Το αξιοσημείωτο στην παρέμβαση των 100 οικονομολόγων για τη διαγραφή χρεών, είναι ότι αυτή έρχεται σε μια περίοδο, που οι ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις στη γείτονα Ιταλία, έφεραν στο προσκήνιο, και στην πρωθυπουργική θέση, τον πρώην Πρόεδρο της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι.
Υπενθυμίζουμε ότι η Ιταλία μόνο αμελητέα ποσότητα δεν πρέπει να θεωρείται μέσα στην Ευρώπη, αφού είναι πρακτικά η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, με μεγάλο βιομηχανικό τομέα και ιστορικό τραπεζικό σύστημα, αλλά και μία από τις πλέον υπερχρεωμένες χώρες του πλανήτη.
Τον Μάρτιο του 2020 λοιπόν, όταν το πρώτο κύμα της πανδημίας του κορωνοϊού σάρωνε τις χώρες παγκοσμίως, και οδηγούσε επιχειρήσεις και εργαζόμενους σε απόγνωση, λόγω των σοβαρότατων οικονομικών επιπτώσεων, ο Μάριο Ντράγκι με άρθρο – παρέμβαση στους Financial Times, ζητούσε μεταξύ άλλων, κάτι το αδιανόητο μέχρι τότε για την ευρωζώνη. Τη διαγραφή ουσιαστικά των χρεών!
Τι επισήμανε ο Μάριο Ντράγκι
Ειδικότερα, στην παρέμβασή του, ο Μάριο Ντράγκι και πρώην κεντρικός ευρωτραπεζίτης σημείωνε μεταξύ άλλων, ότι το κάθε κράτος πρέπει να κάνει χρήση του κρατικού προϋπολογισμού για να προστατεύσει τους πολίτες και άρα πρέπει να διασφαλίσει άμεσα ρευστότητα ώστε να αποφευχθεί η απώλεια θέσεων εργασίας.
Η απώλεια εισοδήματος στον ιδιωτικό τομέα και ο δανεισμός που θα προκύπτει για να καλύψει αυτές τις απώλειες πρέπει να καλύπτονται συνολικά ή μερικά από τους κρατικούς προϋπολογισμούς. Παρακάτω, ο Μάριο Ντράγκι επεσήμανε ότι, το δημόσιο χρέος των χωρών θα πρέπει να γίνει ένα χαρακτηριστικό των οικονομιών και να συνοδεύονται από τη διαγραφή του ιδιωτικού χρέους.
Τα κράτη θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τον προϋπολογισμό τους για την προστασία των πολιτών και της οικονομίας απέναντι στο σοκ αυτό, για το οποίο ο ιδιωτικός τομέας δεν είναι υπεύθυνος και δεν μπορεί να τον απορροφήσει.
Είναι άλλωστε ενδεικτικό ότι στο άρθρο του, ο Μάριο Ντράγκι σημείωνε με νόημα, ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να απορροφήσουν ένα μεγάλο μέρος από το εισόδημα που χάθηκε εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων, αν η απασχόληση και η παραγωγική ικανότητα προστατευθούν. Το δημόσιο χρέος θα πρέπει να αυξηθεί.
Αλλά η εναλλακτική -μόνιμη καταστροφή της παραγωγικής ικανότητας και εξ αυτού του λόγου του δημοσιονομικού χώρου- θα είναι πολύ πιο μεγάλο πλήγμα για την οικονομία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι με δεδομένα τα σημερινά επιτόκια (και πιθανότατα τα μελλοντικά), αυτή η αύξηση του δημόσιου χρέους δεν προσθέτει στο κόστος εξυπηρέτησης. Σαν να έδειξε το δρόμο ο Ντράγκι!
Τι επιπλέον ενέργειες έγιναν
Επιπλέον, πρέπει να σημειώσουμε ότι η Ιταλία, μέσα στο 2020, είχε προτείνει τη διαγραφή όσων κρατικών ομολόγων έχουν εκδοθεί εξαιτίας της πανδημίας και βρίσκονται στους ισολογισμούς της ΕΚΤ.
Συγκεκριμένα, ο Ιταλός πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Νταβίντ Σασόλι, είχε απευθύνει σχετική έκκληση στην ΕΚΤ, τονίζοντας πως η διαγραφή χρέους είναι ενδιαφέρουσα υπόθεση εργασίας και είναι συμβατή με το βασικό αξίωμα του βιώσιμου χρέους.
Ακολούθησε ο Ρικάρντο Φρακάρο, στενός σύμβουλος του τότε Ιταλού πρωθυπουργού Τζουζέπε Κόντε, που μιλώντας στο Bloomberg τόνιζε ότι η νομισματική πολιτική πρέπει να στηρίζει την αναπτυξιακή δημοσιονομική πολιτική των κρατών-μελών με κάθε δυνατό τρόπο, προσθέτοντας πως ανάμεσα στους τρόπους στήριξης είναι η ακύρωση όσων ομολόγων αγόρασε στη διάρκεια της πανδημίας ή εσαεί παράταση της ωρίμανσής τους.
Η αντίδραση της EKT στην πανδημία και η αποτελεσματικότητα της