Καθώς η Ευρώπη αλλάζει γεωπολιτικό προσανατολισμό και μετακινεί τεράστιους χρηματοδοτικούς πόρους στην εθνική άμυνα, το τραπεζικό σύστημα – ευρωπαϊκό και ελληνικό – εισέρχεται σε μια ιστορική μεταβατική φάση. Η εποχή που η πιστωτική επέκταση στηριζόταν κατά κύριο λόγο στο Ταμείο Ανάκαμψης (RRF) τελειώνει, αφήνοντας ένα καίριο ερώτημα: ποιο θα είναι το επόμενο εργαλείο που θα κρατήσει ζωντανή τη χρηματοδότηση της οικονομίας;

Η απάντηση έχει ήδη δοθεί: η άμυνα μετατρέπεται στον νέο ευρωπαϊκό υπερμοχλό ανάπτυξης.

Το RRF ολοκληρώνει τον κύκλο του

Μετά την προκαταρκτική έγκριση του έκτου αιτήματος πληρωμής ύψους 2,1 δισ. ευρώ, η Ελλάδα έχει λάβει 23,4 δισ. ευρώ, δηλαδή το 65% του συνολικού πακέτου των 36 δισ. ευρώ. Έχει ολοκληρώσει το 48% των οροσήμων, κατατασσόμενη στις οκτώ πιο επιτυχημένες χώρες της Ε.Ε.

Στο σκέλος των δανείων, η πρόοδος είναι αντίστοιχα εντυπωσιακή:

  • 532 συμβάσεις
  • 17,6 δισ. ευρώ συνολικό ύψος έργων
  • 7,7 δισ. δάνεια RRF
  • 5,8 δισ. τραπεζικά δάνεια
  • 4,1 δισ. ιδιωτική συμμετοχή

Ήδη 11,4 δισ. ευρώ έχουν εκταμιευτεί. Οι τράπεζες γνωρίζουν ότι έως το 2026 θα έχει απορροφηθεί περίπου το 75% των πόρων και το RRF δεν θα συνεχιστεί. Άρα, αναδύεται πιεστικά το επόμενο ερώτημα: ποιος μηχανισμός θα κρατήσει ενεργή την πιστωτική επέκταση;

Η άμυνα ως ο νέος χρηματοδοτικός γίγαντας

Η γεωπολιτική αστάθεια, η ανάγκη στρατηγικής αυτονομίας και η υποχώρηση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας έφεραν τις Βρυξέλλες σε μια μοναδική στροφή: για πρώτη φορά, η άμυνα καθίσταται αναπτυξιακός μοχλός και μηχανισμός δανεισμού πανευρωπαϊκής κλίμακας.

Τα νέα εργαλεία:

  1. ReArm Europe Readiness 2030
    Έως 800 δισ. ευρώ σε πρόσθετες αμυντικές δαπάνες την επόμενη πενταετία – σχεδόν διπλάσιο από το RRF.
  2. SAFE (150 δισ. ευρώ)
    Εγκρίθηκε τον Μάιο 2025 · χρηματοδοτεί κοινές προμήθειες, κρίσιμες υποδομές και πανευρωπαϊκά εξοπλιστικά προγράμματα, με εγγυήσεις του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού.
  3. European Defence Fund (EDF) – 8,8 δισ. ευρώ
    Το βασικό εργαλείο R&D της Ε.Ε.
  4. EDIP – 1,5 δισ. ευρώ (2025–2027)
    Νέο πρόγραμμα επιχορηγήσεων για την αμυντική βιομηχανία.
  5. Δημοσιονομική χαλάρωση στην άμυνα
    Ειδική ρήτρα επιτρέπει αυξημένες στρατιωτικές δαπάνες χωρίς παράβαση του Συμφώνου Σταθερότητας.

Οι τράπεζες βλέπουν στην άμυνα το νέο «RRF plus».

Πώς θα συμμετάσχουν οι ελληνικές τράπεζες

Η ελληνική τραπεζική αγορά βρίσκεται μπροστά σε νέο κύκλο ανάπτυξης, με συμμετοχή σε:

  • άμεση χρηματοδότηση ελληνικών εταιρειών άμυνας, ναυτιλίας και τεχνολογίας
  • συμμετοχή σε ευρωπαϊκά κοινοπρακτικά δάνεια μεγάλης κλίμακας
  • μόχλευση πόρων SAFE, EDF, EDIP – όπως έγινε στο RRF

Για τις τράπεζες, αυτό σημαίνει:

  • νέα έσοδα
  • εξασφαλισμένη ροή χρηματοδότησης
  • στήριξη εταιρειών στρατηγικής σημασίας

Πού ευνοείται η Ελλάδα

Δύο κλάδοι κυριαρχούν:

  1. Ναυτιλία – ο μεγάλος ευρωπαϊκός πυλώνας

Με 111.000 πελάτες παγκοσμίως – οι μισοί ευρωπαϊκών συμφερόντων – ο ελληνικός ναυτιλιακός κλάδος είναι κομβικός για τη νέα αμυντική αρχιτεκτονική της Ε.Ε.

Ανάγκες όπως νέα πλοία, ναυπηγεία, στρατιωτικός εξοπλισμός, πράσινη μετάβαση και τεχνολογία δημιουργούν τεράστιο χρηματοδοτικό χώρο.

Ελληνικές εταιρείες της HEMEXPO ήδη κινούνται δυναμικά.

  1. Προηγμένη τεχνολογία

Οι ελληνικές εταιρείες αμυντικής τεχνολογίας αναμένεται να βρουν πρόσβαση σε πρωτοφανή χρηματοδότηση με συμμετοχή των τραπεζών σε R&D και σύγχρονα εξοπλιστικά οικοσυστήματα.

Ο νέος αναπτυξιακός ορίζοντας των τραπεζών

Τα μεγάλα εξοπλιστικά και διακρατικά προγράμματα θα χρηματοδοτούνται μέσω κοινοπρακτικών σχημάτων στα οποία οι ελληνικές τράπεζες θα συμμετέχουν είτε ως άμεσοι δανειστές, είτε ως μέλη ευρωπαϊκών clusters.

Με το RRF να κλείνει, η ευρωπαϊκή άμυνα γίνεται:

  • ο κινητήριος μοχλός της νέας πιστωτικής επέκτασης
  • η πηγή νέων τραπεζικών εσόδων
  • το εργαλείο ενίσχυσης στρατηγικών ελληνικών κλάδων
  • ο δρόμος για πανευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις μεγάλης κλίμακας

Οι ελληνικές τράπεζες μπαίνουν σε έναν νέο κύκλο ανάπτυξης, όπου η άμυνα — και το ευρωπαϊκό βιομηχανικό οικοσύστημα που τη συνοδεύει — εξελίσσεται στον κεντρικό χρηματοδοτικό μοχλό της επόμενης δεκαετίας.

Διαβάστε ακόμη: