Τον αντίκτυπο της καταιγίδας Daniel στη χώρα μας και κατ΄επέκταση στην παραγωγή φέτας, σκιαγραφούν οι Financial Times, σε νέο τους άρθρο.
Αναλυτικότερα όπως αναφέρουν, περίπου το 40% των μαλακών τυριών της χώρας παρασκευάζεται από πρόβειο και κατσικίσιο γάλα που παράγεται στην κεντρική περιοχή της Θεσσαλίας, η οποία καταστράφηκε από τις πλημμύρες που έπληξαν αρκετές μεσογειακές χώρες αυτόν τον μήνα.
Οι Έλληνες αγρότες έχασαν περίπου 80.000 κατσίκες και πρόβατα στην καταστροφή — και η διατήρηση στη ζωή, των ζώων που επέζησαν, είναι δύσκολη εν μέσω της υψηλής στάθμης του νερού και των δυσεύρετων ζωοτροφών.
Καθώς οι αγρότες παρασύρονται από την καταστροφή των μέσων διαβίωσής τους, οι επιπτώσεις των χειμάρρων έχουν επίσης αντίκτυπο στη βιομηχανία της περιοχής, προσθέτουν οι FT. «Το μεγαλύτερο πλήγμα είναι ότι πολλοί κτηνοτρόφοι της περιοχής λένε ότι μετά την πλημμύρα δεν θέλουν να επιστρέψουν στο επάγγελμά τους», δήλωσε ο Χρήστος Αποστολόπουλος, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων.
Οι αγρότες αναμένουν ζημιές εκατομμυρίων ευρώ από την καταιγίδα Daniel, τη χειρότερη που έπληξε τη χώρα εδώ και σχεδόν έναν αιώνα.
Περισσότεροι από 700 τόνοι βροχής ανά στρέμμα έπεσαν σε μόλις 12 ώρες στις 7 Σεπτεμβρίου — σχεδόν διπλάσιο από αυτό που συνήθως πέφτει στην Αθήνα σε ένα χρόνο.
Στην Ελλάδα 16 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τις πλημμύρες. Περίπου το ένα τέταρτο της γης που χρησιμοποιείται για τη γεωργία και τη βιομηχανική παραγωγή στη Θεσσαλία, πλημμύρισε -και πιθανότατα δεν θα είναι εύφορη για τα επόμενα χρόνια- μαζί με εκατοντάδες κτίρια, με πολλές γέφυρες και τμήματα του σιδηροδρομικού και οδικού δικτύου της χώρας, να είναι κατεστραμμένα.
Οι αναλυτές προειδοποιούν για τις μακροχρόνιες επιπτώσεις της καταιγίδας στην οικονομία.
«Όλοι μιλούν για το κόστος των πλημμυρών. . . σε λίγους μήνες θα υπάρξουν αλυσιδωτές αντιδράσεις [που θα οδηγήσουν] σε κατάρρευση ιδιαίτερα τις μικρές επιχειρήσεις», δήλωσε ο Γιάννης Καραστέργιος, αγροτικός σύμβουλος στην περιοχή. Εκτός από τα χαμένα ζώα, είπε ότι πολλές αποθήκες δεν μπορούν να επισκευαστούν, με τους αγρότες να χάνουν τόνους ζωοτροφών.
«Χρόνια σκληρής δουλειάς καταστράφηκαν σε δύο μέρες», είπε ο Καραστέργιος. «Δεν είναι εύκολο να δημιουργήσεις ξανά αποθήκες και ένα κοπάδι από την αρχή».
Η Ελλάδα παράγει περίπου 140.000 τόνους φέτας ετησίως, εξάγοντας γύρω στο 65% της παραγωγής. «Οι παραγωγοί θα αντιμετωπίσουν ένα δίλημμα σύντομα, καθώς θα έχουν λιγότερη παραγωγή γάλακτος. Θα πρέπει να επιλέξουν πού θα στείλουν τα προϊόντα τους», είπε ο Αποστολόπουλος, ο οποίος εκτιμά ότι οι παραγωγοί φέτας θα επικεντρωθούν στις εξαγωγικές αγορές. «Οι ελλείψεις θα είναι πιο εμφανείς στην Ελλάδα», είπε.
Το μεγαλύτερο εργοστάσιο φέτας στην Ελλάδα είναι η Ελληνικά Γαλακτοκομεία ΑΕ, η οποία εδρεύει στα Τρίκαλα στη βορειοδυτική Θεσσαλία. Έπρεπε να κλείσει για δύο εβδομάδες καθώς το νερό και η λάσπη κάλυψαν τα μηχανήματα, με εκτιμώμενες ζημιές 25 εκατ. ευρώ. Το εργοστάσιο έκτοτε άνοιξε ξανά.
Ο Στέλιος Σαράντης, επικεφαλής εμπορικός διευθυντής, αναγνώρισε ότι μεγάλες επιχειρήσεις σαν τη δική του θα πρέπει να υποστούν μέρος των ζημιών. «Κάθε χρόνο χρηματοδοτούμε κτηνοτρόφους», είπε. «Αυτή τη φορά, το ποσό που θα δώσουμε θα είναι μεγαλύτερο, δεν έχουμε άλλη επιλογή».
Οι τιμές της φέτας είχαν ήδη εκτοξευθεί περίπου 40% τα τελευταία δύο χρόνια λόγω του πληθωρισμού, οδηγώντας σε πτώση 10% στην τοπική ζήτηση. Για τον Σαράντη, αυτή η πτώση θα είναι αρκετή για να αποτρέψει τις ελλείψεις. «Θα υπάρχει λιγότερη φέτα τριγύρω, αλλά δεν νομίζω ότι θα υπάρξουν ελλείψεις».
Ένας άλλος παραγωγός φέτας, ο Νικόλαος Μπίζιος, της Γαλακτοβιομηχανίας Μπίζιος, είπε ότι οι τιμές για το τυρί θα μπορούσαν να εκτιναχθούν ακόμη περισσότερο εάν αυξηθεί το κόστος των ζωοτροφών. «Είναι μια δύσκολη εξίσωση που πρέπει να λυθεί, καθώς καλλιέργειες και εργοστάσια με ζωοτροφές έχουν πλημμυρίσει», υπογράμμισε.
Ενώ προκύπτει μια σαφέστερη εικόνα του συνολικού κόστους των ζημιών από την καταιγίδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είπε ότι η Αθήνα θα μπορούσε να αξιοποιήσει έως και 2,25 δισεκατομμύρια ευρώ σε έκτακτη χρηματοδότηση και ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι η ισχυρή οικονομία της χώρας θα τη βοηθήσει «να αντέξει το κόστος της ανοικοδόμησης».
Η Ελλάδα διαθέτει επιπλέον 600 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό για την αντιμετώπιση άμεσων αναγκών χρηματοδότησης που προκλήθηκαν από τις καταστροφές. Ο Μητσοτάκης πρόσθεσε ότι το ταμείο φυσικών καταστροφών θα διπλασιαστεί από το επόμενο έτος σε 600 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτούμενο από υψηλότερο φόρο διαμονής στα πολυτελή ξενοδοχεία.
Ωστόσο η υπόσχεση για βοήθεια, όχι μόνο προσφέρει ελάχιστη παρηγοριά στις γεωργικές επιχειρήσεις, αλλά έχει εξελιχθεί σε δυσπιστία προς τις αρχές για το χειρισμό των φυσικών καταστροφών, αναφέρεται στο άρθρο.
Η Ελλάδα διέθεσε 200 εκατ. ευρώ για την περιφερειακή ανασυγκρότηση και την πρόληψη των πλημμυρών σε περιοχές όπως η Θεσσαλία όταν επλήγη από ηπιότερη καταιγίδα το 2020.
«Κάποιος πρέπει να λογοδοτήσει. Ποιος έφταιξε για αυτή την καταστροφή και τι συνέβη με τα κεφάλαια που δόθηκαν πριν από μερικά χρόνια που υποτίθεται ότι θα μας προστάτευαν από μελλοντικές καταιγίδες;» ρώτησε ο Βασίλης Πατσιάλης, μεγάλος παραγωγός σιταριού και βαμβακιού με έδρα την πόλη της Δυτικής Θεσσαλίας, την Καρδίτσα.
Αυτό το αίσθημα αδυναμίας αντηχεί σε όλη την περιοχή.
«Είναι η δεύτερη φορά που καλούμαστε να ξαναφτιάξουμε τα κοπάδια μας», είπε ο Φώτης Πατούνης, πρόεδρος του συλλόγου κτηνοτρόφων του Παλαμά, του ελληνικού χωριού που επλήγη περισσότερο από την καταιγίδα Daniel. «Στην προηγούμενη πλημμύρα, τα ζώα μας πνίγηκαν και τα εδάφη μας πλημμύρισαν, αλλά καταφέραμε να επιβιώσουμε».
Εκτός από τα χαμένα κατσίκια και πρόβατα, οι ντόπιοι πρέπει τώρα να αντιμετωπίσουν σοβαρές ζημιές στα σπίτια τους και κατεστραμμένο γεωργικό εξοπλισμό και μηχανήματα. «Πολλοί από τους συναδέλφους μου, μου λένε ότι δεν έχουν την όρεξη να ξεκινήσουν ξανά», είπε ο Πατούνης.
«Αυτή τη φορά η καταστροφή θα μπορούσε να μην επισκευαστεί», πρόσθεσε. «Πολλοί τοπικοί παραγωγοί είναι έτοιμοι να εγκαταλείψουν τα χωριά τους και να μετακομίσουν στις πόλεις. Όλα εξαρτώνται από το πόση βοήθεια θα τους παράσχει η κυβέρνηση».
