Αρκετές κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο έχουν αρχίσει να αποσύρουν τα μέτρα οικονομικής υποστήριξης της πανδημίας. Με τον πληθωρισμό να βρίσκεται σε ανοδική τροχιά, η Fed αναμένεται να περιορίσει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της. Ήδη, οι κεντρικές τράπεζες στη Βραζιλία, τη Ν. Κορέα, και τη Νέα Ζηλανδία έχουν προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων. 

Την ίδια στιγμή, ωστόσο, ο πληθωρισμός δεν αναμένεται να υποχωρήσει λόγω των προβλημάτων στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, της αύξησης των τιμών των εμπορευμάτων, της αυξημένης ζήτησης, της ενεργειακής κρίσης και της έλλειψης εργατικού δυναμικού που αντιμετωπίζουν πολλές χώρες μεταξύ των οποίων και οι ΗΠΑ. Επιπλέον πρόβλημα αποτελεί η πιθανότητα στασιμοπληθωρισμού λόγω επιβράδυνσης της ανάπτυξης.

Οι κεντρικοί τραπεζίτες καλούνται να αποφασίσουν για την προτεραιότητα που θα δώσουν στους κινδύνους αυτούς: Η αντιμετώπιση του πληθωρισμού μέσω σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής θα πιέσει τις οικονομίες. Από την άλλη, η προσπάθεια ενίσχυσης της ζήτησης μπορεί να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη αύξηση των τιμών.

Προς το παρόν, οι περισσότεροι κεντρικοί τραπεζίτες αποδέχονται τη διαπίστωση ότι η αύξηση του πληθωρισμού διαρκεί περισσότερο από το αναμενόμενο, άποψη που συμμερίζεται και ο νέος επικεφαλής οικονομολόγος της BoE, Huw Pill. 

Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν μερικές αξιοσημείωτες εξαιρέσεις όπως η ΕΚΤ και η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας (BoJ), οι οποίες θα συνεχίσουν τα προγράμματα αγοράς ομολόγων. Το ΔΝΤ, από την πλευρά του, υποστηρίζει πως ο πληθωρισμός των ανεπτυγμένων οικονομιών σύντομα θα σταθεροποιηθεί κοντά στο 2%.

Ιδού ο αναλυτικός οδηγός του Bloomberg για την πολιτική των βασικών κεντρικών τραπεζών:

Πληθωρισμός και Federal Reserve

Τρέχον επιτόκιο στο 0,25%  μέχρι το τέλος του 2022. Ο κυβερνήτης της κεντρικής τράπεζας Τζερόμ Πάουελ, ανέφερε πρόσφατα πως η Fed θα ξεκινήσει να περιορίζει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων τον Νοέμβριο. Έχει, επίσης, υπογραμμίσει την προσπάθεια αντιμετώπισης του πληθωρισμού χωρίς παράλληλη αύξηση των ήδη χαμηλών επιτοκίων. Σημειώνεται ότι επίκειται η απόφαση για τον ορισμό νέου διοικητή της κεντρικής τράπεζας μέχρι το τέλος του έτους, με τον Πάουελ να ελπίζει σε άλλη μία τετραετία στο τιμόνι της Fed.

Πληθωρισμός και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

Το τρέχον επιτόκιο καταθέσεων βρίσκεται και αναμένεται να παραμείνει στο -0,5% μέχρι το τέλος του 2022.

Παράλληλα, η ΕΚΤ προετοιμάζεται για μεγάλη αλλαγή της στρατηγικής της τον ερχόμενο Δεκέμβριο όταν θα δημοσιοποιηθούν οι νέες προβλέψεις του πληθωρισμού μέχρι και το 2024. Τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα και η ενεργειακή κρίση έχουν αυξήσει τον πληθωρισμό πέραν του στόχου του 2% αλλά αναμένεται να σταθεροποιηθούν.

Η Κριστίν Λαγκάρντ και το επιτελείο της έχουν ήδη αποφασίσει τη μείωση του προγράμματος επαναγοράς ομολόγων των 1,85 τρισ. ευρώ το τέταρτο τρίμηνο του 2021, με το πρόγραμμα να αναμένεται να λήξει το Μάρτιο του 2022.

Bank of Japan

To τρέχον επιτόκιο βρίσκεται στο -0,1%, στο οποίο αναμένεται να παραμείνει μέχρι το τέλος του 2022.

Ο επικεφαλής της BoJ Χαρουχίκο Κουρόντα ενδέχεται να αποφασίσει την επιμήκυνση του προγράμματος υποστήριξης της οικονομίας που λήγει τον ερχόμενο Μάρτιο, αφού ο πληθωρισμός στη χώρα παραμένει χαμηλότερος από το στόχο της κεντρικής τράπεζας. Η απόκλιση σε σχέση με τις στρατηγικές των λοιπών κεντρικών τραπεζών θα κρατήσει την αξία του γεν σε χαμηλά επίπεδα και θα οδηγήσει σε οικονομική ανάκαμψη λόγω της εξαγωγικής δύναμης της χώρας.

Πληθωρισμός και Tράπεζα της Αγγλίας

Τρέχον επιτόκιο αναφοράς στο 0,1%. Το Bloomberg υπολογίζει πως θα παραμείνει στο ίδιο επίπεδο μέχρι το τέλος του 2021 αλλά θα αυξηθεί στο 0,2% μέχρι το τέλος του 2022. 

Ο πληθωρισμός στη Βρετανία αναμένεται να έχει υπερδιπλασιαστεί από το στόχο του 2% μέχρι το τέλος του έτους. Σύμφωνα με τους αναλυτές, η ΒοΕ θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων το 2022. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ανησυχίες πως η κίνηση αυτή θα περιορίσει την πορεία ανάκαμψης της χώρας μετά την πανδημία.

Πληθωρισμός και Βank of Canada

Τρέχον επιτόκιο αναφοράς 0,25% στο οποίο θα παραμείνει μέχρι το τέλος του έτους. Σύμφωνα με το Bloomberg, αναμένεται αύξηση του επιτοκίου στο 0,5% μέχρι το τέλος του 2022. 

Ο επικεφαλής της τράπεζας Τιφ Μάκλεμ αναμένεται να περιορίσει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων για τέταρτη φορά φέτος. Υπάρχει, επίσης, πιθανότητα η BoC θα κρατήσει τα επιτόκια χαμηλά μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2022 όποτε και αναμένει χαλάρωση των πληθωριστικών πιέσεων.

Πληθωρισμός και Kεντρική Τράπεζα της Κίνας

Τρέχον επιτόκιο δανεισμού 1 έτους στο 3,85%. Το Bloomberg υπολογίζει πως μέχρι το τέλος του 2022 το επιτόκιο θα έχει μειωθεί στο 3,75%. 

Η PBOC ξεκίνησε τη μείωση του προγράμματος στήριξης  μέσα στο 2021, προσπαθώντας να περιορίσει τους οικονομικούς κινδύνους. Παρ’ όλα αυτά, η οικονομία έδειξε σημάδια αποδυνάμωσης το δεύτερο εξάμηνο του έτους, οδηγώντας τις ρυθμιστικές αρχές σε μείωση του ελάχιστου ορίου των αποθεματικών των τραπεζών, σε μια προσπάθεια υποστήριξης της ρευστότητας και του δανεισμού προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Παρ’ όλα αυτά τα αναπτυξιακά ρίσκα έχουν πολλαπλασιαστεί. Τα lockdowns λόγω των νέων κρουσμάτων κορωνοϊού, έχουν οδηγήσει σε μείωση των καταναλωτικών εξόδων λόγω της ανασφάλειας που κυριαρχεί στην οικονομία. Η κυβερνητική παρέμβαση στην αγορά των ακινήτων έχει -επίσης- οδηγήσει σε μείωση των επενδύσεων σε ακίνητα, ενώ η ενεργειακή κρίση έχει βάλει «λουκέτο» σε πολλές εργοστασιακές μονάδες, προκαλώντας «ντόμινο» προβλημάτων στην παγκόσμια οικονομία. Οι αναλυτές αναμένουν περαιτέρω ελαχιστοποίηση του ορίου αποθεματικών των τραπεζών και μείωση των επιτοκίων.

Γιατί η Fed δε βάζει φρένο επιτέλους στο QE;