Νέο ΕΝΦΙΑ για το 2022 ετοιμάζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, με νέα κλιμάκια, νέους συντελεστές υπολογισμού του βασικού φόρου, μεγαλύτερες εκπτώσεις, περισσότερες δόσεις και φορολόγηση του κάθε ακινήτου ξεχωριστά. Στα ανωτέρω θα πρέπει να συμπεριληφθεί η νέα μείωση του φόρου, σε ποσοστά ενδεχομένως υψηλότερα του 8% μεσοσταθμικά. Για ορισμένους ιδιοκτήτες ακινήτων η μείωση μπορεί να φτάσει και το 15%-20%, ενώ για όλους θα είναι οριακή ή στα ίδια επίπεδα με σήμερα. Ταυτόχρονα, στον νέο σχεδιασμό θα πρέπει να συνυπολογιστεί και η νέα ένταξη (εκτός των 3.643 περιοχών που εντάχθηκαν το καλοκαίρι) 1.300 περιοχών, ακόμα και στην περιοχή της Αθήνας.

Ωστόσο, η 18μελής επιτροπή που έχει αναλάβει τη δημιουργία του νέου ΕΝΦΙΑ αντιμετωπίζει προβλήματα που αναγκάζουν το οικονομικό επιτελείο να μεταθέσει τον χρόνο κατάθεσης του νομοσχεδίου στη Βουλή με όλες τις αλλαγές. Τα σημαντικότερα προβλήματα εντοπίζονται στην ενσωμάτωση του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ στον κύριο φόρο, καθώς και στη φορολόγηση των νέων περιοχών που εντάσσονται για πρώτη φορά στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων.

Συγκεκριμένα, καταγράφεται αδυναμία δημιουργίας των νέων κλιμακίων υπολογισμού, καθώς, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, είναι δύσκολη η ενσωμάτωση του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ (επιβάλλεται σε ακίνητα αξίας άνω των 250.000 ευρώ) στον κύριο φόρο. Ουσιαστικά, αυτό που επιχειρείται είναι οι συντελεστές να αυξάνονται για ακίνητα άνω των 250.000 ευρώ. Όσο υψηλότερη είναι η αξία του ακινήτου, τόσο μεγαλύτερος θα είναι και ο συντελεστής, έτσι ώστε το ποσό του φόρου να διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα με φέτος.

Το δεύτερο πρόβλημα αφορά τις νέες εντάξεις περιοχών, όπου τα μοντέλα που χρησιμοποιούνται σε ορισμένες περιπτώσεις οδηγούν είτε σε πολύ υψηλές τιμές είτε στην υπο-φορολόγηση. Όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου, απαιτείται αρκετός χρόνος ακόμα ώστε οι επιτροπές να καταλήξουν στον τελικό φόρο που δεν θα οδηγήσει στην υπερφορολόγηση, διατηρώντας ταυτόχρονα και τη μείωση του φόρου κατά 22% μεσοσταθμικά που διενεργήθηκε το 2019.

Οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ

1. Νέα κλίμακα υπολογισμού του βασικού φόρου. Η ειδική ομάδα εργασίας επεξεργάζεται διάφορα σενάρια με περισσότερα κλιμάκια και συντελεστές, ώστε να αποτραπούν οι μεγάλες επιβαρύνσεις που προκύπτουν για τους έχοντες μικρή και μεσαία περιουσία μετά την αύξηση των αντικειμενικών αξιών. Ο νέος ΕΝΦΙΑ θα αποδίδει στο ελληνικό Δημόσιο 2,5 δισ. ευρώ, όσα και ο ΕΝΦΙΑ του 2021.Το ποσό είναι πιθανό να περιοριστεί στα 2,3 δισ. ευρώ, εφόσον δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος 200 εκατ. ευρώ για τη μείωση κατά 8% μεσοσταθμικά του φόρου.

2. Εκπτώσεις ΕΝΦΙΑ. Οι εκπτωτικοί συντελεστές ξεκινούν από το 30% για τους έχοντες περιουσία έως 60.000 ευρώ, περιορίζονται στο 27% για τους έχοντες περιουσία από 60.000 έως 80.000 ευρώ και στο 25% για τους έχοντες περιουσία από 80.000 έως 100.000 ευρώ. Από 100.000 ευρώ έως και 1 εκατ. ευρώ ισχύει έκπτωση 20%, ενώ από το 1 εκατ. ευρώ και άνω η έκπτωση περιορίζεται στο 10%. Οι εκπτωτικοί συντελεστές προγραμματίζεται να αυξηθούν από το 2022, για να μηδενίσουν τις επιβαρύνσεις που θα προκύψουν από την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στους ιδιοκτήτες με μικρή και μεσαία ακίνητη περιουσία.

3. Αρκετοί ιδιοκτήτες θα πληρώσουν μειωμένο φόρο μετά την ανακατανομή των φορολογικών βαρών. Δηλαδή οι ιδιοκτήτες που έχουν στην κατοχή τους πολλά ακίνητα μικρής αξίας, της τάξης των 50.000-100.000 ευρώ το καθένα, θα δουν τον λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ να μειώνεται το επόμενο έτος, λόγω της συγχώνευσης του συμπληρωματικού φόρου ακινήτων με τον κύριο φόρο. Αντίθετα, ο ΕΝΦΙΑ για τους ιδιοκτήτες ακινήτων μεγάλης αξίας, άνω των 250.000 ευρώ το καθένα, με βάση τις νέες αντικειμενικές αξίες και ειδικά για τους έχοντες ακίνητη περιουσία σε περιοχές που εντάχθηκαν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα, θα είναι υψηλότερος, αλλά δεν θα ξεπερνά για τους περισσότερους ιδιοκτήτες το ποσό που καταβάλλουν σήμερα.

4. Από το νέο έτος ο κύριος και ο συμπληρωματικός φόρος θα υπολογίζεται για κάθε ακίνητο ξεχωριστά, με βάση μια νέα ενιαία κλίμακα με περισσότερους συντελεστές σε σχέση με το σημερινό καθεστώς, οι οποίοι θα αυξάνονται ανάλογα με την τιμή ζώνης της περιοχής όπου βρίσκεται το ακίνητο και την αξία του.

5. Διατηρούνται οι μειώσεις 50% και 100% για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.

6. Ο ΕΝΦΙΑ θα πληρώνεται σε 9 ή 10 δόσεις, από Μάιο ή Ιούνιο μέχρι Φεβρουάριο. Με στόχο την καταβολή του φόρου επί των ακινήτων σε 10 δόσεις, η καταβολή της πρώτης δόσης θα πρέπει να γίνει το αργότερο στα τέλη Μαΐου. Το ποσό των 2,5 δισ. ευρώ που εισπράττει ετησίως το ελληνικό Δημόσιο από τον ΕΝΦΙΑ θα σπάσει σε 10 δόσεις των 250 εκατ. ευρώ μηνιαίως.

7. Δεν καταργείται ο συμπληρωματικός φόρος για τις επιχειρήσεις. Οι 68.652 επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να πληρώνουν τον συμπληρωματικό φόρο και το 2022.

8. Αλλάζουν οι συντελεστές παλαιότητας ακινήτων. Στόχος είναι να αρθούν οι στρεβλώσεις που δημιουργούνται από την εξάντληση του συντελεστή παλαιότητας των αντικειμενικών αξιών στα 26 έτη, πέραν των οποίων δεν απομειώνεται άλλο η αξία των ακινήτων. Είτε δηλαδή το ακίνητο είναι ηλικίας 70 ετών είτε 25, η φορολογητέα αξία είναι η ίδια.

9. Αλλαγές και στους συντελεστές εμπορικότητας. Τα σοβαρά προβλήματα που εντοπίζονται και με τους συντελεστές εμπορικότητας των αντικειμενικών αξιών, οι οποίοι έχουν παραμείνει οι ίδιοι τα τελευταία 40 χρόνια, θα τελειώσουν, αναφέρουν από το υπουργείο Οικονομικών.

10. Στο υπουργείο Οικονομικών έχουν ξεκινήσει οι σχετικές διαδικασίες χάραξης των ζωνών και, όπως αναφέρουν, εντός του 2022 θα ενταχθούν 1.300 νέες περιοχές στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων. Με την ολοκλήρωση της χάραξης θα κληθούν οι πιστοποιημένοι εκτιμητές, έτσι ώστε να καθορίσουν τις τιμές ζώνης, κάτι που αναμένεται να συμβεί στα μέσα του 2022.