Λίγοι έχουν την άδεια να περιηγηθούν στα εκθέματα, από το όπλο του Οσάμα Μπιν Λάντεν μέχρι ένα ποτήρι για μαρτίνι με κρυμμένα εκρηκτικά.
Το μουσείο της CIA, άγνωστο και απρόσιτο για το ευρύ κοινό, μόλις ανακαινίστηκε για την επέτειο των 75 χρόνων του και υποδέχτηκε μια μικρή ομάδα δημοσιογράφων, ανάμεσά τους και τον ρεπόρτερ του BBC.
Το μουσείο βρίσκεται κρυμμένο στα κεντρικά γραφεία της CIA στο Λάνγκλεϊ της Βιρτζίνια και κανονικά είναι ανοιχτό μόνο για τους εργαζομένους της υπηρεσίας και αδειοδοτημένους υψηλούς επισκέπτες.
Είναι το μόνο μέρος όπου μπορεί κανείς να δει το δερμάτινο σακάκι του Σαντάμ Χουσεϊν, μαζί με το όπλο που βρέθηκε δίπλα στον Οσάμα Μπιν Λάντεν μετά την εξουδετέρωσή του σε μυστική αμερικανική επιχείρηση το 2011.
Μπορεί επίσης να δει μια σειρά από γκάτζετ για κατασκόπους, όπως ένα πακέτο τσιγάρων με κρυφή κάμερα, μια κάμερα σχεδιασμένη να τοποθετείται σε περιστέρια, ακόμα και μια βόμβα μεταμφιεσμένη σε ποτήρι για μαρτίνι.
Στα κρησφύγετα της Αλ Κάιντα
Στα ασυνήθιστα εκθέματα περιλαμβάνεται επίσης η μακέτα του τελευταίου κρησφύγετου του Μπιν Λάντεν στο Πακιστάν –η μακέτα που είδε ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα πριν ανάψει το πράσινο φως για τη μεγάλη επιχείρηση.
Η τρισδιάστατη μακέτα «βοήθησε στη λήψη των αποφάσεων αλλά βοήθησε και στον σχεδιασμό της επιχείρησης» είπε ο διευθυντής του μουσείου Ρόμπερτ Μπάιερ, από τον οποίο ξεναγήθηκε η ομάδα δημοσιογράφων.
Έκθεμα του μουσείου έγινε πρόσφατα και η μακέτα του τελευταίου ηγέτη της Αλ Κάιντα, Αϊμάν αλ Ζαουαχίρι, ο οποίος σκοτώθηκε από αμερικανικό πύραυλο φέτος στις 30 Ιουλίου ενώ βρισκόταν στο μπαλκόνι του κρησφύγετού του στην Καμπούλ του Αφγανιστάν. Η μακέτα μεταφέρθηκε στον εκθεσιακό χώρο μετά τον αποχαρακτηρισμό της, επισημαίνει ο ρεπόρτερ του BBC.
Στο πρώτο μισό του μουσείου τα εκθέματα παρατίθενται με χρονολογική σειρά από την ίδρυση της CIA το 1947 μέχρι τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, μετά τις οποίες η CIA άρχισε να εστιάζεται στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.
Μια αίθουσα είναι αφιερωμένη στο φιάσκο του Κόλπου των Χοίρων το 1961, όταν απέτυχε παταγωδώς η μυστική επιχείρηση για την ανατροπή του Φιντέλ Κάστρο στην Κούβα. Αναφορές υπάρχουν επίσης στους ψευδείς ισχυρισμούς των ΗΠΑ για την ύπαρξη όπλων μαζικής καταστροφής στο Ιράκ πριν από την εξουδετέρωση του Σαντάμ Χουσεΐν.
«Δεν επιβεβαιώνουμε ούτε διαψεύδουμε»
Το δεύτερο μισό του μουσείου εστιάζεται σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις, όπως την απίθανη επιχείρηση για την ανάσυρση ενός βυθισμένου σοβιετικού υποβρυχίου τη δεκαετία του 1960. Η CIA συνεργάστηκε τότε με τον αμερικανό δισεκατομμυριούχο Χάουαρντ Χιούζ, ο οποίος δέχτηκε να συμμετάσχει στην επιχείρηση με το πλοίο Glomar Explorer, το οποίο υποτίθεται ότι είχε αποστολή την αξιοποίηση ορυκτών στον ωκεάνιο πυθμένα.
Στο μουσείο εκτίθενται ένα μοντέλο του υποβρυχίου πεσμένου στο βυθό, στολές που φορούσε το πλήρωμα του Glomar Explorer, ακόμα και η περούκα που φόρεσε ο τότε υποδιευθυντής της CIΑ για να επισκεφθεί μεταμφιεσμένος το πλοίο.
Το Glomar Explorer επιχείρησε να ανασύρει το υποβρύχιο με μια γιγάντια μεταλλική δαγκάνα, κατάφερε όμως να σηκώσει μόνο το μισό.
Όταν η υπόθεση διέρρευσε στα μέσα ενημέρωσης, το προσωπικό της CIA έλαβε εντολή να δηλώσει πως δεν μπορούσε «ούτε να επιβεβαιώσει ούτε να διαψεύσει» τις αναφορές, μια φράση που χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα από την υπηρεσία πληροφοριών.
Τα εκθέματα περιλαμβάνουν ακόμα την αφίσα της υποτιθέμενης ταινίας Argo, η οποία δήθεν θα γυριζόταν στο Ιράν ως προκάλυμμα επιχείρησης για την απελευθέρωση μιας ομάδας διπλωματών μετά την θρησκευτική επανάσταση του 1979.
Το μουσείο δεν έχει σχέδια να ανοίξει για το ευρύ κοινό, ωστόσο ορισμένα από τα εκθέματα πρόκειται να παρουσιαστούν online.
Μεταξύ άλλων, η CIA θα αναρτήσει φωτογραφίες των κρυπτογραφημένων μηνυμάτων που παρουσιάζονται στο ταβάνι του μουσείο και θα προκαλέσει το κοινό να τα αποκρυπτογραφήσει.