Προς το παρόν, οι συγκρούσεις μεταξύ Ισραήλ και Ιράν φαίνεται να περιορίζονται στις δύο χώρες. Στα Ηνωμένα Έθνη και αλλού έχουν ακουστεί ευρέως εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση.
Αλλά τι θα συμβεί αν αυτές οι εκκλήσεις πέσουν στο κενό; Τι θα συμβεί αν οι συγκρούσεις κλιμακωθούν και επεκταθούν;
Ακολουθούν μερικά από τα χειρότερα πιθανά σενάρια, σύμφωνα με το BBC.
Εμπλοκή των ΗΠΑ
Παρά τις διαψεύσεις των ΗΠΑ, το Ιράν πιστεύει σαφώς ότι οι αμερικανικές δυνάμεις ενέκριναν και τουλάχιστον σιωπηρά υποστήριξαν τις επιθέσεις του Ισραήλ.
Το Ιράν θα μπορούσε να χτυπήσει αμερικανικούς στόχους σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, όπως στρατόπεδα ειδικών δυνάμεων στο Ιράκ, στρατιωτικές βάσεις στον Κόλπο και διπλωματικές αποστολές στην περιοχή. Οι δυνάμεις που ενεργούν για λογαριασμό του Ιράν – η Χαμάς και η Χεζμπολάχ – μπορεί να έχουν μειωθεί σημαντικά, αλλά οι υποστηρικτικές τους πολιτοφυλακές στο Ιράκ παραμένουν οπλισμένες και ανέπαφες.
Οι ΗΠΑ φοβήθηκαν ότι τέτοιες επιθέσεις ήταν πιθανές και απέσυραν μέρος του προσωπικού τους. Σε δημόσιες δηλώσεις, οι ΗΠΑ προειδοποίησαν αυστηρά το Ιράν για τις συνέπειες οποιασδήποτε επίθεσης εναντίον αμερικανικών
Τι θα μπορούσε να συμβεί αν ένας Αμερικανός πολίτης σκοτωνόταν, για παράδειγμα, στο Τελ Αβίβ ή αλλού;
Ο Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να βρεθεί αναγκασμένος να δράσει. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου κατηγορείται εδώ και καιρό ότι θέλει να παρασύρει τις ΗΠΑ να τον βοηθήσουν να νικήσει το Ιράν.
Στρατιωτικοί αναλυτές λένε ότι μόνο οι ΗΠΑ διαθέτουν βομβαρδιστικά και βόμβες που μπορούν να διαπεράσουν τα βαθύτερα ιρανικά πυρηνικά εργοστάσια, ειδικά αυτό του Φορντόου.
Ο Τραμπ υποσχέθηκε στους ψηφοφόρους του ότι δεν θα ξεκινήσει κανέναν από τους λεγόμενους «αιώνιους πολέμους» στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, εξίσου πολλοί Ρεπουμπλικάνοι υποστηρίζουν τόσο την ισραηλινή κυβέρνηση όσο και την άποψή της ότι τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να επιδιωχθεί αλλαγή καθεστώτος στην Τεχεράνη.
Αλλά αν η Αμερική γινόταν ενεργός μαχητής, αυτό θα σήμαινε μια τεράστια κλιμάκωση με μακροχρόνιες, ενδεχομένως καταστροφικές συνέπειες.
Εμπλοκή των χωρών του Κόλπου
Εάν το Ιράν δεν καταφέρει να προκαλέσει ζημιά στους καλά προστατευμένους στρατιωτικούς και άλλους στόχους του Ισραήλ, τότε θα μπορούσε πάντα να στρέψει τους πυραύλους του σε πιο ευάλωτους στόχους στον Κόλπο, ειδικά σε χώρες που το Ιράν πιστεύει ότι βοήθησαν και υποκίνησαν τους εχθρούς του όλα αυτά τα χρόνια.
Υπάρχουν πολλοί στόχοι στον τομέα της ενέργειας και των υποδομών στην περιοχή. Θυμηθείτε ότι το Ιράν κατηγορήθηκε για την επίθεση στα πετρελαϊκά πεδία της Σαουδικής Αραβίας το 2019 και ότι οι Χούτι, οι οποίοι ενεργούν ως πληρεξούσιοι του Ιράν, χτύπησαν στόχους στα ΗΑΕ το 2022.
Έκτοτε, έχει επιτευχθεί μια μορφή συμφιλίωσης μεταξύ του Ιράν και ορισμένων χωρών της περιοχής.
Ωστόσο, αυτές οι χώρες φιλοξενούν αμερικανικές αεροπορικές βάσεις. Ορισμένες από αυτές βοήθησαν επίσης – διακριτικά – στην υπεράσπιση του Ισραήλ από την ιρανική πυραυλική επίθεση πέρυσι.
Εάν ο Κόλπος δεχόταν επίθεση, τότε και αυτός θα μπορούσε να ζητήσει την παρέμβαση αμερικανικών πολεμικών αεροσκαφών για την υπεράσπισή του, καθώς και του Ισραήλ.
Το Ισραήλ αποτυγχάνει να καταστρέψει την πυρηνική ικανότητα του Ιράν
Τι θα συμβεί αν η ισραηλινή επίθεση αποτύχει; Τι θα συμβεί αν οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν είναι πολύ βαθιές και πολύ καλά προστατευμένες; Τι θα συμβεί αν τα 400 κιλά εμπλουτισμένου ουρανίου 60% – το πυρηνικό καύσιμο που απέχει μόλις ένα μικρό βήμα από το να είναι πλήρως κατάλληλο για όπλα, αρκετό για δέκα περίπου βόμβες – δεν καταστραφούν;
Πιστεύεται ότι μπορεί να είναι κρυμμένο βαθιά σε μυστικά ορυχεία. Το Ισραήλ μπορεί να έχει σκοτώσει μερικούς πυρηνικούς επιστήμονες, αλλά καμία βόμβα δεν μπορεί να καταστρέψει την τεχνογνωσία και την εμπειρογνωμοσύνη του Ιράν.
Τι θα συμβεί αν η επίθεση του Ισραήλ πείσει την ηγεσία του Ιράν ότι ο μόνος τρόπος να αποτρέψει περαιτέρω επιθέσεις είναι να επιταχύνει όσο το δυνατόν περισσότερο την ανάπτυξη πυρηνικής ικανότητας;
Τι θα συμβεί αν οι νέοι στρατιωτικοί ηγέτες γύρω από το τραπέζι είναι πιο πεισματάρηδες και λιγότερο προσεκτικοί από τους νεκρούς προκατόχους τους;
Τουλάχιστον, αυτό θα μπορούσε να αναγκάσει το Ισραήλ να προχωρήσει σε περαιτέρω επιθέσεις, ενδεχομένως δεσμεύοντας την περιοχή σε έναν συνεχή κύκλο επιθέσεων και αντεπιθέσεων. Οι Ισραηλινοί έχουν μια βίαιη φράση για αυτή τη στρατηγική: την αποκαλούν «κούρεμα του γρασιδιού».
Παγκόσμια οικονομική κρίση
Η τιμή του πετρελαίου έχει ήδη εκτοξευθεί στα ύψη.
Τι θα συμβεί αν το Ιράν προσπαθήσει να κλείσει το Στενό του Ορμούζ, περιορίζοντας περαιτέρω τη διακίνηση πετρελαίου;
Τι θα συμβεί αν – στην άλλη πλευρά της Αραβικής Χερσονήσου – οι Χούτι στο Υεμένη εντείνουν τις προσπάθειές τους να επιτεθούν στα πλοία στη Θάλασσα Ερυθρά; Είναι οι τελευταίοι εναπομείναντες λεγόμενοι σύμμαχοι του Ιράν, με ιστορικό απρόβλεπτης συμπεριφοράς και υψηλής διάθεσης για ανάληψη κινδύνων.
Πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο ήδη υποφέρουν από κρίση στο κόστος διαβίωσης. Η άνοδος της τιμής του πετρελαίου θα επιβαρύνει τον πληθωρισμό σε ένα παγκόσμιο οικονομικό σύστημα που ήδη κλονίζεται υπό το βάρος του εμπορικού πολέμου του Τραμπ.
Και ας μην ξεχνάμε ότι ο μόνος που ωφελείται από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου είναι ο Πρόεδρος Πούτιν της Ρωσίας, ο οποίος θα δει ξαφνικά δισεκατομμύρια δολάρια να εισρέουν στα ταμεία του Κρεμλίνου για να πληρώσει τον πόλεμο του κατά της Ουκρανίας.
Πτώση του καθεστώτος του Ιράν, αφήνοντας ένα κενό
Τι θα συμβεί αν το Ισραήλ επιτύχει τον μακροπρόθεσμο στόχο του να αναγκάσει την πτώση του ισλαμικού επαναστατικού καθεστώτος στο Ιράν;
Ο Νετανιάχου ισχυρίζεται ότι ο πρωταρχικός του στόχος είναι να καταστρέψει την πυρηνική ικανότητα του Ιράν. Ωστόσο, στην χθεσινή του δήλωση κατέστησε σαφές ότι ο ευρύτερος στόχος του περιλαμβάνει την αλλαγή του κα
Είπε στον «περήφανο λαό του Ιράν» ότι η επίθεσή του «ανοίγει το δρόμο για να αποκτήσετε την ελευθερία σας» από αυτό που αποκάλεσε «κακό και καταπιεστικό καθεστώς».
Η ανατροπή της κυβέρνησης του Ιράν μπορεί να είναι ελκυστική για ορισμένους στην περιοχή, ειδικά για ορισμένους Ισραηλινούς. Αλλά τι κενό θα αφήσει; Ποιες απρόβλεπτες συνέπειες θα έχει; Πώς θα μοιάζει η εμφύλια σύγκρουση στο Ιράν;
Πολλοί θυμούνται τι συνέβη στο Ιράκ και τη Λιβύη όταν καταργήθηκε η ισχυρή κεντρική κυβέρνηση.
Επομένως, πολλά εξαρτώνται από την εξέλιξη αυτής της σύγκρουσης τις επόμενες ημέρες.
Πώς – και με ποια σφοδρότητα – θα ανταποδώσει το Ιράν; Και ποια περιοριστικά μέτρα – αν υπάρχουν – μπορεί να επιβάλει η ΗΠΑ στο Ισραήλ;
Από την απάντηση σε αυτά τα δύο ερωτήματα θα εξαρτηθούν πολλά.
