Πολλοί άνθρωποι γλίτωσαν από μια φονική πυρκαγιά –μερικοί με τρομακτικό τρόπο– αλλά η δοκιμασία τους μπορεί να μην έχει τελειώσει. Οι επιβλαβείς συνέπειες της έκθεσης στις πυρκαγιές δεν εξαφανίζονται μόλις σβήσουν οι φλόγες, αναφέρουν σε σχετική έρευνα στην Washington Post ειδικοί.
Υπάρχει έρευνα που υποδηλώνει ότι η αναπνοή στα μικροσκοπικά σωματίδια από τον καπνό της δασικής πυρκαγιάς μπορεί να προκαλέσει «εγκεφαλικές βλάβες», που μπορεί να εμφανιστούν σε μόλις 6 έως 12 μήνες ή και χρόνια αργότερα.
Την ίδια ώρα, η επιβίωση μιας παρ’ ολίγον θανατικής εμπειρίας αυξάνει επίσης τον κίνδυνο μετατραυματικού στρες, με συμπτώματα όπως η κατάθλιψη, οι διαταραχές ύπνου, το άγχος και η ενοχή του επιζώντος, είπαν οι ερευνητές.
«Φυσικά, το άμεσο πιο σημαντικό πράγμα είναι να επιβιώσεις», δήλωσε ο Marc Weisskopf, καθηγητής περιβαλλοντικής επιδημιολογίας και φυσιολογίας στο Harvard T.H. Chan School of Public Health, που μελετά τη σχέση μεταξύ της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της υγείας του εγκεφάλου.
«Αλλά δυστυχώς, όσοι επιβιώνουν μπορεί επίσης να είναι ευάλωτοι, τόσο σε μακροπρόθεσμες, όσο και βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις στον εγκέφαλο που προκαλούνται από αυτή την έκθεσή τους στη φυσική καταστροφή».
Μερικοί από τους επιζώντες από πυρκαγιές περιγράφουν τους αγώνες τους μετά την απόδραση από τη φωτιά με την έκφραση «fire brain» (σ.σ. καίγεται ο εγκέφαλος).
Τραύματα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή
«Τα τραύματα σε όσους έχουν επιζήσει από φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή είναι επίσης διαφορετικά από άλλα περιστατικά μεμονωμένα, όπως ένα αυτοκινητικό ατύχημα ή μια σεξουαλική επίθεση», ανέφερε ο Dhakshin Ramanathan, αναπληρωτής καθηγητής στην ψυχιατρική κλινική του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο.
«Οι άνθρωποι βλέπουν το περιβάλλον ως ένα καταφύγιο, ένα θετικό θεραπευτικό πράγμα», είπε και συμπλήρωσε: «Όταν κάτι που βλέπεις ως θετικό στρέφεται εναντίον σου, είναι δύσκολο για πολλούς ανθρώπους να το αντιμετωπίσουν».
Υπάρχει πρόσθετο άγχος από το ότι δεν μπορούμε να προβλέψουμε εάν οι επιζώντες θα εκτεθούν ξανά. «Το κλίμα θα είναι ένα διαρκές άγχος που θα είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί», είπε ο Ramanathan.
Σωματίδια καπνού που προκαλούν φλεγμονή
«Μέχρι πρόσφατα οι επιστήμονες επικεντρώνονταν περισσότερο στο πώς η εισπνοή μικροσκοπικών σωματιδίων καπνού επηρέαζε το καρδιαγγειακό και αναπνευστικό σύστημα παρά τον εγκέφαλο», είπε ο Kent Pinkerton, καθηγητής παιδιατρικής στην ιατρική σχολή UC-Davis, ο οποίος μελετά πώς οι ατμοί, τα αέρια, τα σωματίδια και οι ίνες επηρεάζουν το αναπνευστικό, καρδιαγγειακές και νευρολογικές λειτουργίες.
Η αναπνοή από τη μύτη σε στρεσογόνες συνθήκες είναι καλή, είπε, επειδή χρησιμεύει ως φίλτρο και «τα σωματίδια θα εναποτίθενται στη μύτη σας και όχι βαθιά στους πνεύμονες».
Ταυτόχρονα, ωστόσο, τα κύτταρα που είναι υπεύθυνα για την αίσθηση της όσφρησης μπορούν να μεταφέρουν τα σωματίδια στον εγκέφαλο και να παράγουν φλεγμονή, είπε ο Pinkerton.
Η φλεγμονή – όταν γίνει χρόνια – μπορεί να είναι επικίνδυνη. «Η έκθεση στις πυρκαγιές είναι τόσο έντονη που προκαλεί νευροφλεγμονή σε ταχεία κλίμακα», δήλωσε ο Weisskopf.
«Η αρχική φλεγμονή είναι στην πραγματικότητα μια προστατευτική απόκριση –όπως όταν έχετε πυρετό ή τραυματισμό– αλλά σε μερικούς ανθρώπους, μπορεί να γίνει χρόνια. Όσο περισσότερο διαρκεί, τόσο πιο πιθανό είναι να έχετε πιο μακροχρόνιες επιπτώσεις». Επίσης, τα τοξικά μέταλλα συχνά κάνουν «οτοστόπ» σε αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια, είπε ο Ray Dorsey, καθηγητής νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ.
