Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έχει ως βασικό πυλώνα την πράσινη μετάβαση. Στον τομέα αυτό θα κατευθυνθεί πάνω από το ένα τρίτο των διαθέσιμων πόρων του προϋπολογισμού του Ταμείου Ανάκαμψης, δηλαδή περίπου 6 δισ. ευρώ, με τη μορφή επιδοτήσεων, σε δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, για την περιβαλλοντική αειφορία και βιωσιμότητα. Καθώς αναμένεται, ταυτόχρονα, να κινητοποιηθούν και επιπλέον ιδιωτικοί πόροι ύψους περίπου 4 δισ. ευρώ, οι συνολικές επενδύσεις στον συγκεκριμένο πυλώνα ενδέχεται να ξεπεράσουν τα 10 δισ. ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτής της μετάβασης είναι δεδομένο ότι θα υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στον κόσμο της εργασίας. Στα επόμενα χρόνια αναμένουμε να υπάρξει μείωση θέσεων εργασίας σε ορισμένους κλάδους και αύξηση σε άλλους, ενώ προβλέπεται ότι θα αναδειχθούν μια σειρά από νέα επαγγέλματα, ειδικότητες και καθήκοντα με περιβαλλοντικό προφίλ, όπως π.χ. ειδικοί αντιρρύπανσης, τεχνικοί εγκατάστασης και συντήρησης συστημάτων, ειδικοί περιβαλλοντικού ελέγχου και πιστοποίησης κ.ά.
Για παράδειγμα, στο πλαίσιο του στόχου για απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων αναμένεται να καταργηθεί ένας σημαντικός αριθμός θέσεων εργασίας, από την άλλη όμως –σύμφωνα με το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για τη Δυτική Μακεδονία– προβλέπεται ότι θα δημιουργηθούν 11.500 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας, μέσω επενδύσεων σε πράσινες δραστηριότητας.
37 χιλιάδες θέσεις εργασίας
Επίσης, σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ αναμένεται να δημιουργηθούν πάνω από 37.000 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης, για τα επόμενα 25 χρόνια, ενώ 22.000 θέσεις εργασίας αναμένεται να δημιουργηθούν στο πλαίσιο της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων.
Η έγκαιρη προσαρμογή στις νέες συνθήκες και ανάγκες που διαμορφώνονται, είναι απαραίτητη τόσο για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και της οικονομίας, όσο και για τη διατήρηση της απασχολησιμότητας των εργαζομένων.
Για τον σκοπό αυτό θα πρέπει να διαμορφωθεί άμεσα μια εθνική στρατηγική για την πράσινη απασχόληση, η οποία θα εξειδικεύεται ανά κλάδο και γεωγραφική περιοχή της χώρας και θα επικαιροποιείται διαρκώς, με βάση τη συλλογή αξιόπιστων στοιχείων για τις εξελισσόμενες ανάγκες της αγοράς.
Κεντρικός πυλώνας αυτής της στρατηγικής θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη νέων, πράσινων δεξιοτήτων, αλλά και ο εμπλουτισμός των δεξιοτήτων που ήδη κατέχουν οι εργαζόμενοι. Θα πρέπει να υπάρξουν οι κατάλληλες προσαρμογές στο σύστημα εκπαίδευσης, με επικαιροποίηση των προγραμμάτων σπουδών, ώστε οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας να διαθέτουν τις κατάλληλες γνώσεις, ενώ ιδιαίτερη έμφαση χρειάζεται να δοθεί στην επανακατάρτιση και τη διευκόλυνση της μετάβασης των εργαζομένων σε κλάδους όπου αναμένεται μείωση, κατάργηση ή μετασχηματισμός των θέσεων εργασίας.
Οι δράσεις κατάρτισης θα πρέπει να συνδυαστούν με ενεργητικές και παθητικές πολιτικές απασχόλησης, αλλά και προγράμματα ενθάρρυνσης της γεωγραφικής κινητικότητας, ώστε να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος ανεργίας και περιθωριοποίησης.
Να δοθούν κίνητρα στις επιχειρήσεις
Παράλληλα, χρειάζεται να δοθούν κίνητρα και υποστήριξη στις επιχειρήσεις, για τη δημιουργία προγραμμάτων ενδοεπιχειρησιακής κατάρτισης, με στόχο την απόκτηση πράσινων δεξιοτήτων, την εκπαίδευση σε πράσινες διαδικασίες κ.ά.
Η μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία αποτελεί ζωτικής σημασίας στόχο για τη μετρίαση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, αλλά και για τη βιώσιμη, συνεκτική ανάπτυξη της χώρας. Οφείλουμε, λοιπόν, να αξιοποιήσουμε τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, για να προωθήσουμε τις απαραίτητες επενδύσεις, αλλά και για να διασφαλίσουμε ότι τα οφέλη της πράσινης ανάπτυξης θα διοχετευθούν στην κοινωνία, με τη μορφή νέων θέσεων και ευκαιριών απασχόλησης.
Σε αυτή την προσπάθεια, Πολιτεία, αγορά και εκπαιδευτική κοινότητα οφείλουμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας.