Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (International Women’s Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου. Θεσπίστηκε για πρώτη φορά το 1977 με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ για να αναδείξει τα προβλήματα και να προωθήσει τα δικαιώματα της γυναίκας, ενώ, παράλληλα, κάθε χρόνο δεν γίνεται να μην θυμόμαστε γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, σας παρουσιάζουμε 7 γυναίκες με ξεχωριστό ρόλο στην παγκόσμια ιστορία. Αυτές οι γυναίκες συνεισέφεραν με το έργο τους στην ανθρωπότητα και χωρίς αυτές ο κόσμος, σίγουρα, δεν θα ήταν όπως τον ξέρουμε.
Marie Curie
1867 – 1934
Φυσικός και Χημικός, βραβευμένη με Νόμπελ, η Μαρία Σαλώμη Σκουοντόφσκα-Κιουρί ήταν η πρώτη γυναίκα που κέρδισε το βραβείο Nobel σε δύο τομείς (το ένα μοιράστηκε με τον σύζυγό της Πιέρ ο οποίος σκοτώθηκε σε τραγικό δυστύχημα). Ανακάλυψαν από κοινού δύο νέα στοιχεία, το ράδιο και το πολώνιο. Επίσης, μελέτησε την εκπομπή ακτινών και εισήγαγε τον όρο «ραδιενέργεια» έναντι του όρου «ακτίνες ουρανίου». Το ζευγάρι από κοινού ανακάλυψαν ότι η ραδιενέργεια μπορεί να θεραπεύσει τον καρκίνο. Η Μαρί Κιουρί είναι μία από τις σημαντικότερες γυναίκες στην ιστορία του κόσμου και με το έργο της έχει προάγει τις επιστήμες της χημείας, της φυσικής, της ιατρικής ενώ ήταν υπέρμαχος των ίσων δικαιωμάτων για τα δύο φύλα ενώ, παράλληλα, είναι και η πρώτη γυναίκα που έγινε Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης.
Frida Kahlo
1907 – 1954
Η Φρίντα Κάλο είναι γνωστή ως μία από τους πιο σημαντικούς καλλιτέχνες του Μεξικό και ξεχωρίζει ως πρότυπο γυναικείας δημιουργικότητας. Ξεκίνησε να ζωγραφίζει μετά από ένα τραγικό ατύχημα που είχε όταν επέβαινε σε ένα λεωφορείο. Χρειάστηκε να υποβληθεί σε πολλές επεμβάσεις αλλά ποτέ δεν συνήλθε πλήρως. Κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής της ξεκίνησε να ζωγραφίζει και τελείωσε το πορτραίτο της την επόμενη χρονιά. Επίσης, άρχισε να συμμετέχει ενεργά στην πολιτική και ακολούθησε το Κίνημα των Νέων Κουμουνιστών καθώς και το Κομμουνιστικό Κόμμα Μεξικού. Στην συνέχεια παντρεύτηκε τον ομοϊδεάτη και επίσης καλλιτέχνη Diego Rivera.
Mary Wollstonecraft
1759 – 1797
Συγγραφέας, φιλόσοφος, υποστηρικτής των δικαιωμάτων των γυναικών, η Μαίρη Γουόλστονκραφτ είναι σίγουρα μία από τις γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο.
Η Αγγλίδα συγγραφέας ήταν μία από τις πρώτες γυναίκες που υποστήριξαν έμπρακτα τη φεμινιστική φιλοσοφία. Οι ριζοσπαστικές ιδέες που περιέχονται στο πιο γνωστό της έργο, «A Vindication of the Rights of Women-1972», έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο την χειραφέτηση των γυναικών και βοήθησαν στην ενίσχυση των δικαιωμάτων τους παγκοσμίως. Απεχθανόταν την κοινή αντίληψη της εποχής, ότι οι γυναίκες είναι αδύναμες και προορισμένες να κάθονται στο σπίτι και διατεινόταν πως γυναίκες και κορίτσια που τους δίνονται ίσες ευκαιρίες εκπαίδευση όπως στους άντρες, εντέλει δεν υστερούν έναντι των αντρών. Οι ιδέες της ήταν πολύ ριζοσπαστικές για την εποχή και προκαλούσαν μεγάλες διχογνωμίες. Μετά από μία τόσο ιδιαίτερη ζωή, πέθανε 10 ημέρες μετά την γέννηση της δεύτερης κόρης της Mary Wollstonecraft-Godwin (1797), η οποία αργότερα έγινε γνωστή ως Mary Shelley, η συγγραφέας του κλασσικού Frankenstein.
