Σε γιγαντιαίο πολιτικό και οικονομικό σκάνδαλο εξελίσσεται ο διαρκώς αναβαλλόμενος διαγωνισμός για το λιμάνι της Καβάλας.

Το όργιο παρατυπίας και παρανομίας εντοπίζεται από την προκήρυξη του διαγωνισμού με δεδομένο ότι η ΕΤΑΔ δεν είχε μεταβιβάσει τα περιουσιακά στοιχεία στο ΤΑΙΠΕΔ.

Το χειρότερο από όλα είναι ότι αυτοί που πήγαν να στήσουν τον διαγωνισμό γνώριζαν ότι το μεγαλύτερο τμήμα της χερσαίας έκτασης του υπό παραχώρηση λιμένα, αποτελεί έκταση που έχει χαρακτηριστεί αναδασωτέα.

Ειδικότερα, οι αναδασωτέες εκτάσεις τελούν υπό αυστηρότατο καθεστώς προστασίας, συνταγματικό πλαίσιο του οποίου είναι το άρθρο 117 παρ. 3 του Συντάγματος.

Σύμφωνα με την εν λόγω συνταγματική διάταξη: «Δημόσια ή ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις που καταστράφηκαν ή καταστρέφονται από πυρκαγιά ή που με άλλο τρόπο αποψιλώθηκαν ή αποψιλώνονται δεν αποβάλλουν για τον λόγο αυτό τον χαρακτήρα που είχαν πριν καταστραφούν, κηρύσσονται υποχρεωτικά αναδασωτέες και αποκλείεται να διατεθούν για άλλο προορισμό».

Η υποχρεωτική αναδάσωση ρυθμίζεται ομοίως, σε επίπεδο κοινής νομοθεσίας, με το άρθρο 38 παρ. 1 του ν. 998/79, όπου διευκρινίζεται ότι δάση και δασικές εκτάσεις κηρύσσονται αναδασωτέες ανεξαρτήτως της ειδικότερης κατηγορίας τους ή της θέσης στην οποία βρίσκονται, εφόσον καταστρέφονται ή αποψιλώνονται συνεπεία πυρκαγιάς ή παράνομης υλοτομίας.

Η ανωτέρω συνταγματική διάταξη του άρθρου 117 παρ. 3 αποτελεί, σύμφωνα με τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, ειδική διάταξη (ΣτΕ 1968/2000), έχει άμεση εφαρμογή γιατί δεν εξαρτάται από την έκδοση νόμου, θεσπίζει δε την υποχρέωση αναδάσωσης χωρίς κανένα χρονικό όριο στο παρελθόν και δεν εμποδίζεται από την παράνομη καταστροφή ή αποψίλωση του δάσους (ΣτΕ 939/2002).

Με αυτήν, οι αναδασωτέες εκτάσεις τίθεται υπό καθεστώς μείζονος προστασίας και απαγορεύεται απολύτως κάθε επέμβαση σε αυτές ή διάθεσή τους για άλλο σκοπό δημοσίου συμφέροντος και μάλιστα ανεξαρτήτως εάν η πράξη κήρυξης της αναδάσωσης έχει εκδοθεί πριν ή μετά από την ισχύ του Συντάγματος (ΣτΕ 2778/1988, 63/1989, 1968/2000).

Οι προϋποθέσεις για την αναδάσωση, κυρίως δηλαδή ο χαρακτήρας της έκτασης ως δασικής και η παράνομη καταστροφή ή αποψίλωσή της τάσσονται ευθέως από το Σύνταγμα (ΣτΕ 3569/1983, 2127/1998, 1504/2000, 390/2002).

Το μέτρο της αναδάσωσης δεν οδηγεί σε απώλεια της κυριότητας αλλά αποτελεί θεμιτό περιορισμό της ιδιοκτησίας που επιβάλλεται από το άρθρο 117 παρ. 3 του Συντάγματος και υπαγορεύεται από το δημόσιο συμφέρον της προστασίας του δασικού πλούτου της χώρας (ΣτΕ 1672/2007), δεν προσκρούει δε σε άλλη διάταξη του Συντάγματος ή της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΣτΕ 2936/2012 ΑΠ 37/2016).

Το υπόλοιπο δε τμήμα της χερσαίας έκτασης του λιμένα είναι χαρακτηρισμένο ως αιγιαλός επί του οποίου το ΤΑΙΠΕΔ δεν έχει παραχωρηθέν δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης.

Σκάνδαλο συνιστά και το γεγονός ότι δεν έχουν εκδοθεί όλες οι απαιτούμενες διοικητικές άδειες για έργα που πραγματοποιούνται εντός της συγκεκριμένης λιμενικής ζώνης.

Ο ίδιος ο πρωθυπουργός που έχει ανάγει σε δόγμα την προστασία των δασών, δημιουργώντας μάλιστα και το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, θα πρέπει να παρέμβει προκειμένου να σταματήσει το σκάνδαλο με την καταπάτηση της έκτασης που έχει κηρυχθεί αναδασωτέα.

Το ΤΑΙΠΕΔ οφείλει να σεβαστεί τη νομιμότητα και να επαναπροκηρύξει τον διαγωνισμό αυτή τη φορά σεβόμενο τη νομιμότητα.