Οι στόχοι σας για τη νέα χρονιά μπορεί να μην γίνουν ποτέ αληθινή «συνήθεια» – αλλά αυτό είναι μάλλον οκ, σύμφωνα με τον Nir Eyal, μπεστ σέλερ συγγραφέα και εμπειρογνώμονα σχεδιασμού συμπεριφοράς.
Ο Eyal συνεργάζεται με εταιρείες για την κατασκευή προϊόντων που δημιουργούν/προκαλούν μια «συνήθεια» — είτε βοηθά τους ασθενείς να λαμβάνουν φάρμακα σύμφωνα με ένα πρόγραμμα είτε κάνει τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν τακτικά ένα προϊόν για την εκμάθηση μιας νέας γλώσσας.
Το πρώτο βήμα για να είμαστε λιγότερο αποσπασμένοι στην επιδίωξη των στόχων μας, συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων της Πρωτοχρονιάς, είναι να καταλάβουμε τι μπορεί και τι δεν μπορεί να μας γίνει συνήθεια.
Η διαφορά μεταξύ συνήθειας και ρουτίνας
Θέλουμε να μετατρέψουμε τα πάντα σε συνήθεια — χωρίς να καταλαβαίνουμε τη θεμελιώδη διαφορά μεταξύ μιας συνήθειας και μιας ρουτίνας. «Ο ορισμός της συνήθειας είναι η παρόρμηση να κάνουμε μια συμπεριφορά με λίγη ή καθόλου συνειδητή σκέψη», λέει ο Eyal.
«Τα περισσότερα από τα πράγματα που οι άνθρωποι θέλουν να μετατρέψουν σε συνήθεια δεν θα γίνουν ποτέ συνήθεια».
Εν τω μεταξύ, μια ρουτίνα είναι «μια σειρά συμπεριφορών που επαναλαμβάνονται συχνά», προσθέτει. «Τελικά, ορισμένες ρουτίνες μπορούν να γίνουν συνήθειες, αλλά δεν μπορεί να γίνει κάθε ρουτίνα συνήθεια».
Περίπου το 45% των καθημερινών μας συμπεριφορών είναι συνήθειες, όπως πού τρώμε γεύματα κάθε μέρα ή πώς προετοιμαζόμαστε για ύπνο. Έτσι, η λογική λέει, αν μπορούσαμε να βρούμε έναν τρόπο να «χακάρουμε» τις αποφάσεις της Πρωτοχρονιάς και να τις μετατρέψουμε σε συνήθειες, θα ήμασταν σε καλό δρόμο να τις ολοκληρώσουμε χωρίς καν να το σκεφτόμαστε.
Αλλά οι συνήθειες είναι ακριβώς αυτό — ενστικτώδεις, εκτελούνται χωρίς σκέψη και σε μεγάλο βαθμό υποσυνείδητα.
Η επίτευξη ενός νέου στόχου απαιτεί πάντα κάποιο βαθμό προσπάθειας, ακόμα κι αν είναι κάτι που κάνετε τακτικά, όπως να πηγαίνετε στο γυμναστήριο ή να γράφετε.
«Αν μια συμπεριφορά είναι κοπιαστική, δεν μπορεί να είναι συνήθεια εξ ορισμού», λέει ο Eyal.
«Πρέπει να σταματήσουμε να λέμε στους ανθρώπους ότι όλα μπορούν να γίνουν συνήθεια. Αυτό δεν μπορεί να συμβεί.”
Διαβάστε ακόμη:
