ανύψωση στην Καλντέρα ήταν μεγαλύτερη».
«Η ουσία είναι ότι έχουμε διείσδυση γρανιτικού μάγματος. Όπως έχει ένα μήκος η μάζα που έχει διεισδύσει τουλάχιστον 15 χλμ. ασκεί πιέσεις και όπου ασκούνται οι μεγαλύτερες έχουμε σεισμούς. Άρα συνεχίζουμε με τα 5αρια, 5,1 ή 5,3» πρόσθεσε ο πρώην πρόεδρος του ΟΑΣΠ.
Στο πλαίσιο αυτό είπε, μάλιστα, ότι «το Πάσχα είναι βέβαιο ότι θα μας πιάσει και να δούμε αν θα είναι και μετά».
«Αυτό που πρέπει να δούμε είναι αν το ρήγμα της Ανύδρου θα σπάσει καθώς είναι αυτό που μπορεί να δώσει 6 Ρίχτερ αλλά δεν βλέπω ότι μπορεί να φτάσει τα 6,5 Ρίχτερ» κατέληξε ο κ. Παπανικολάου.
Καραστάθης: Βελτιώνεται ελαφρώς ο ρυθμός των σεισμών
«Η χθεσινή νύχτα ήταν πιο ήσυχη όμως παρά τις αυξομοιώσεις της σεισμικότητας η εικόνα δεν αλλάζει τόσο γρήγορα. Η σεισμική δραστηριότητα έχει χαρακτηριστικά σμήνους σεισμών» είπε από την πλευρά του ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Συστήματος, Βασίλης Καραστάθης.
Εξήγησε, δε, ότι «όλες οι μεταβολές στις παραμέτρους πρέπει να αξιολογούνται σε μεγαλύτερο εύρος χρόνου».
Κατά τον κ. Καραστάθη «βελτιώνεται ελαφρώς ο ρυθμός των σεισμών και αυτό δημιουργεί μια αίσθηση σταθερότητας. Εμείς περιμένουμε μέρα με την ημέρα, αναλύουμε τα δεδομένα αλλά αυτό δεν αφορά τον κόσμο. Όταν έχουμε κάτι που αλλάζει και είμαστε σίγουροι γι αυτό θα το επικοινωνήσουμε».
Ο κ. Καραστάθης αναφέρθηκε και σε όσα ειπώθηκαν για την Καλντέρα και είπε ότι «οι επιτροπές εκτίμησης σεισμικού και ηφαιστειακού κινδύνου το είχαν εξετάσει προ μηνός και η πολιτική προστασία είχε αναπτύξει πολλά σενάρια για οτιδήποτε. Σταμάτησε όμως η δραστηριότητα αυτή και τα ανησυχητικά χαρακτηριστικά. Από τον Αύγουστο όντως παρακολουθείται. Πρακτικά σημαίνει ότι το ηφαίστειο είναι ένας φυσικός μηχανισμός που ποτέ δεν μένει σταθερός στη διάρκεια του χρόνου, θα έχει περιόδους σταθερότητας, ηρεμίας και το ανάποδο. Επομένως δεν είναι ανησυχητικό, έχει ξαναγίνει το 2011».
Τσελέντης: Το αισίοδοξο σενάριο είναι ένας σεισμός 6 Ρίχτερ
Νωρίτερα νέα ανάρτηση στην οποία, μεταξύ άλλων, απαντά σε ερωτήματα σχετικά με τους σεισμούς στη Σαντορίνη έκανε σήμερα ο Άκης Τσελέντης υποστηρίζοντας ότι «το αισιόδοξο σενάριο είναι να γίνει ένας σεισμός της τάξης των 6 Ρίχτερ» στην περιοχή.
Στο ερώτημα, δε, ποιο είναι το χειρότερο σενάριο, ο σεισμολόγος και πρώην διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου απαντά «με πολύ ΜΙΚΡΗ πιθανότητα, είναι να ενεργοποιηθεί το ρήγμα της Αμοργού και να έχουμε σεισμό της τάξης των 7R».
Αφού τάσσεται κατά της εκκένωσης της Σαντορίνης, στη συνέχεια σημειώνει ότι και στα δύο σενάρια – ενός σεισμού 6 και ενός σεισμού 7 Ρίχτερ – «θα υπάρξει τσουνάμι» εκτιμώντας, ωστόσο, ότι οι επιπτώσεις ότι με τα σύγχρονα μηχανήματα προειδοποίησης και την ενημέρωση του κόσμου «οι επιπτώσεις θα είναι ελάχιστες».
Στο κρίσιμο ερώτημα για τη διάρκεια των σεισμών, ο κ. Τσελέντης επιμένει ότι είμαστε σε «ΠΡΟσεισμική δράση» υποστηρίζοντας ότι όλα θα εξαρτηθούν «από το πότε θα έχουμε τον κύριο σεισμό και το μέγεθός του».