Μετά από συνεχείς καθυστερήσεις από τον νόμο του 2020, ξεκινά η τελική ευθεία για τη λειτουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, ενός νέου εργαλείου διαχείρισης της πρώτης κατοικίας για νοικοκυριά που βρίσκονται σε αδυναμία πληρωμών.
Το υπουργείο Οικονομικών προχωρά στην προκήρυξη του διαγωνισμού, με στόχο να αναδειχθεί ανάδοχος μέσα σε τρεις μήνες και ο φορέας να ξεκινήσει τη λειτουργία του ως το τέλος του 2025 ή το αργότερο στις αρχές του 2026.
Πώς θα λειτουργεί ο φορέας
Ο φορέας θα αγοράζει την πρώτη κατοικία όσων έχουν πτωχεύσει ή απειλούνται με αναγκαστική εκτέλεση, σε τιμή μειωμένη κατά 30% σε σχέση με την εμπορική αξία.
Στη συνέχεια θα επαναμισθώνει το ακίνητο για 12 χρόνια στον ίδιο τον ιδιοκτήτη, με το κράτος να επιδοτεί το ενοίκιο από 70 έως 210 ευρώ τον μήνα.
Στο τέλος της περιόδου μίσθωσης, εφόσον ο οφειλέτης έχει ανακάμψει οικονομικά, θα έχει το δικαίωμα επαναγοράς του ακινήτου στο 70% της τότε αξίας.
Διαδικασία ένταξης και όροι
Η αίτηση θα υποβάλλεται μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, με κατάθεση δικαιολογητικών και αυτοψία από τον επενδυτή.
Σε περίπτωση που εντοπιστούν σοβαρές παραβάσεις ή ο οφειλέτης δεν επιτρέψει τον έλεγχο, η αίτηση θα απορρίπτεται.
Το ύψος του μισθώματος θα καθορίζεται με βάση το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου και το περιθώριο του επενδυτή, με ετήσια αναπροσαρμογή.
Ισχυρή χρηματοδότηση – Συμμετοχή τραπεζών και επενδυτών
Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν ήδη συνεισφέρει 100 εκατ. ευρώ στον διαγωνισμό, ενώ τέσσερις προεπιλεγμένοι επενδυτές ετοιμάζονται να καταθέσουν δεσμευτικές προσφορές για τη διαχείριση του φορέα.
Ο μηχανισμός αυτός έχει σχεδιαστεί ώστε να περιορίσει το ληξιπρόθεσμο ιδιωτικό χρέος, το οποίο ξεπερνά τα 100 δισ. ευρώ.
Από αυτά, 79 δισ. βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια των servicers και 25 δισ. παραμένουν στους ισολογισμούς των τραπεζών.
Το κοινωνικό και οικονομικό διακύβευμα
Οι εταιρείες διαχείρισης έχουν υπό τον έλεγχό τους 93 δισ. ευρώ δανείων που αφορούν πάνω από 2,5 εκατ. δανειολήπτες, δηλαδή σχεδόν ένας στους τέσσερις Έλληνες.
Οι πλειστηριασμοί κινούνται με αργούς ρυθμούς και σε μεγάλο βαθμό παραμένουν άγονοι, οδηγώντας σε πτώση των τιμών.
Η κυβέρνηση και οι τράπεζες προσδοκούν ότι η λειτουργία του φορέα θα δώσει πραγματική λύση στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ παράλληλα θα ενισχύσει την αγορά ακινήτων με νέα στεγαστικά προϊόντα που σχεδιάζονται ειδικά για αγορές κατοικιών από πλειστηριασμούς.