Την προστασία ευαίσθητων ή διαβαθμισμένων δεδομένων, που χειρίζονται κυρίως εργαζόμενοι του Δημοσίου, επιχειρούν να διασφαλίσουν τα στελέχη της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΕΥΠ).
Σκοπός η προστασία των πληροφοριών και η ασφάλεια των επικοινωνιών με απώτερο στόχο την εθνική ασφάλεια της χώρας μας, καθώς η ΕΥΠ κατέχει τον κομβικό ρόλο της Εθνικής Αρχής Ασφάλειας Πληροφοριών.
Στελέχη του δημόσιου φορέα, που χειρίζονται διαβαθμισμένες πληροφορίες και υπάρχει ο κίνδυνος διαρροής στοιχείων, που αυτά μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες για τη λειτουργία δημόσιων φορέων, έχουν λάβει ήδη τρεις οδηγίες από την ΕΥΠ για την ασφαλή χρήση των υπολογιστών τους και των κινητών τους τηλεφώνων.
Όπως αναφέρεται, μέσα από κακόβουλες κινήσεις, χρησιμοποιώντας την ανάπτυξη της τεχνολογίας, δράστες, έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν τεράστια προβλήματα σε ενεργειακά ή επικοινωνιακά δίκτυα και γενικότερα σε κρίσιμες υποδομές.
1. Επανεκκίνηση μία φορά την ημέρα στα κινητά
Όσον αφορά στη χρήση των κινητών κατά τη διάρκεια συναντήσεων και συζητήσεων με ευαίσθητες πληροφορίες, το κινητό θα πρέπει να είναι σε απόσταση ή να είναι καλυμμένη η κάμερα με αυτοκόλλητο, ενώ σε δημόσιους χώρους να είναι απενεργοποιημένα wifi και Bluetooth.
Παράλληλα, πρέπει να γίνεται επανεκκίνηση του κινητού μία φορά την ημέρα, ενώ αναφέρεται πως η σύνδεσή του με καλώδιο με τον υπολογιστή αποκαλύπτει εάν έχει «μολυνθεί» με λογισμικό παρακολούθησης (κατασκοπευτικό λογισμικό). Με αυτόν τον τρόπο διακόπτεται η δραστηριότητα του κακόβουλου λογισμικού και αυτοκαταστρέφεται, έτσι ώστε να μην εντοπιστεί.
Σημαντική είναι η διαγραφή του ιστορικού των κλήσεων και των μηνυμάτων κάθε δύο ημέρες και να μη γίνεται σύνδεση των λογαριασμών σε google και apple id από πολλαπλές συσκευές.
2. Μη φορτίζετε σε δημόσιους χώρους -Η τακτική «Juice Jacking»
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αποφυγή φόρτισης σε δημόσιους χώρους, όπως σε αεροδρόμια, ξενοδοχεία ή εμπορικά κέντρα.
Οι δράστες σε αυτές τις περιπτώσεις έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν τις USB θύρες για να εισάγουν κακόβουλο λογισμικό, ώστε με αυτόν τον τρόπο να μπορούν να παρακολουθούν και να υποκλέπτουν δεδομένα από τις συσκευές που συνδέονται. Πρόκειται για την τακτική juice jacking.
Σε αντίθεση, δεν υπάρχει κίνδυνος εάν ο κάτοχος του κινητού χρησιμοποιήσει κοινή ηλεκτρική πρίζα, με δικό του όμως φορτιστή και καλώδιο usb.
3. Κατεβάστε το πολύ δύο εφαρμογές επικοινωνίας
Ακόμα και εφαρμογές επικοινωνίας που έχουν τη δυνατότητα να κρυπτογραφούν τις επικοινωνίες, όπως είναι το Telegram, το Viber, το WhatsApp και το Signal, μπορούν να παραβιαστούν.
Όπως αναφέρεται, στην αγορά κυκλοφορούν κακόβουλα λογισμικά με δυνατότητα αποκρυπτογράφησης αυτών των εφαρμογών.
Στο πλαίσιο αυτό, καλό είναι να επιλέγεται η εγκατάσταση το πολύ δύο εφαρμογών επικοινωνίας.
Πώς θα καταλάβετε ότι παραβιάστηκε η συσκευή σας
Δίνονται, επίσης, κάποιες από τις ενδείξεις που μπορούν να επιβεβαιώνουν το ενδεχόμενο η συσκευή να παρακολουθείται:
Αναδυόμενα παράθυρα (pop-ups) με διαφημίσεις, ύποπτα μηνύματα και κλήσεις από ή προς άγνωστους αριθμούς, μεγάλη χρήση δεδομένων, ασυνήθιστη απώλεια μπαταρίας ή υπερθέρμανση τηλεφώνου, μείωση απόδοσης, αλλαγές στις ρυθμίσεις του τηλεφώνου – κυρίως σε ό,τι αφορά σε άδεια χρήσης κάμερας ή μικροφώνου, ασυνήθιστες χρεώσεις στον λογαριασμό.
Η ασφαλής χρήση υπολογιστών
Αναλυτικές είναι οι οδηγίες -που συνοδεύονται και με εικόνες- για την προστασία των υπολογιστών από κακόβουλα λογισμικά διαφόρων τύπων, όπως ιούς που καταστρέφουν τον υπολογιστή, malware, μέσω του οποίου μπορούν να υποκλαπούν προσωπικά στοιχεία, spyware, μέσω του οποίου υποκλέπτονται κωδικοί πρόσβασης και τραπεζικά στοιχεία, και το ransomware, μέσω του οποίου κλειδώνει ο υπολογιστής και ζητάει χρήματα για να σταλεί κωδικός ξεκλειδώματος.
Έτσι, οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο καλούνται να εγκαταστήσουν γνήσια έκδοση windows στους υπολογιστές που χρησιμοποιούν, να κάνουν λήψη των πιο πρόσφατων εκδόσεων του λειτουργικού συστήματος και να προβαίνουν στις ενημερώσεις ασφαλείας και εφαρμογών, να χρησιμοποιούν anti virus και να ενεργοποιήσουν το τείχος προστασίας (firewall).
Ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η προσαρμογή των ρυθμίσεων ιδιωτικότητας κυρίως σε ό,τι αφορά στην πρόσβαση σε κάμερα και μικρόφωνο.
Επισημαίνεται πως θα πρέπει να απενεργοποιηθεί ο εντοπισμός τοποθεσίας και η παρακολούθηση διαφημίσεων.
Όσον αφορά στη χρήση usb, για μεταφορά αρχείων, επίσης αναφέρεται πως πρέπει να αποφεύγεται, ενώ καλούνται οι εργαζόμενοι να μην ανοίγουν links και να μην πατάνε σε επισυναπτόμενα αρχεία που δέχονται στα emails τους.
Το μήνυμα του διοικητή της ΕΥΠ
Σε μήνυμά του σχετικά με τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, ο διοικητής της ΕΥΠ, Θεμιστοκλής Δεμίρης, αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Είναι απαραίτητο κάθε χρήστης Η/Υ, που χειρίζεται διαβαθμισμένες πληροφορίες, να είναι σε διαρκή επαγρύπνηση, να ενημερώνεται συνεχώς και να έχει υψηλό βαθμό ευθύνης, έχοντας διαμορφώσει μια κουλτούρα ασφαλείας ικανή να εξασφαλίσει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο άμυνας κατά κάθε ενέργειας παραβίασης της ασφάλειας της συσκευής του και της ιδιωτικότητας των δεδομένων του».
Σε άλλο σημείο, σχετικά με τη χρήση των κινητών, τονίζει πως «είναι εθνικής σημασίας, οι χρήστες κινητών οι οποίοι χειρίζονται, για λογαριασμό δημόσιων φορέων, διαβαθμισμένες πληροφορίες, αυτοί περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, όχι μόνο να είναι υποψιασμένοι για όσα απειλούν την ασφάλεια των επικοινωνιών και των αποθηκευμένων στα κινητά τους δεδομένων, αλλά και να έχουν επαρκή γνώση μέσων και μεθόδων προστασίας τους».