Η ναυτιλία βρίσκεται φέτος για πρώτη φορά αντιμέτωπη με τον οικονομικό «λογαριασμό» του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (EU ETS).

Σύμφωνα με την εταιρεία Drewry, έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2025 οι πλοιοκτήτες θα πρέπει να παραδώσουν δικαιώματα εκπομπών, αξίας περίπου 2,9 δισ. δολαρίων, που αντιστοιχούν στο 40% των εκπομπών CO₂ του 2024.

Η εφαρμογή είναι σταδιακή:

  • Το 2025 πληρώνεται το 40% των εκπομπών του 2024.
  • Το 2026, το 70% των εκπομπών του 2025.
  • Από το 2027, το 100% των εκπομπών κάθε έτους.

Το εύρος εφαρμογής

Το μέτρο καλύπτει:

  • Το 100% των εκπομπών από ταξίδια εντός της Ε.Ε.
  • Το 50% των εκπομπών από διεθνή ταξίδια προς ή από την Ένωση.
  • Το 100% των εκπομπών κατά την παραμονή πλοίων σε λιμάνια της Ε.Ε.

Αφορά όλα τα πλοία άνω των 5.000 GT που προσεγγίζουν ευρωπαϊκά λιμάνια, καλύπτοντας τόσο ενδοευρωπαϊκά δρομολόγια όσο και μέρος των διεθνών.

Εκπομπές σε άνοδο – 90 εκατ. τόνοι CO₂ το 2024

Σύμφωνα με την πλατφόρμα MRV της Ε.Ε., το 2024 καταγράφηκαν περίπου 90 εκατ. τόνοι CO₂, αυξημένοι κατά 14% σε σχέση με το 2023. Η αύξηση αποδίδεται στις γεωπολιτικές εντάσεις, που ανάγκασαν πολλά πλοία να αποφύγουν τη Διώρυγα του Σουέζ και να ακολουθήσουν μακρύτερες διαδρομές.

Ο κλάδος των εμπορευματοκιβωτίων είχε τον μεγαλύτερο αντίκτυπο:

  • Αν και αντιπροσωπεύει το 16% του στόλου (ή το 21% σε χωρητικότητα),
  • Παρήγαγε το 34% των συνολικών εκπομπών CO₂.

Το κόστος για τις εταιρείες

Με την τιμή EUA (δικαιωμάτων εκπομπής) γύρω στα 70 ευρώ, η επιβάρυνση για τον κλάδο είναι τεράστια:

  • 0,5 εκατ. δολάρια κατά μέσο όρο για κάθε containership.
  • 1 εκατ. δολάριο για κάθε RoPax ή επιβατηγό πλοίο.

Το 2026 το κόστος εκτιμάται στα 4,9 δισ. δολάρια, ενώ το 2027 θα φτάσει τα 7,8 δισ. δολάρια, με πλήρη εφαρμογή του μέτρου.

Επενδύσεις και λύσεις χαμηλών εκπομπών

Οι ναυτιλιακές επιχειρούν να μειώσουν το αποτύπωμά τους μέσω:

  • Αναβάθμισης με τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας.
  • Χρήσης βιοκαυσίμων και εναλλακτικών καυσίμων.
  • Αντιρρυπαντικών χρωμάτων χαμηλής τριβής.

Μεγάλες εταιρείες, όπως οι Maersk, CMA CGM και Hapag-Lloyd, εισάγουν διαφανείς χρεώσεις ETS στους πελάτες τους, ενώ προσφέρουν και επιλογές «πράσινων» μεταφορών με εμπορικά σήματα όπως ECO Delivery, ACT+ και Ship Green.

Τι είναι το EU ETS

Το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της Ε.Ε. (EU ETS), που εφαρμόζεται στη ναυτιλία από το 2024, επιβάλλει για πρώτη φορά την υποχρέωση σε πλοιοκτήτες να πληρώνουν για τις εκπομπές CO₂.
Οι εταιρείες πρέπει:

  • Να υποβάλλουν επαληθευμένα στοιχεία έως 31 Μαρτίου κάθε έτους.
  • Να παραδίδουν ισοδύναμο αριθμό δικαιωμάτων εκπομπών έως 30 Απριλίου.

Η ρύθμιση σηματοδοτεί την πιο ριζική περιβαλλοντική πρόκληση που έχει αντιμετωπίσει ποτέ η διεθνής ναυτιλία.

Διαβάστε ακόμη: