Με νέες λύσεις χρηματοδότησης και με στόχο την τόνωση της προσφοράς, οι τράπεζες επιχειρούν να επανεκκινήσουν τη στεγαστική πίστη και να δώσουν πνοή στην αγορά ακινήτων. Το σχέδιο εστιάζει σε δύο άξονες: αφενός στη δημιουργία νέων στεγαστικών προϊόντων, αφετέρου στην ενεργό διαχείριση ακινήτων που μπορούν να διατεθούν άμεσα στην αγορά.

Νέα στεγαστικά δάνεια με χαμηλότερο κόστος

Μέσα σε ένα περιβάλλον με συμπιεσμένη πιστωτική επέκταση, οι τράπεζες ενισχύουν τις πρωτοβουλίες τους με νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, προσαρμοσμένα στις ανάγκες των πολιτών και στο πλαίσιο του προγράμματος «Σπίτι μου ΙΙ». Οι σχετικές ανακοινώσεις από την κυβέρνηση αναμένονται στη ΔΕΘ.

Ενδεικτικά, η Τράπεζα Πειραιώς λανσάρει προϊόν με 25% έκπτωση στο επιτόκιο για τα πρώτα τέσσερα έτη. Το δάνειο αφορά πρώτη κατοικία έως 300.000 ευρώ, με δυνατότητα χρηματοδότησης έως 90% για νέους δανειολήπτες και ηλικιακό όριο τα 50 έτη.

Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι η στεγαστική πίστη παραμένει υποτονική: το α’ τρίμηνο του 2025 καταγράφηκε πτώση 200 εκατ. ευρώ στα στεγαστικά δάνεια των τεσσάρων συστημικών τραπεζών σε σχέση με πέρυσι, ενώ και τον Απρίλιο σημειώθηκε νέα μείωση 24 εκατ. ευρώ.

Αιτία; Ο συνδυασμός χαμηλών εισοδημάτων και υψηλών τιμών ακινήτων που περιορίζουν την πρόσβαση σε δανεισμό. Οι τράπεζες απαντούν με επιδοτούμενα επιτόκια και απλοποιημένες διαδικασίες, ενώ επενδύουν και σε ψηφιακές πλατφόρμες για γρήγορη έγκριση και απομακρυσμένη εκταμίευση.

Η συνεχιζόμενη αποκλιμάκωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ αποτελεί παράλληλα ισχυρό σύμμαχο για την επανεκκίνηση της στεγαστικής πίστης.

Ακίνητα «κλειδιά» για την αύξηση της προσφοράς

Η προσφορά ακινήτων παραμένει περιορισμένη, γεγονός που διατηρεί τις τιμές σε υψηλά επίπεδα. Οι τράπεζες και οι servicers διαχειρίζονται περίπου 15.000 οικιστικά ακίνητα, από τα οποία μόνο τα 3.000 είναι άμεσα διαθέσιμα. Τα υπόλοιπα απαιτούν τακτοποίηση και νομιμοποιήσεις.

Το ζήτημα της ταχείας διάθεσης ακινήτων βρίσκεται στο επίκεντρο, με την κυβέρνηση να απορρίπτει την επίσπευση των διαδικασιών μέσω παρακάμψεων, ώστε να μην υπονομευτεί η πρόοδος στο πεδίο της κτηματογράφησης.

Μία από τις λύσεις που εξετάζονται είναι η εισαγωγή μοντέλων leasing, ώστε ακίνητα που δεν είναι πλήρως ώριμα να αξιοποιούνται προσωρινά με ενοικίαση και στη συνέχεια να διατίθενται προς πώληση. Η ωρίμανση πάντως εκτιμάται ότι απαιτεί κατά μέσο όρο δύο χρόνια, παρά τις βελτιώσεις στο Κτηματολόγιο και τις δημόσιες υπηρεσίες.

Το διπλό ΕΝΦΙΑ που θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2026 λειτουργεί αποτρεπτικά για τη διατήρηση ακινήτων στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, οι οποίες ήδη δέχονται εποπτικές πιέσεις από τον SSM ενόψει του SREP.

Απόθεμα και πλειστηριασμοί

Η διαχείριση των αποθεμάτων γίνεται ακόμη πιο σύνθετη λόγω της αύξησης των πλειστηριασμών, που διογκώνει το στοκ των servicers. Αυτή τη στιγμή, οι εταιρείες διαχειρίζονται 24 δισ. ευρώ κόκκινα στεγαστικά δάνεια, που αντιστοιχούν σε περίπου 300.000 ακίνητα, στα περισσότερα από τα οποία εξακολουθούν να διαμένουν οι ιδιοκτήτες.

Οι τράπεζες δεν έχουν σημαντική αύξηση αποθεμάτων, αφού δεν δημιουργούνται νέα κόκκινα δάνεια. Όμως οι servicers βλέπουν τις βάσεις τους να διευρύνονται, κάτι που δημιουργεί νέο πεδίο προβληματισμού.

Αντιπαροχή για ακίνητα του Δημοσίου

Παράλληλα, προωθείται η αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου μέσω αντιπαροχής, ώστε να δημιουργηθεί απόθεμα κατοικιών που θα διοχετευτεί σε νέους και ευάλωτους μέσω κρατικών προγραμμάτων. Η προσδοκία είναι ότι αυτή η στρατηγική θα συμβάλει στη συγκράτηση των τιμών μέσω αύξησης της προσφοράς και θα επανενεργοποιήσει την αγορά.

Σε ένα ιδιαίτερα απαιτητικό περιβάλλον, οι τράπεζες, οι servicers και η κυβέρνηση φαίνεται να συγκλίνουν σε ένα νέο μοντέλο για τη στεγαστική πίστη και την αγορά κατοικίας, με σύγχρονα εργαλεία, ψηφιακές υποδομές και αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας – δημόσιας και ιδιωτικής.

Διαβάστε ακόμη: