Το Στενό του Ορμούζ επιστρέφει ως παγκόσμιο σημείο ανάφλεξης. Η νέα έκθεση της OPTIMA Shipping Services για το πρώτο εξάμηνο του 2025 αποτυπώνει έναν επικίνδυνο συνδυασμό γεωπολιτικής αστάθειας και προληπτικής ανατίμησης κινδύνου, που επηρεάζει κάθε πτυχή της παγκόσμιας ναυλαγοράς.
Με σχεδόν το 20% των παγκόσμιων ροών πετρελαίου και το σύνολο των εξαγωγών LNG του Κατάρ να περνούν καθημερινά από τα Στενά, το παραμικρό σημάδι έντασης προκαλεί ντόμινο: άνοδος ναύλων, ασφαλιστικών premiums, rerouting πλοίων και επαναξιολόγηση συμβολαίων. Η χρονιά φέρνει μνήμες από προηγούμενες κρίσεις, χωρίς ακόμη να έχει υπάρξει φυσική διακοπή διέλευσης.
GPS επιθέσεις, ισραηλινά πλήγματα, ιρανικές απειλές
Από τις ηλεκτρονικές επιθέσεις GPS σε 260 πλοία, μέχρι την πρόσφατη σύγκρουση δεξαμενόπλοιου και την απειλή του Ιράν για 100ήμερο αποκλεισμό του στενού, η ένταση είναι διάχυτη. Η ναυλαγορά αντιδρά ήδη:
-
Τα VLCCs (MEG–Κίνα) αυξάνουν τις spot τιμές κατά 20% μέσα σε λίγες ημέρες, ξεπερνώντας τα $35.000/ημέρα.
-
Τα LR2s, πιο σταθερά, βιώνουν πίεση διαθεσιμότητας και στροφή ναυλωτών σε αξιόπιστα πλοία.
-
Τα FFAs ενσωματώνουν πλέον τον νέο πολιτικο-στρατιωτικό κίνδυνο.
Η ναυτιλία θυμάται
Η OPTIMA επαναφέρει δύο κρίσιμες αναλογίες:
-
Πόλεμος Ιράν–Ιράκ (1980–88): μαζικές επιθέσεις σε δεξαμενόπλοια, ιλιγγιώδη ασφάλιστρα και η αμερικανική «Earnest Will».
-
Κρίση του 2019: χτυπήματα στα Kokuka Courageous και Front Altair εκτόξευσαν τους VLCC ναύλους στα $300.000/ημέρα.
Το 2025, οι αγορές δείχνουν να «προεξοφλούν» ένα αντίστοιχο σενάριο: όχι απαραίτητα στρατιωτική σύγκρουση, αλλά αόρατο πόλεμο δηλώσεων, τεχνολογικών επιθέσεων και επιθετικής ρητορικής, με άμεσο αντίκτυπο στη ροή καυσίμων.
Στρατηγικές επιπτώσεις και δείκτες
Η αστάθεια των VLCC και LR2 έχει αναδειχθεί στον πρώτο αξιόπιστο δείκτη έντασης. Παρά την κάμψη της συνολικής ζήτησης πετρελαίου, οι δύο αυτές κατηγορίες πλοίων καταγράφουν:
-
VLCCs: Αύξηση χωρητικότητας 3% το 2025–26, με προοπτική floating storage.
-
LR2s: Άλμα 12% το 2024, σταθεροποίηση στο 3% φέτος, λόγω rerouting προϊόντων όπως diesel και jet fuel.
Οι Suezmaxes και Aframaxes παραμένουν στάσιμοι ή υποχωρούν, ενώ τα μικρότερα MR/Handies κινούνται σε πλαγιοκαθοδική πορεία, επηρεαζόμενα λιγότερο από το Ορμούζ.
Η ασφάλιση ανεβάζει κόστος – Οι επενδυτές προσαρμόζονται
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι ακόμη κι αν δεν υπάρξει φυσικός αποκλεισμός, το «premium φόβου» έχει ήδη περάσει σε κάθε γραμμή κόστους.
Οι πλοιοκτήτες καλούνται να επανασχεδιάσουν τις τακτικές τους, με έμφαση σε:
-
Συνεχή παρακολούθηση FFAs και ναυτιλιακών alerts
-
Προσαρμοσμένη τιμολόγηση κινδύνου στις πολεμικές ασφαλίσεις
-
Στροφή σε πλοία με χαμηλότερο γεωπολιτικό ρίσκο
Το Στενό του Ορμούζ, αιώνιο hotspot ενεργειακής αστάθειας, επιστρέφει στο επίκεντρο. Το 2025 δεν έχει, προς το παρόν, φέρει πυραύλους, αλλά η αγορά συμπεριφέρεται σαν να τους περιμένει. Η προληπτική αντίδραση των VLCCs και LR2s λειτουργεί ως early warning system για το δεύτερο εξάμηνο.
Όπως καταλήγει η OPTIMA:
«Το Ορμούζ παραμένει σημείο αστάθειας. Δεν χρειάζεται πραγματική κρίση για να ανατιναχθεί η αγορά — αρκεί η απειλή της.»