Μελίνα Μερκούρη
1920 – 1994
Μεγαλωμένη σε πολιτικό περιβάλλον, η Μελίνα Μερκούρη που δικαίως βρίσκεται ανάμεσα στις γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο, πριν την πολιτική, αγάπησε πρώτα το θέατρο και τον κινηματογράφο.
Απόφοιτη της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, έπαιξε σε παραστάσεις «ιερών τεράτων», όπως ο Κάρολος Κουν και ο Ζυλ Ντασέν, με τον οποίο διατέλεσε το δεύτερο και τελευταίο γάμο της. Το ευρύ κοινό την γνώρισε μέσα από τη «Στέλλα» των Μιχάλη Κακογιάννη και Ιάκωβου Καμπανέλλη. Πέντε χρόνια αργότερα, το 1960, κατάφερε είναι υποψήφια για Όσκαρ με την ταινία «Ποτέ την Κυριακή». Τελικά, κερδίζει το Βραβείο Καλύτερης Ηθοποιού στις Κάννες. Την περίοδο της δικτατορίας στην Ελλάδα, βρισκόταν στο εξωτερικό και έγινε μάχιμη εχθρός του καθεστώτος. Μετά την πτώση της χούντας, επέστρεψε στην Ελλάδα και ανέπτυξε την πολιτική της δράση, η οποία κορυφώθηκε το 1981 όταν ορίζεται Υπουργός Πολιτισμού. Στη διάρκεια της θητείας της, ο ελληνικός πολιτισμός έλαβε παγκόσμια προβολή με πρωταρχικό μέλημα της ίδιας την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα. Απεβίωσε μόλις δύο ημέρες πριν την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, στις 6 Μαρτίου 1994. Μετά το θάνατο της, ο Ζυλ Ντασέν ιδρύει στην Αθήνα το Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη, το οποίο μέχρι και σήμερα προσφέρει ποικίλες πολιτιστικές δράσεις. Διαβάστε περισσότερα για τη ζωή της Μελίνας Μερκούρη, μία από τις γυναίκες που με τον δικός τους τρόπο άλλαξαν τον κόσμο, εδώ.
Coco Chanel
1883 – 1971
Είναι η μοναδική από τον χώρο της μόδας που συμπεριλήφθηκε στη λίστα, του περιοδικού Times, με τις 100 πιο ισχυρές προσωπικότητες του 20ου αιώνα. Ορφανή από πολύ μικρή ηλικία και μεγαλωμένη με πολλές δυσκολίες, η Coco Chanel είχε το σθένος να υπερπηδήσει τα εμπόδια, να χαράξει τη δική της πορεία και να εξασφαλίσει μία περίοπτη θέση στην παγκόσμια ιστορία και ανάμεσα στις γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο. «Δεν μπήκα στην κοινωνία αυτή επειδή έπρεπε να σχεδιάσω ρούχα. Σχεδίασα ρούχα, ακριβώς επειδή μπήκα στην κοινωνία αυτή. Επειδή ήμουν η πρώτη που έζησε τη ζωή αυτού του αιώνα». Με το παραπάνω μότο να την συντροφεύει σε όλα τα χρόνια της δημιουργίας της, αυτή η «ιέρεια» της μόδας αντλούσε στοιχεία από το κοινωνικό περιβάλλον και έβρισκε τους πιο δημιουργικούς, ευφάνταστους και πρωτοποριακούς τρόπους, να τα ενσωματώνει στη δουλειά της. Στη διάρκεια της μακράς θητείας της στον κόσμο της μόδας, εισήγαγε μία σειρά από καινοτομίες που έμελλε να διαμορφώσουν τους μελλοντικούς σχεδιαστές, την ίδια στιγμή που επηρέασε, άθελά της, το φεμινιστικό κίνημα και την απελευθέρωση των γυναικών. Μεταξύ των καινοτομιών της, είναι το μικρό μαύρο φόρεμα, το θρυλικό άρωμα Chanel 5, τα ντραπέ τουρμπάνια, τα πουκάμισα, οι πλισέ φούστες, τα γυναικεία πουλόβερ, οι μπλούζες χωρίς γιακά, τα τουίντ (πλεχτά) ταγέρ, τα blazer, οι δίχρωμες (μπεζ με μαύρη μύτη) γόβες χωρίς φτέρνα, τα strapless φορέματα και οι καμπαρντίνες. Οι απόψεις της, πάντα εύστοχες και πάντα μπροστά από την εποχής της, δηλώνουν ένα ελεύθερο και ασυμβίβαστο πνεύμα και έχουν καταφέρει να παραμείνουν διαχρονικές, αποτελώντας έναν πολύτιμο οδηγό για κάθε σύγχρονη γυναίκα.
Rosa Parks
1913 – 2005
Αφρό-Αμερικανή υπέρμαχος των πολιτικών δικαιωμάτων και μια από τις γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο.
Το 1955, μία αφροαμερικανή μοδίστρα αρνήθηκε να δώσει την θέση της στο λεωφορείο σε έναν λευκό άντρα. Συνελήφθη και καταδικάστηκε για παραβίαση του νόμου περί φυλετικού διαχωρισμού στις ΗΠΑ (γνωστοί ως «Jim Crow laws»). Η Πάρκς άσκησε έφεση στην απόφαση καταδίκης της και έτσι και τυπικά αυτή η πράξη πολιτικής ανυπακοής υποκίνησε το κίνημα εναντίον του φυλετικού διαχωρισμού. Η σύλληψή της είχε σαν αποτέλεσμα το μποϊκοτάζ όλων των λεωφορείων από τους έγχρωμους πολίτες, το οποίο ηγήθηκε ο Martin Luther King Jr. Έτσι άρχισε μία επαναστατική περίοδος που σημαδεύτηκε από μαζικές, ειρηνικές διαδηλώσεις και πράξεις ανυπακοής που στήριζαν το κίνημα των πολιτικών δικαιωμάτων στις ΗΠΑ.
Amelia Earhart
1897 – 1937
Πρωτοπόρος της Αεροπορίας, η Αμέλια Μαίρη Έρχαρτ ήταν η πρώτη γυναίκα πιλότος που ταξίδεψε μόνη της πάνω από τον Ατλαντικό ωκεανό και τιμήθηκε με τον Σταυρό Διακεκριμένης Πτήσης από τις ΗΠΑ. Ήταν επίσης μέλος του Εθνικού Κινήματος Γυναικών και υποστήριξε θερμά την τροποποίηση του Συντάγματος για τα ίσα δικαιώματα των δύο φύλων. Η τραγική εξαφάνισή της το 1937 καλύπτεται από πέπλο μυστηρίου. Αν και δεν ολοκλήρωσε τον στόχο της που ήταν να πετάξει πάνω από όλες τις ηπείρους, κατάφερε να πετύχει κάτι ακόμα πιο σημαντικό, να κάνει τον κόσμο να αναθεωρήσει όσον αφορά το πόσο ψηλά μπορεί να φτάσει μία γυναίκα.
Φέτος, πάντως, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αφιερώνει τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στον παγκόσμιο αγώνα των γυναικών κατά της κρίσης του COVID-19.
Με αφορμή την Παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου, περίπου ένα μήνα πριν, διαβάστε εδώ τι είναι ο καρκίνος, πώς αντιμετωπίζεται και ποιος ο ρόλος της πανδημίας του κορωνοϊού:
https://radar.gr/article/69375/pagkosmia-imera-kata-toy-karkinoy-karkinos-kai-covid-19
