Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS

Η 1η Δεκεμβρίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS το 1988, με απόφαση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ) και στη συνέχεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Το AIDS είναι μία από τις φονικότερες επιδημίες στην παγκόσμια ιστορία.

Οι ονομασίες HIV και AIDS μπορεί να συγχέονται γιατί και οι δύο αυτοί όροι περιγράφουν την ίδια νόσο. Σκεφτείτε το AIDS σαν μια προχωρημένη HIV νόσο. Ένα άτομο με AIDS έχει ένα ανοσοποιητικό σύστημα τόσο αποδυναμωμένο από τη δράση του HIV που συνήθως αρρωσταίνει από μία ή περισσότερες ευκαιριακές λοιμώξεις όπως πνευμονία (PCP) ή Σάρκωμα Καπόζι (KS), Σύνδρομο Επίσχνασης (απώλεια βάρους), βλάβες στην μνήμη, ή καρκίνους. Αν κάποιο άτομο με HIV διαγνωσθεί με κάποιες από αυτές τις ευκαιριακές λοιμώξεις (ακόμα και αν τα CD4 είναι πάνω από 200), τότε λέμε ότι έχει AIDS. Το AIDS συνήθως παίρνει καιρό για να αναπτυχθεί από την στιγμή που το άτομο μολυνθεί με HIV (συνήθως μεταξύ 2 έως 10 χρόνια ή και περισσότερο).

Όταν ένα άτομο διαγνωσθεί με AIDS, τότε θεωρείται ότι αυτό το άτομο έχει AIDS, ακόμα και αν τα CD4 του ανέβουν και πάλι ή αναρρώσει από την ασθένεια που καθόρισε ότι έχει AIDS.

Τι είναι ο HIV;

HIV είναι ο ιός που προσβάλει το ανοσοποιητικό σύστημα, δηλαδή την άμυνα του οργανισμού έναντι των λοιμώξεων.
Το AIDS εκδηλώνεται στο τελευταίο στάδιο της HIV λοίμωξης, κατά το οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα έχει αποδυναμωθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε το άτομο να είναι επιρρεπές σε διάφορα νοσήματα και τύπους καρκίνου.
Ο ιός υπάρχει και μπορεί να μεταδοθεί με το αίμα, το σπέρμα, τα προσπερματικά υγρά, τη βλέννη του ορθού και τα κολπικά υγρά.
Η τακτική εξέταση, η θεραπεία ως πρόληψη (TasP), η προφύλαξη πριν από την έκθεση (PrEP), η προφύλαξη μετά την έκθεση (PEP) και η χρήση προφυλακτικού αποτελούν τη βεντάλια πρόληψης του HIV.
Η έγκαιρη διάγνωση και η θεραπεία μειώνουν τις επιπτώσεις του ιού στον οργανισμό και καθιστούν τη νόσο χρόνια, από καταληκτική.
Ένας άνθρωπος που λαμβάνει αντιρετροϊκή αγωγή και επιτυγχάνει μη ανιχνεύσιμα επίπεδα του ιού στο αίμα του για τουλάχιστον έξι μήνες, δε μπορεί πρακτικά να μεταδώσει τον ιό στους ερωτικούς του συντρόφους.

Πώς μεταδίδεται;

Με το σεξ χωρίς προφυλάξεις.
Με τη χρήση κοινών συνέργων στη χρήση ψυχοδραστικών ουσιών.
Από την οροθετική μητέρα στο έμβρυο, αν και η πιθανότητα αυτή έχει πλέον ελαχιστοποιηθεί χάρη στην αντιρετροϊκή αγωγή.
Με τη μετάγγιση μολυσμένου αίματος, αν και ο κίνδυνος αυτός έχει πλέον εξαλειφθεί λόγω του σχολαστικού εργαστηριακού ελέγχου των μονάδων αίματος.
Με τη χρήση μη αποστειρωμένης βελόνας για τατουάζ ή σκουλαρίκι.
Ο HIV δε μεταδίδεται με την κοινωνική επαφή και μέσω σωματικών υγρών όπως ο ιδρώτας, το σάλιο, τα δάκρυα ή τα ουρά.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Το πρώτο στάδιο ονομάζεται οξεία λοίμωξη ή πρωτολοίμωξη και ξεκινά συνήθως μέσα σε δύο έως έξι εβδομάδες μετά την έκθεση. Μπορεί να έχει συμπτώματα γρίπης ή και καθόλου συμπτώματα.
Στο δεύτερο στάδιο που μπορεί να διαρκέσει για πολλά χρόνια, τα συμπτώματα υποχωρούν. Ο HIV προσβάλει σταδιακά τα CD4 Τ-λεμφοκύτταρα και καταστρέφει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Στο τρίτο στάδιο, ο αριθμός των κυττάρων CD4 έχει μειωθεί κάτω των 200 και το ανοσοποιητικό σύστημα αδυνατεί πλέον να αντιμετωπίσει διάφορες λοιμώξεις με συνέπεια το θάνατο.

Πώς θεραπεύεται;

Για τη θεραπεία του HIV χορηγείται αντιρετροϊκή αγωγή, η οποία καταστέλλει την αναπαραγωγή του ιού στο αίμα, αλλά δεν τον εκριζώνει. Για το λόγο αυτό, τα οροθετικά άτομα λαμβάνουν αγωγή για όλη τη ζωή τους.
Η θεραπεία περιλαμβάνει επίσης τακτική παρακολούθηση και εργαστηριακές εξετάσεις για την επιβεβαίωση της επιτυχίας της αντιρετροϊκής αγωγής.

Πώς ξέρουμε ότι ο ΗΙV προκαλεί AIDS;

Το 1981, οι πρώτες περιπτώσεις σοβαρής ανοσοποιητικής ανεπάρκειας διαγνώστηκαν όταν κάποιοι νέοι άνδρες ανέπτυξαν ασυνήθιστες μολύνσεις και καρκίνους. Η νέα αυτή ασθένεια ονομάστηκε αργότερα «AIDS». Τότε κανείς δεν γνώριζε τι προκαλούσε αυτή την ασθένεια. Έκτοτε, η επιστήμη απέδειξε ότι ο ιός της Ανθρώπινης Ανοσοανεπάρκειας (HIV) είναι η αιτία του AIDS. Το ξέρουμε αυτό διότι τα άτομα που έχουν τον ιό μπορεί να αναπτύξουν AIDS, και τα φάρμακα που δρουν εναντίον του ιού μπορούν να αποτρέψουν την εκδήλωση της ασθένειας. Καθώς η μόλυνση με HIV προχωράει, αποδυναμώνει την ικανότητα του ανθρώπου να αντιμετωπίζει τις ασθένειες. Ο ιός με την επίθεσή του στο ανοσοποιητικό σύστημα αφήνει τους ανθρώπους περισσότερο εκτεθειμένους σε άλλες ασθένειες. Όταν ένας άνθρωπος με HIV μολυνθεί με μια από τις επιπρόσθετες ασθένειες ή όταν το ανοσοποιητικό του σύστημα εξασθενίσει, τότε αυτός ο άνθρωπος έχει AIDS.

Κάποιοι προσπάθησαν να προωθήσουν την παραπλανητική ιδέα ότι το AIDS δεν προκαλείται από το HIV. Αυτοί οι ισχυρισμοί μπορεί να αποβούν μοιραίοι. Αν οι άνθρωποι πιστέψουν ότι δεν χρειάζεται να μειώσουν τον κίνδυνο μετάδοσης του HIV, τότε μπορεί να μολυνθούν ή να μεταδώσουν τον ιό σε άλλους. Επίσης, αν οι άνθρωποι με HIV πιστέψουν ότι δεν χρειάζονται ιατρική φροντίδα ή φαρμακευτική αγωγή, τότε μπορεί να αρρωστήσουν και να αναπτύξουν AIDS.