O πόλεμος στην Ουκρανία και η προσπάθεια της ΕΕ να αναζωογονήσει την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, σε μιά περίοδο που οι εξοπλιστικές δαπάνες των χωρών-μελών της αυξάνονται αλματωδώς, δημιουργούν μια “χρυσή ευκαιρία” για την επί δεκαετίες φθίνουσα ελληνική εθνική βιομηχανία πολεμικού υλικού: Μπορεί να εξασφαλίσει μεγάλες παραγγελίες, να αυξήσει την παραγωγή και να εκσυγχρονιστεί με επενδύσεις χρηματοδοτούμενες από ευρωπαϊκά προγράμματα.
Η κυβέρνηση σπεύδει να αξιοποιήσει την ευκαιρία, βάζοντας την ΕΑΣ (Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα ΑΕ) στο κυνήγι των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών ενισχύσεων και των μεγάλων προμηθειών που προορίζονται για την Ουκρανία. Στην “εξίσωση” μπαίνει και η ΕΑΒ, η οποία μπορεί επίσης και εξασφαλίσει επενδυτικά κονδύλια και να κερδίσει συμβόλαια προμήθειας αμυντικών συστημάτων υψηλής τεχνολογίας.
Αιχμή του δόρατος θα αποτελέσει πάντως η ΕΑΣ, που είναι σε θέση να καλύψει άμεσα ευρωπαϊκές ανάγκες και να προσφέρει πολεμικό υλικό προοριζόμενο για την Ουκρανία. Με κυβερνητική έγκριση και παρότρυνση η εταιρεία έκλεισε συμφωνία με την τσέχικη Czechoslovak Group (CSG) για δημιουργία βιομηχανικών εγκαταστάσεων όπου θα κατασκευάζονται φυσίγγια και οβίδες όλων των διαμετρημάτων.
Το deal με τους Τσέχους
Στη συμφωνία προβλέπονται επενδύσεις 83 εκατ. ευρώ, με συνεισφορά 50 εκατ. ευρώ από πλευράς του τσέχικου ομίλου, ο οποίος θα έχει 49% στο νέο επιχειρηματικό σχήμα. Η ΕΑΣ θα έχει 51% χωρίς να εισφέρει κεφάλαια. Η συμμετοχή της θα καλυφθεί από κονδύλια του ευρωπαϊκού προγράμματος στήριξης αμυντικών βιομηχανιών.
Η ελληνική κρατική εταιρεία πληρεί τις προϋποθέσεις για να ενταχθεί σ’ αυτό το ευρωπαϊκό πρόγραμμα (ASAP – Act in Support Ammunition Production), μέσω του οποίου θ διατεθούν κονδύλια 1,5 δισ. ευρώ υπό μορφή επιδοτήσεων για επενδύσεις και αύξηση της παραγωγής αμυντικού υλικού.
Η ΕΑΣ είναι επιλέξιμη γιατί μπορεί να ανταποκριθεί άμεσα στη ζήτηση πυρομαχικών και βλημάτων για τις ανάγκες στην Ουκρανία, ενώ έχει ακόμη τη δυνατότητα παραγωγής ΤΝΤ – που παράγεται τώρα μόνον από ένα εργοστάσιο στην Πολωνία.
Ξέμειναν από οβίδες και… “μπαρούτι”
Η ΕΕ θέλει να βοηθήσει την Ουκρανία , αλλά δεν μπορεί: Οι χώρες της διαθέτουν πυραύλους, αεροπλάνα και τεθωρακισμένα, αλλά δεν έχουν τα πιό απλά: Οβίδες, βλήματα και… “μπαρούτι”. Αυτά μπορεί να τους προσφέρει η ΕΑΣ, η οποία πρόσφατα έθεσε πάλι σε λειτουργία το εργοστάσιό της αναγόμωσης βλημάτων στο Λαύριο, το οποίο παρέμενε κλειστό επί 27 χρόνια!
Η εταιρεία υπέβαλε αίτηση για συμμετοχή στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα ASAP μέσω του οποίου διεκδικεί κοινοτικά κονδύλια για την αναβάθμιση του εργοστασίου της στο Λαύριο. Ζητάει 50 εκατ. ευρώ για επαναλειτουργία της γραμμής παραγωγής ΤΝΤ, 20 εκατ. ευρώ για τη γόμωση των βλημάτων 155 χιλιοστών και 13 εκατ. ευρώ για την παραγωγή κόκκων των βλημάτων υψηλής εκρηκτικότητας «base bleed».
Αλλαγή γραμμής στις Βρυξέλλες
Προχθές το ΚΥΣΕΑ ενέκρινε τη συμμετοχή της ΕΑΣ σε κοινοπρακτικό σχήμα με την CSG, που θα υλοποιήσει τη νέα επένδυση στις εγκαταστάσεις της στο Λαύριο.
Θα ακολουθήσουν και άλλες κινήσεις για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που δημιουργούνται, με προοπτική ενίσχυσης και αναζωογόνησης των ελληνικών κρατικών επιχειρήσεων αμυντικού υλικού – συμπεριλαμβανομένης της ΕΑΒ.
Επισημαίνεται ότι οι εξελίξεις της τελευταίας διετίας και η προοπτική ενός παρατεταμένου πολέμου στην Ουκρανία – με ενδεχόμενο εμπλοκής και άλλων χωρών – έχουν αναγκάσει το ευρωπαϊκό Διευθυντήριο να αναπροσαρμόσει τις επιλογές του όσον αφορά τα εξοπλιστικά και τις αμυντικές προμήθειες. Θα υπάρχουν λοιπόν μεγάλα περιθώρια και “ανοχές” στήριξης μιας εθνικής αμυντικής βιοχανίας.
