Η ελληνική κυβέρνηση προτίθεται να προτείνει επίσημα την δημιουργία ενιαίου Μεταβατικού Ταμείου Αντιστάθμισης μέσα από το οποίο θα στηριχθούν οι πληρωμές λογαριασμών ρεύματος και αερίου μέσα στην εφιαλτική κρίση που πλήττει τα νοικοκυριά με τις τρελές αυξήσεις λογαριασμών ρεύματος και φυσικού αερίου.
Χαρακτηριστικό του «συναγερμού» που έχει σημάνει είναι ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης στη διάρκεια της συνάντησης με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Μαργ. Σχοινά επισήμανε την πρόταση της Κομισιόν για την παροχή ρυθμίσεων στους καταναλωτές που επωμίζονται μεγάλες αυξήσεις ώστε να πληρώνουν με δόσεις τους λογαριασμούς τους.
Τα κονδύλια θα βγούν από τα δικαιώματα των ρύπων και το ποσό αυτό θα κατανέμεται στα κράτη μέλη προκειμένου να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή κρίση.
Όλα αυτά επειδή αυξάνονται και πληθύνονται δυστυχώς οι απλήρωτοι λογαριασμοί ρεύματος και φυσικού αερίου όχι μόνο της ΔΕΗ αλλά και των ιδιωτών παρόχων.
Το τελευταίο δίμηνο σύμφωνα με πληροφορίες μας οι απλήρωτοι λογαριασμοί αυξήθηκαν περίπου 15% πάνω από το σύνηθες στατιστικό ποσοστό καθυστερήσεων και στο ΥΠΟΙΚ και στο ΥΠΕΝ ψάχνουν τρόπους ώστε να ευκολύνουν τους καταναλωτές στην αποπληρωμή των οφειλών τους, αλλά μόνο εύκολο δεν είναι.
Η κυβέρνηση υπενθυμίζει ότι στο πακέτο της Κομισιόν υπάρχει πρόνοια για παροχή ρυθμίσεων στους καταναλωτές που δέχτηκαν υπέρογκες αυξήσεις ώστε να στους λογαριασμούς του.
«Όλα αυτά όμως θα συζητηθούν διεξοδικά στη Σύνοδο Κορυφής την ερχόμενη εβδομάδα ώστε να αποφασιστεί ενιαία αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης. Να μην ξεχνάμε πάντως ότι την ισχυρή Γερμανία εκπροσωπεί μία απερχόμενη Καγκελάριος και αυτό σημαίνει πολλά» μας λένε έμπειροι έλληνες διπλωμάτες.
Ένα από τα σενάρια που κυκλοφορούν είναι η επαναφορά της ελληνικής πρότασης με την οποία τα έσοδα από τα δικαιώματα των ρύπων να αξιοποιηθούν και για την ενίσχυση της ρευστότητας των προμηθευτών ενέργειας.
Οι τελευταίοι με τη σειρά τους θα είναι σε θέση να προβούν σε ρυθμίσεις προς καταναλωτές που δυσκολεύονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς ρεύματος. Τα προβλήματα που εμφανίζει αυτό το σχέδιο είναι ο τρόπος και η μορφή των ενισχύσεων που θα χορηγηθούν στους παρόχους για τους διακανονισμούς, αν και εφόσον βέβαια υιοθετηθεί η πρόταση της ελληνικής πλευράς για τη δημιουργία Μεταβατικού Ταμείου Αντιστάθμισης.
Ήδη πάντως το δυσμενές περιβάλλον φέρνει μεγάλες ταμειακές δυσκολίες και σε έλληνες παρόχους μεγάλους και κυρίως μεσαίους και υπάρχουν ήδη εταιρείες με επισφάλειες.
Από τη ΡΑΕ παρατηρούν ότι η «γραμμή άμυνας» που ακολουθούν οι προμηθευτές είναι να μετατρέπουν τα σταθερά τους τιμολόγια σε κυμαινόμενα, μετακυλίοντας έτσι στους πελάτες τους ένα μέρος των αυξήσεων στη χονδρεμπορική, ενώ πολλοί ετοιμάζουν αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, ώστε να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις τους.
Έτσι θα εφαρμόζονται οι μειώσεις από τις εταιρείες
To κυβερνητικό επιτελείο δια του ΥΠΕΝ έδωσε πρόσφατα γραπτές οδηγίες στους παρόχους για την αναλυτική εφαρμογή των εκπτώσεων στους καταναλωτές. Εκεί περιλαμβάνεται η εντολή ώστε η επιδότηση να ισούται με 3 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα (kWh), με μέγιστο όριο κάλυψης τις 300 κιλοβατώρες μηνιαίας κατανάλωσης. Το μέτρο φυσικά θα καλύψει τις καταναλώσεις από την 1η Σεπτεμβρίου έως και την 31η Δεκεμβρίου, σε όλους τους λογαριασμούς που θα εκδοθούν από την 1η Οκτωβρίου.
Για να καταλαβαίνουν και οι καταναλωτές τι γίνεται, τα ποσά στους λογαριασμούς θα ξεχωρίζουν ξεκάθαρα από τις ανταγωνιστικές χρεώσεις, ως «Πίστωση Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης». Στην περίπτωση που ένας προμηθευτής προχωρήσει σε κάποια επιπλέον έκπτωση το επίμαχο χρονικό διάστημα, τότε και αυτή θα φαίνεται ξεχωριστά.
Στις εντολές του ΥΠΕΝ γίνεται αναφορά ότι στο ενδεχόμενο το μέτρο να παραταθεί και μετά από το τέλος του έτους, γεγονός που θα συμβεί στην περίπτωση που δεν έχουν στο μεταξύ αποκλιμακωθεί οι τιμές.
Το κονδύλι των 500 εκατομμυρίων που έχει εγκριθεί θα αυξηθεί με άλλα 200 εκατ. ευρώ, από το νέο έτος.
Την επιδότηση πληρώνει το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ), από το οποίο προβλέπεται να πριμοδοτηθεί επίσης η ελάφρυνση καταναλωτών φυσικού αερίου. Η σύσταση του ΤΕΜ ήδη νομοθετήθηκε με την ψήφιση τροπολογίας σε νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας. Όπως προβλέπεται στη ρύθμιση, στη συνέχεια θα ακολουθήσει Κοινή Απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία θα εξειδικεύει τον τρόπο με τον οποίο θα αντισταθμισθούν οι αυξήσεις στη λιανική του ρεύματος.
Μέχρι η ΚΥΑ να καθορίσει όλο το πλαίσιο, η επιστολή-εντολή του ΥΠΕΝ περιγράφει τις βασικές παραμέτρους, ώστε με τα κονδύλια της πολιτείας να απορροφηθεί μέρος των επικείμενων αυξήσεων σε όλα τα κυμαινόμενα τιμολόγια χαμηλής τάσης, δηλαδή στα τιμολόγια με ρήτρα αναπροσαρμογής χρέωσης. Μάλιστα, επισημαίνεται πως σε αυτά περιλαμβάνονται και τα ειδικά τιμολόγια (όπως το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο) καθώς και όλοι οι λογαριασμοί (έναντι και εκκαθαριστικοί).
Χρηματοδοτούνται και οι προμηθευτές
Αξίζει να σημειωθεί πως το ΥΠΕΝ αναφέρει πως οι προμηθευτές ρεύματος θα χρηματοδοτηθούν επίσης από το ΤΕΜ μέσα στο πρώτο 10ήμερο του Νοεμβρίου, για την κάλυψη του μέρους των ανταγωνιστικών χρεώσεων που θα απορροφήσουν.
«Η επιδότηση έρχεται ως μάννα εξ ουρανού αφού ανεβαίνουν συνεχώς οι χονδρεμπορικές τιμές στη χώρα μας αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη, λόγω του νέου ρεκόρ στο κόστος του φυσικού αερίου. Η τιμή στην ελληνική αγορά Επόμενης Ημέρας σπαέι το ένα ρεκόρ μετά το άλλο και το ίδιο γίνεται στην Ιταλία, στην Ισπανία και την Πορτογαλία» μας λέει κορυφαίο στέλεχος της ΔΕΗ.
Άλλο στέλεχος του ΥΠΕΝ αυτή τη φορά, παρατηρεί: «η χρηματοδότηση θα αφορά πίστωση έναντι των ποσών που έχουν να λαμβάνουν και θα υπολογιστεί με βάση την εκτιμώμενη κατανάλωση του πελατολογίου χαμηλής τάσης που έχει κάθε εταιρεία. Η οριστική εκκαθάριση θα γίνει μετά το τέλος εφαρμογής του μέτρου, στη βάση της πραγματικής κατανάλωσης του πελατολογίου».
Σχολιάζοντας την εξέλιξη, μάνατζερ μεγάλου ιδιωτικού καθετοποιημένου Ομίλου μας τόνιζε πως «σχεδόν όλες οι εταιρείες προμήθειας έχουν ήδη κάνει όλες τις προσαρμογές των πληροφοριακών τους συστημάτων, για να λειτουργήσει πρακτικά η επιδότηση. Ωστόσο, αν και είμαστε τεχνικά έτοιμοι, ορισμένες επιχειρήσεις του κλάδου μας, εκφράζουν αμφιβολίες για το κατά πόσο είναι εφικτό να εφαρμοστεί το μέτρο από σήμερα, στη βάση των γενικών κατευθύνσεων που δίνονται με την επιστολή, δηλαδή πριν από την έκδοση της ΚΥΑ που θα αποσαφηνίζει κάθε παράμετρο. Αυτό όμως θα φανεί στην πράξη» καταλήγει.
Τέλος, εμπορικός διευθυντής μεγάλης ιδιωτικής εταιρίας ρεύματος και φυσικού αερίου συμπληρώνει: «στην ελληνική αγορά κυριαρχούν τα κυμαινόμενα τιμολόγια και είναι σχετικά δύσκολο αλλά όχι αδύνατο να δούμε …κανόνια όπως στη Βρετανία, όπου ήδη έχουν χρεοκοπήσει 14 προμηθευτές. Σίγουρα πάντως το εφιαλτικό περιβάλλον επιταχύνει τον νέο κύκλο εξαγορών και συγχωνεύσεων και την μετατροπή του κλάδου σε ολιγοπωλιακό».