«Αν κοιτάξετε τους εγκεφάλους των ατόμων με νόσο Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον, θα βρείτε υψηλότερες συγκεντρώσεις αυτών των τοξικών μετάλλων: μόλυβδο, σίδηρο από τακάκια φρένων, πλατίνα από καταλυτικούς μετατροπείς», είπε. «Πιθανότατα παρακάμπτουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό. Η μύτη μπορεί να είναι η μπροστινή πόρτα για την εκμετάλλευση των κανονικών προστατευτικών μηχανισμών του εγκεφάλου».
Οι επιπτώσεις του τραύματος πιθανότατα επηρεάζουν μελλοντικές ασθένειες του εγκεφάλου, λένε οι ειδικοί. «Το PTSD είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για μετέπειτα άνοια, αν και είναι χρόνια αργότερα, όχι το επόμενο έτος», δήλωσε ο Paul E. Schulz, καθηγητής νευρολογίας και διευθυντής του Κέντρου Νευρογνωστικών Διαταραχών στο UT Health Houston.
Τα αποτελέσματα της εισπνοής καπνού από τις πυρκαγιές, που επιδεινώνονται από το τραύμα, δημιουργούν ένα περίπλοκο μυστήριο που οι επιστήμονες πρέπει να εξερευνήσουν περαιτέρω, είπε ο Mishra.
«Υπάρχουν όλα αυτά τα κομμάτια παζλ», είπε. «Τα σωματίδια εισέρχονται στο εγκεφαλικό σύστημα και μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή. Γνωρίζουμε ότι αυτό μπορεί να αλληλεπιδράσει με τα συναισθήματα και τα γνωστικά συστήματα στον εγκέφαλο. Αλλά στο πλαίσιο των πυρκαγιών, δεν γνωρίζουμε ακόμη πώς συνδυάζονται όλα αυτά».
Τι συμβουλεύουν οι Έλληνες Πνευμονολόγοι
«Οι ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις που λαμβάνει το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής μας απασχολούν ήδη όλους» αναφέρει η δρ Σταματούλα Τσικρικά, πνευμονολόγος του Νοσοκομείου «ΣΩΤΗΡΙΑ».
Όπως λέει σε παγκόσμιο επίπεδο εντείνεται ο προβληματισμός και η αγωνία για τις επιπτώσεις της περιβαλλοντικής αλλοίωσης μεταξύ των οικοσυστημάτων.
«Το αποτύπωμα θα είναι βαθύ και στο πεδίο της δημόσιας υγείας, καθώς η κλιματική αλλαγή αποτελεί πλέον έναν από τους κυριότερους παράγοντες ανάδυσης νέων λοιμωδών στελεχών ή επανεμφάνισης ξεχασμένων μικροργανισμών με ανυπολόγιστες επιπτώσεις στο ανθρώπινο είδος».
Ειδικά μετά τις τελευταίες πυρκαγιές στη χώρα μας η Ένωση Πνευμονολόγων Ελλάδος συστήνει την άμεση απομάκρυνση των πολιτών από τα σημεία των πυρκαγιών να παραμείνουν σε δροσερούς ή εσωτερικούς κλιματιζόμενους χώρους, με τα παράθυρα και τις πόρτες κλειστά. Παράλληλα, κρίνεται σκόπιμο να αποφεύγονται οι άσκοπες μετακινήσεις.
«Αν μετακινείστε με αυτοκίνητο εντός της συγκεκριμένης περιοχής, παράκληση τα παράθυρα να παραμένουν κλειστά και να τίθεται σε λειτουργία η ανακύκλωση αέρα καμπίνας», σημειώνει η Ένωση σε ανακοίνωσή της.
Οι Πνευμονολόγοι συνιστούν στους ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα όπως η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το βρογχικό άσθμα να βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τον γιατρό τους και να λαμβάνουν την αγωγή τους συστηματικά σύμφωνα με τις οδηγίες του.
Επιπλέον, απευθύνουν θερμή παράκληση για αποφυγή αλόγιστης χρήσης ηλεκτρικού ρεύματος έτσι ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα διακοπών σε αναπνευστικούς ασθενείς που απαιτούν συνεχή λήψη οξυγονοθεραπείας.
Συμπτώματα όπως η δυσκολία στην αναπνοή, ο βήχας ή η αποβολή πτυέλων θα πρέπει να αναφέρονται άμεσα στον θεράποντα πνευμονολόγο.
Διαβάστε ακόμη:
- H Μπρίτνεϊ Σπίαρς ξεσαλώνει χορεύοντας με μικροσκοπικό μπικίνι στο Instagram
- Η Τζούλια Νόβα βουτάει στην πισίνα και τραβάει όλα τα βλέμματα πάνω της (βίντεο)
- Μιμή Ντενίση: Η αποκάλυψη για τη Βουγιουκλάκη και τις… κοντρίτσες τους
- Φεστιβάλ Βενετίας 2023: Οι εμφανίσεις που ξεχώρισαν στο πρώτο κόκκινο χαλί
