Το θερμόμετρο ανεβαίνει στον τραπεζοασφαλιστικό πόλεμο, καθώς η Εθνική Τράπεζα επιχειρεί να τινάξει στον αέρα τη συμφωνία-μαμούθ εξαγοράς της Εθνικής Ασφαλιστικής από την Τράπεζα Πειραιώς.

Με επίσημη προσφυγή στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, η ΕΤΕ επιχειρεί να μπλοκάρει τη συμφωνία των 540 εκατομμυρίων ευρώ, καταγγέλλοντας ότι η μεταβίβαση της ασφαλιστικής εταιρείας απειλεί ευθέως τη στρατηγική της θέση, το πελατολόγιό της και την πρόσβαση στα κρίσιμα τραπεζοασφαλιστικά δεδομένα.

Η σύγκρουση δεν αφορά απλώς μία πράξη συγχώνευσης είναι μάχη ισχύος για το ποιος θα κυριαρχήσει στο νέο χρηματοοικονομικό τοπίο.

Η αιφνιδιαστική κίνηση της ΕΤΕ

Η Εθνική Τράπεζα δεν έμεινε με σταυρωμένα τα χέρια απέναντι στην εξαγορά της Εθνικής Ασφαλιστικής από την Πειραιώς. Αντί να αρκεστεί στη διακριτική αντίδραση ή σε παρασκηνιακές πιέσεις, επέλεξε τη σκληρή γραμμή.

Η προσφυγή της στην Επιτροπή Ανταγωνισμού αποσκοπεί ξεκάθαρα στο να μπλοκάρει τη συναλλαγή, προβάλλοντας ότι η συμφωνία θέτει σε κίνδυνο ένα από τα πιο πολύτιμα περιουσιακά της στοιχεία: τη δεσπόζουσα σχέση της με εκατομμύρια πελάτες που έχουν αναπτύξει δεσμούς με την Εθνική Ασφαλιστική μέσω των τραπεζικών προϊόντων της ΕΤΕ.

Πρόκειται για μια επιθετική αλλά θεσμικά θωρακισμένη πρωτοβουλία. Η ΕΤΕ δεν περιορίζεται στις γενικές ενστάσεις περί ανταγωνισμού· θέτει στο επίκεντρο το κρίσιμο θέμα της πρόσβασης στα τραπεζικά δεδομένα, στη ροή πληρωμών, στους λογαριασμούς καταθέσεων και στο ιστορικό των πελατών που συνδέονται τόσο με την ίδια όσο και με την ασφαλιστική εταιρεία που φέρει ακόμη το όνομά της.

Ο πυρήνας της σύγκρουσης: το πελατολόγιο

Η Εθνική Ασφαλιστική αριθμεί πλέον πάνω από 1,7 εκατομμύρια πελάτες, από περίπου 1,1 εκατομμύρια όταν πέρασε στον έλεγχο της CVC. Ένα μεγάλο μέρος αυτών των πελατών διατηρεί λογαριασμούς καταθέσεων και άλλες τραπεζικές σχέσεις με την Εθνική Τράπεζα.

Πολλοί από αυτούς πλήρωναν και συνεχίζουν να πληρώνουν ασφάλιστρα και συμβόλαια μέσω λογαριασμών της ΕΤΕ.

Αν η ασφαλιστική περάσει στα χέρια της Πειραιώς, τότε αυτή αποκτά πρόσβαση όχι μόνο σε ένα τεράστιο πελατολόγιο, αλλά και σε ένα πλέγμα δεδομένων, πληρωμών, σχέσεων και αγοραστικών προτιμήσεων, χτισμένο μέσα από τις υποδομές της ΕΤΕ. Το ερώτημα που θέτει η Εθνική είναι απλό: πώς είναι δυνατόν να θεωρηθεί ανταγωνιστικά ουδέτερη μια συμφωνία που δίνει στον άμεσο τραπεζικό της ανταγωνιστή τη δυνατότητα να «ξεκλειδώσει» πελάτες μέσα από τα δικά της κανάλια;

Ο στόχος της Πειραιώς και το βάθος του deal

Η Τράπεζα Πειραιώς προχώρησε σε συμφωνία για την εξαγορά του 90,1% της Εθνικής Ασφαλιστικής έναντι 540 εκατ. ευρώ. Η αποτίμηση των 600 εκατ. ευρώ για το 100% της ασφαλιστικής αντικατοπτρίζει τη μεγάλη αξία που αποδίδεται στο χαρτοφυλάκιό της, το δίκτυο πωλήσεών της, αλλά κυρίως στο όνομα και τη θέση της στην αγορά.

Σύμφωνα με την Πειραιώς, η εξαγορά αυτή θα αυξήσει τα ενοποιημένα κέρδη ανά μετοχή κατά περίπου 5% και την απόδοση ιδίων κεφαλαίων κατά μία ποσοστιαία μονάδα.

Η ασφαλιστική διαθέτει ενεργητικό ύψους 4 δισ. ευρώ και μετοχικό κεφάλαιο 400 εκατ., ενώ εκτιμάται ότι το 2024 θα εμφανίσει εγγεγραμμένα ασφάλιστρα άνω των 800 εκατ. ευρώ, με μερίδιο αγοράς 14,5% (17% στις ασφάλειες ζωής και 11% στις γενικές ασφαλίσεις).

Πέρα από την οικονομική του διάσταση, το deal εντάσσεται στη στρατηγική της Πειραιώς να μετατραπεί σε χρηματοοικονομικό όμιλο (Financial Conglomerate – FICO) με εφαρμογή του «Danish Compromise», κάτι που θα της επιτρέψει να ελαφρύνει κεφαλαιακά την ενσωμάτωση της ασφαλιστικής και να ενισχύσει τον δείκτη CET1 κατά περίπου 50 μονάδες βάσης.

Το νομικό και εποπτικό σκηνικό

Η Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν έχει πλέον απέναντί της μία τυπική εξαγορά. Έχει να κρίνει αν αυτή η συναλλαγή μεταμορφώνει τη φύση της αγοράς.

Η ΕΤΕ έχει ήδη παραθέσει στοιχεία που δείχνουν ότι η σχέση της με την Εθνική Ασφαλιστική δεν είναι τυπική – είναι δομική.

Εκατοντάδες χιλιάδες πελάτες συνδέονται λειτουργικά με τις δύο οντότητες και η διακοπή αυτής της σχέσης ενδέχεται να επιφέρει σοβαρές στρεβλώσεις στην αγορά.

Το κρίσιμο σημείο είναι εάν η μεταβίβαση της ασφαλιστικής μπορεί να δώσει στην Πειραιώς πρόσβαση ή έμμεσο έλεγχο σε δεδομένα που δεν της ανήκουν, εάν μπορεί να ενεργοποιήσει τα κανάλια διασταυρούμενων πωλήσεων και εάν τελικά παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της ισότιμης μεταχείρισης στην τραπεζοασφαλιστική αγορά.

Η επόμενη μέρα και οι πραγματικές συνέπειες

Η απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού αναμένεται μέσα στους επόμενους μήνες. Αν απορριφθεί η προσφυγή της ΕΤΕ, η Πειραιώς θα αποκτήσει με συνοπτικές διαδικασίες την ασφαλιστική, κερδίζοντας ένα τεράστιο πλεονέκτημα στο πεδίο των ασφαλιστικών προϊόντων και των διασταυρούμενων τραπεζικών πωλήσεων.

Αν, όμως, γίνει δεκτή η προσφυγή, τότε το deal είτε ακυρώνεται είτε επανασχεδιάζεται εκ βάθρων με νέους όρους – που θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν ρήτρες διαχωρισμού δεδομένων, απαγορεύσεις cross-selling ή ακόμη και επιβολή αποεπένδυσης.

Για την ελληνική αγορά, το διακύβευμα είναι μεγαλύτερο από μια εξαγορά. Πρόκειται για το ποιος έχει δικαίωμα πρόσβασης στα δεδομένα πελατών, ποιος έχει την εξουσία να συνδυάζει προϊόντα τραπεζών και ασφαλιστικών, και ποιος μπορεί να χτίσει τις πιο αποδοτικές συνέργειες.

Αν επιτραπεί στην Πειραιώς να προχωρήσει χωρίς περιορισμούς, τότε ανοίγει ο δρόμος για μια νέα γενιά χρηματοοικονομικών ομίλων στην Ελλάδα – με επιρροή που θυμίζει διεθνείς mega-banks.

Αντίθετα, αν η ΕΤΕ καταφέρει να μπλοκάρει τη συμφωνία, θα στείλει σαφές μήνυμα: δεν θα επιτραπεί σε κανέναν να χτίσει δύναμη εις βάρος των υπαρχόντων τραπεζικών ισορροπιών. Και το όνομα της Εθνικής Ασφαλιστικής δεν θα γίνει το εισιτήριο για την ανατροπή τους.

Διαβάστε ακόμη: