Παράγουν, φορολογούνται στην πηγή, δεν μπορούν να αποκρύψουν εισοδήματα και –όπως φαίνεται– τελικά πληρώνουν το μεγαλύτερο μερίδιο στο ελληνικό Δημόσιο. Οι μισθωτοί, ειδικά όσοι ανήκουν στη μεσαία τάξη με εισοδήματα άνω των 15.000 ευρώ, φαίνεται πως σηκώνουν δυσανάλογο βάρος σε σύγκριση με άλλες επαγγελματικές ομάδες.

Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: οι ελεύθεροι επαγγελματίες εμφανίζουν περιορισμένα φορολογητέα κέρδη –συχνά κάτω από 10.000 ευρώ– απολαμβάνοντας σημαντικά φορολογικά οφέλη, ιδιαίτερα μετά τη μεταρρύθμιση του 2019, όταν ο πρώτος φορολογικός συντελεστής έπεσε από το 22% στο 9%. Αντιθέτως, οι μισθωτοί δεν είχαν ανάλογο όφελος, ενώ οι δυνατότητες για «δημιουργική λογιστική» είναι ελάχιστες.

Ο ίδιος ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας ανέφερε πριν από μερικές ημέρες ότι οι μισθωτοί αδικούνται. Συγκεκριμένα, μιλώντας για το φορολογικό σύστημα τόνισε ότι πρέπει να δούμε όλο το σύστημα εις όφελος των μισθωτών βεβαίως, γιατί αυτή τη στιγμή αν κάποιος αδικείται στην Ελλάδα, είναι ο μισθωτός.  Αρα, λοιπόν, αν γίνουν αλλαγές θα γίνουν υπέρ του μισθωτού, υπέρ της εργασίας».

Η εικόνα συμπληρώνεται από ακόμη ένα κρίσιμο δεδομένο: η φορολογική συμβολή των ελευθέρων επαγγελματιών στην Ελλάδα είναι μόλις 2,1% των συνολικών εσόδων, όταν στην Ευρωζώνη φθάνει στο 5,2%. Το αποτέλεσμα είναι ένα σύστημα που όχι μόνο δεν προωθεί τη φορολογική δικαιοσύνη, αλλά επιβαρύνει μονομερώς την εργασία – και δη τη δηλωμένη εργασία.

Μπροστά σε αυτή την ανισορροπία, η κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να ξαναδεί τους φορολογικούς συντελεστές με στόχο την ανακούφιση κυρίως της μεσαίας τάξης, η οποία πληρώνει δυσανάλογα υψηλούς φόρους χωρίς να απολαμβάνει αντίστοιχα οφέλη. Με την τελευταία φορολογική μεταρρύθμιση του 2019, όπου άλλαξε η φορολογική κλίμακα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες ήταν οι πλέον κερδισμένοι καθώς είδαν να πέφτει η φορολογική επιβάρυνση αυτόματα και να περιορίζεται κατά 1.300 ευρώ. Αυτό συνέβη εξαιτίας της μείωσης του πρώτου φορολογικού συντελεστή από 22% σε 9%. Οσοι λοιπόν δήλωναν εισοδήματα έως 10.000 ευρώ είδαν τον φόρο να μειώνεται κατά περίπου 60%.

Για παράδειγμα, το 2020 για έναν ελεύθερο επαγγελματία με ετήσιο εισόδημα 20.000 ευρώ ο φόρος περιορίστηκε στις 3.100 ευρώ, ενώ τον προηγούμενο χρόνο είχε πληρώσει 4.576 ευρώ (φόρο και εισφορά αλληλεγγύης). Το όφελος δηλαδή ήταν της τάξης των 1.476 ευρώ.

Σημειώνεται ότι επτά στους δέκα επαγγελματίες δηλώνουν φορολογητέα κέρδη κάτω των 10.000 ευρώ, ενώ για πάνω από οκτώ στους δέκα τα φορολογητέα κέρδη δεν ξεπερνούν τις 20.000 ευρώ. Αυτός ήταν και ο λόγος που η κυβέρνηση προχώρησε «αναγκαστικά» στη θέσπιση του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης των εισοδημάτων τους, με στόχο να συμβάλουν και αυτοί στον κρατικό προϋπολογισμό, όπως όλες οι κατηγορίες εισοδημάτων. Με βάση την ισχύουσα κλίμακα και παρά το γεγονός της υποδήλωσης εισοδημάτων από τους επαγγελματίες, το ισχύον φορολογικό και ασφαλιστικό σύστημα «τιμωρεί» τους μισθωτούς, κυρίως τη λεγόμενη μεσαία τάξη, η οποία από την τελευταία φορολογική μεταρρύθμιση (το 2019) είχε όφελος μόλις 18 ευρώ ετησίως.

Τι πληρώνουν οι μισθωτοί και τι οι επαγγελματίες:

1. Για φορολογητέα κέρδη 15.000 ευρώ οι επαγγελματίες πληρώνουν στην εφορία το ποσό των 2.000 ευρώ και το κέρδος τους είναι 13.000 ευρώ. Βέβαια, στις περισσότερες περιπτώσεις επαγγελματιών, ειδικά σε αυτή την κατηγορία εισοδήματος, υπάρχει μεγάλη απόκρυψη εισοδήματος. Οι μισθωτοί από την πλευρά τους για 15.000 ευρώ μεικτά λαμβάνουν καθαρά 12.192 ευρώ (801,65 ευρώ ο φόρος και 2.005,47 οι εισφορές που πληρώνουν).

2. Για φορολογητέα κέρδη 20.000 ευρώ (μετά την αφαίρεση δαπανών, που σε πολλές περιπτώσεις είναι πολλαπλάσιες των φορολογητέων κερδών) ο φόρος που καταβάλλεται στην εφορία ανέρχεται στο ποσό των 3.100 ευρώ. Το καθαρό ποσό διαμορφώνεται στις 16.900 ευρώ. Για το αντίστοιχο μεικτό ποσό για μισθωτούς, το καθαρό μετά από φόρους και εισφορές ανέρχεται στις 15.483 ευρώ.

3. Για φορολογητέα κέρδη 30.000 ευρώ ο φόρος για τους επαγγελματίες φθάνει στις 5.900 ευρώ και το τελικό ποσό που απομένει ανέρχεται στις 24.100 ευρώ. Για τον μισθωτό με 30.000 μεικτά, «στην τσέπη του» φθάνουν οι 21.709 ευρώ.

4. Για φορολογητέα κέρδη 40.000 ο φόρος για τους επαγγελματίες είναι 9.500 ευρώ, με το καθαρό ποσό να διαμορφώνεται στις 30.500 ευρώ. Για τον μισθωτό το καθαρό ποσό περιορίζεται στις 27.401 ευρώ.

5. Για φορολογητέα κέρδη 50.000 ευρώ ο φόρος για τους επαγγελματίες ανέρχεται στις 13.900 ευρώ. Το ποσό που απομένει μετά τους φόρους ανέρχεται στις 36.100 ευρώ. Για τον μισθωτό το ποσό που μένει είναι σημαντικά περιορισμένο. Συγκεκριμένα, από 50.000 ευρώ μεικτά πληρώνει 6.685,02 ασφαλιστικές εισφορές και φόρο 10.807 ευρώ, με το ποσό που απομένει να διαμορφώνεται στις 32.507 ευρώ. Σημειώνεται ότι το συνολικό κόστος για τον εργοδότη σε αυτή την περίπτωση ανέρχεται στις 60.894 ευρώ.

Διαβάστε ακόμη: