Η Γερμανία έχει βρεθεί πολλές φορές στη λάθος πλευρά της ιστορίας. Κανείς, σύμφωνα με το Politico, δεν εξεπλάγη από τη 16ετή στάση της όσον αφορά την αντιμετώπιση της Ρωσίας. Παρ’ όλα αυτά, ελάχιστοι ανέμεναν την αμεσότητα της απόφασης για την παύση λειτουργίας του αμφιλεγόμενου αγωγού Nord Stream 2, την αποστολή πολεμικού υλικού στην Ουκρανία, την εφαρμογή κυρώσεων προς τη Ρωσία και την ενίσχυση των δικών της στρατιωτικών δυνάμεων.

Με λίγα λόγια, η χώρα αποφάσισε να εφαρμόσει τις Δυτικές κυρώσεις εν μία νυκτί. Το Βερολίνο δημιούργησε, μάλιστα, και ένα hashtag για τα social media: #Zeitenwende, ή αλλιώς το ξημέρωμα μιας νέας εποχής. 

Η ιστορία επαναλαμβάνεται

Η λανθασμένη προσέγγιση της Μέρκελ προς τον Πούτιν έχει αποδειχθεί καταστροφική και φαντάζει, πια, ως παρόμοια της τακτικής του Βρετανού Νέβιλ Τσέιμπερλεν προς τον Χίτλερ πριν το ξέσπασμα του Β’ ΠΠ. Το «πράσινο φως» για τον αγωγό Nord Stream 2 το 2015 μετά την προσάρτηση της Κριμαίας και της πρώτη εισβολής στην Ουκρανία έδωσε το έναυσμα στον Ρώσο ηγέτη να προχωρήσει με τα σχέδια επεκτατισμού του.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν αποτελεί «μαύρη σελίδα» μόνο για την πολιτική καριέρα της Μέρκελ, αλλά και για πληθώρα Γερμανών πολιτικών οι οποίοι, βασιζόμενοι στη νοσταλγία των προσεγγίσεων του «Ostpolitik» και «Wandel durch Handel» που υποτίθεται πως βοήθησαν στην πτώση του Σιδηρού Παραπετάσματος, οδήγησαν σε υπερβολικό «άνοιγμα» προς τη Ρωσία.

Δεν υπάρχει κάποια φιγούρα με το «βάρος» του Τσώρτσιλ για να ανατρέψει την κατάσταση η οποία έχει ξεφύγει εκτός ελέγχου. Αν και η Μέρκελ φέρει το μεγαλύτερο φταίξιμο αφού έπεσε στην παγίδα του Ρώσου ηγέτη, το φταίξιμο πρέπει να αναλάβει και ολόκληρη η πολιτική κάστα των Γερμανών. 

Ακόμα και ο νυν Καγκελάριος, πρώην ΥΠΟΙΚ και αναπληρωτής Καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο οποίος υποστήριζε με νύχια και με δόντια τη λειτουργία του Nord Stream 2, πίστευε πως μπορούσε να διαχειριστεί τον Πούτιν με «συνεχή διάλογο». 

Ο Γενς Πλέτνερ, νυν σύμβουλος του Σολτς, ήταν ένας εκ των κύριων «αρχιτεκτόνων» της πολιτικής διαλόγου με τη Ρωσία. Ως πρώην σύμβουλος του πρώην ΥΠΕΞ και νυν Γερμανού Προέδρου Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, είχε υποστηρίξει τη συνέχιση της λειτουργίας του Nord Stream 2 παρά τη συγκέντρωση χιλιάδων Ρώσων στρατιωτών στα σύνορα της Ουκρανίας, υποστηρίζοντας πως ο αγωγός αποτελεί απλά «ένα εμπορικό πρότζεκτ».

Ο ίδιος ο Σταϊνμάιερ είχε χαρακτηρίσει το ΝΑΤΟ ως «πολεμοχαρές» το 2016 λόγω των στρατιωτικών ασκήσεων στα ανατολικά σύνορα της συμμαχίας, ενώ ακόμη και λίγες ημέρες πριν την εισβολή των Ρωσικών στρατευμάτων, υποστήριζε πως η ενέργεια θα μπορούσε να αποτελέσει τη «διπλωματική γέφυρα» μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης. Τώρα πια ο Σταϊνμάιερ διοργανώνει συναυλίες «υπέρ της ελευθερίας και της ειρήνης» με Ρώσους και Ουκρανούς μουσικούς τη στιγμή που οι ουκρανικές πόλεις βομβαρδίζονται από τις ρωσικές ρουκέτες. 

Μερικό φταίξιμο θα μπορούσε να αποδοθεί και στα μικρότερα γερμανικά κόμματα των Ελεύθερων Δημοκρατών και των Πρασίνων.

Αν και οι Πράσινοι αντιτίθονταν στον αγωγό Nord Stream 2, το έκαναν για περιβαλλοντικούς λόγους και όχι προς όφελος της Ουκρανίας. Παράλληλα, αντιτίθονταν σθεναρά  και στην παράδοση οπλικών συστημάτων στην Ουκρανία, τουλάχιστον μέχρι την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων.

Η παράταξη των Ελεύθερων Δημοκρατών ήταν διχασμένη, τουλάχιστον όσον αφορά τον αγωγό. Ο αντιπρόεδρος του κόμματος Βόλφγκανγκ Κουμπίκι ζητούσε περαιτέρω συνεργασία με τη Ρωσία. Ο νυν ΥΠΟΙΚ της Γερμανίας και ηγέτης του κόμματος Κρίστιαν Λίντνερ, από την πλευρά του δεν ήθελε να στείλει στρατιωτικό υλικό στην Ουκρανία και να αποκλείσει τη Ρωσία από το SWIFT αφού πίστευε πως τα ρωσικά στρατεύματα θα επέλαυναν ασταμάτητα μέχρι το Κίεβο και θα καταλάμβαναν τη χώρα χωρίς δυσκολία.

«Χρήσιμοι ηλίθιοι»

Ακόμα και ο ηγέτης των Χριστιανοδημοκρατών Φρίντριχ Μερτς υποστήριξε πως ο αποκλεισμός της Ρωσίας από το SWIFT θα «αποτελέσει ατομική έκρηξη στις αγορές».

Οι Γερμανοί πολιτικοί «παίζουν» τώρα το «χαρτί» του «κανείς δε μπορούσε να γνωρίζει τί μέλλει γενέσθαι». Για τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, πολύπειρο πολιτικό της γερμανικής πολιτικής σκηνής και πρώην ΥΠΟΙΚ, «όλοι κάναμε λάθος, πήραμε λάθος αποφάσεις». Κι όμως, τόσο ο Σόιμπλε όσο και οι συνεργάτες του ξεχνούν πως οι δυτικοί σύμμαχοι της Γερμανίας τους προειδοποιούσαν εδώ και χρόνια πως υποτιμούσαν τον Πούτιν. 

Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ο όρος «χρήσιμος ηλίθιος» χαρακτήριζε τους μετριοπαθείς Δυτικούς οι οποίοι έπεσαν θύματα των ψευδών υποσχέσεων των κομμουνιστών. 

Από το γερμανικό βέτο για την εισαγωγή της Ουκρανίας και της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ το 2008, μέχρι τη σύναψη συνεργασίας με τους Ρώσους για το φυσικό αέριο και την αντίδραση στην πρόταση αποστολής πολεμικού υλικού στην Ουκρανία, οι πολιτικοί της χώρας φαίνεται πως έχουν αποδειχθεί οι «χρήσιμοι ηλίθιοι» του Πούτιν.

Ακόμα και οι σύμμαχοι της Γερμανίας δεν εντυπωσιάζονται με το αφήγημα του Zeitenwende. Η Ουκρανία, η οποία υπέφερε από το ζυγό τόσο των Γερμανών όσο και των Σοβιετικών το Β’ ΠΠ δεν πρόκειται να ξεχάσει πως έχασε -τότε- το 15% του συνολικού πληθυσμού της.

Οι δυτικοί σύμμαχοι δεν πρόκειται να δεχθούν τη μεταστροφή αυτή της Γερμανίας εάν οι ίδιοι οι Γερμανοί δεν παραδεχθούν τα διπλωματικά λάθη της εποχής Μέρκελ.

Στο κάτω-κάτω της γραφής, οι Γερμανοί πολίτες αλλά και πολιτικοί, περισσότερο από οποιουσδήποτε άλλους, θα έπρεπε να γνωρίζουν πως μπορούν -μεν- να αγνοήσουν αλλά δεν μπορούν -δε- να ξεφύγουν από την ιστορία.