Η αμερικανική κυβέρνηση μπήκε σε καθεστώς shutdown την 1η Οκτωβρίου 2025, καθώς το Κογκρέσο δεν κατάφερε να εγκρίνει προσωρινή συμφωνία χρηματοδότησης. Πρόκειται για το πρώτο κλείσιμο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης εδώ και έξι χρόνια, με χιλιάδες εργαζόμενους να τίθενται σε αναστολή εργασίας και μη βασικές δημόσιες υπηρεσίες να παραμένουν κλειστές.

Οικονομικές επιπτώσεις και αγορά

Ιστορικά, τα shutdowns είχαν περιορισμένη επίδραση στην οικονομία και τις αγορές. Οι εκτιμήσεις των οικονομολόγων της Morgan Stanley αναφέρουν ότι κάθε εβδομάδα διακοπής λειτουργίας θα μπορούσε να μειώσει το ΑΕΠ κατά περίπου 0,1%, με την απώλεια αυτή να αντισταθμίζεται όταν η κυβέρνηση επαναλειτουργήσει και οι εργαζόμενοι λάβουν τους μισθούς που είχαν παγώσει.

Το μεγαλύτερο shutdown στην αμερικανική ιστορία είχε σημειωθεί επί προεδρίας Donald Trump, διαρκώντας 35 ημέρες από τον Δεκέμβριο του 2018 έως τον Ιανουάριο του 2019. Η λήξη του ήρθε όταν ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας στη Νέα Υόρκη αρνήθηκαν να εργαστούν χωρίς αμοιβή, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στις πτήσεις.

Το «χαρτί» των μόνιμων απολύσεων

Αυτό το shutdown ενδέχεται να έχει διαφορετικό χαρακτήρα. Η κυβέρνηση Trump, μέσω του Office of Management and Budget (OMB), εξέδωσε οδηγία τον Σεπτέμβριο ζητώντας από τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες να εξετάσουν το ενδεχόμενο μόνιμων περικοπών προσωπικού. Πρόκειται για μια πρακτική που διαφοροποιείται από το παρελθόν, όπου οι εργαζόμενοι επέστρεφαν κανονικά στις θέσεις τους μετά τη λήξη της κρίσης.

Ο Michael Zezas, επικεφαλής Έρευνας Σταθερού Εισοδήματος και Δημόσιας Πολιτικής στη Morgan Stanley, σημείωσε ότι οι πιθανές απολύσεις μπορεί τελικά να αποδειχθούν προσωρινές ή να ανακοπούν από τα δικαστήρια. Ωστόσο, χαρακτήρισε την οδηγία του OMB «παράγοντα αβεβαιότητας» σε σχέση με την πρόσφατη ιστορία.

Καθυστέρηση στην ανακοίνωση οικονομικών στοιχείων

Ένα ακόμη πρόβλημα που προκαλεί το shutdown είναι η αναστολή δημοσίευσης κρίσιμων οικονομικών δεδομένων. Υπηρεσίες όπως το Bureau of Labor Statistics αναμένεται να σταματήσουν τη συλλογή και δημοσιοποίηση στοιχείων για την απασχόληση και τον πληθωρισμό, σε μια περίοδο όπου οι αγορές αναμένουν καθοδήγηση ενόψει της επόμενης συνεδρίασης της Ομοσπονδιακής Τράπεζας στα τέλη Οκτωβρίου.

Ο Michael Zezas προειδοποίησε ότι η έλλειψη στοιχείων θα μπορούσε να οδηγήσει σε πτώση των αποδόσεων των αμερικανικών ομολόγων και αυξημένη μεταβλητότητα στις μετοχές. Αν και οι επιπτώσεις αυτές πιθανότατα θα είναι προσωρινές, η αβεβαιότητα αναμένεται να ενισχύσει τις διακυμάνσεις στις αγορές.

Σε αντίθεση με τα προηγούμενα shutdowns, το τρέχον σενάριο περιλαμβάνει δύο επιβαρυντικούς παράγοντες: την πιθανότητα μόνιμων απολύσεων στο δημόσιο και την παύση δημοσίευσης οικονομικών δεδομένων. Και οι δύο εξελίξεις ενδέχεται να επηρεάσουν πιο έντονα τις αγορές και να αυξήσουν τον βαθμό αβεβαιότητας για την αμερικανική οικονομία.

Διαβάστε ακόμη: