Έπειτα από μια μακρά περίοδο συρρίκνωσης και απομόνωσης, οι ελληνικές τράπεζες με πρωταγωνίστρια την Eurobank και με τις «αποσκευές» τους γεμάτες αυτοπεποίθηση, που απορρέει από την βελτιωμένη χρηματοοικονομική τους εικόνα, επιστρέφουν στις εκτός Ελλάδος αγορές.

Έχοντας πλέον «γυρίσει» σελίδα και με «εφαλτήριο» την ισχυρή παρουσία ισχυρών διεθνών επενδυτών στο μετοχικό τους κεφάλαιο οι ελληνικές τράπεζες επιστρέφουν με αξιώσεις τις αγορές του εξωτερικού, είτε αποκτώντας επιτόπια παρουσία είτε κυρίως δραστηριοποιούμενες μέσω των διεθνών, πλέον, «διαύλων» τους.

Με «όπλα» τη δραστική μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, σε συνδυασμό με την ισχυρή κερδοφορία και την κεφαλαιακή τους ενίσχυση, τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα αφήνουν οριστικά πίσω τους την εποχή της αποχώρησης από τα Βαλκάνια, την Αίγυπτο, την Τουρκία κ.ά. και καταστρώνουν νέα σχέδια ανάπτυξης.

Σαφή δείγματα της νέας σελίδας που ανοίγεται πλέον για το εγχώριο πιστωτικό σύστημα αποτελούν:

  • η πλήρης ιδιωτικοποίηση της Eurobank με ισχυρό μέτοχο την Fairfax και το επεκτατικό άνοιγμά της στην αγορά της Κύπρου με την απόκτηση της πλειοψηφίας των μετοχών της Ελληνικής Τράπεζας,
  • η είσοδος της Unicredit, της πρώτης ξένης τράπεζας στην ελληνική αγορά μετά από 17 χρόνια, στο μετοχικό κεφάλαιο της Alpha Bank κατόπιν της πλήρους εξόδου του ΤΧΣ και
  • το επιτυχημένο placement του 22% της Εθνικής Τράπεζας όπου πλέον στην κατοχή του ΤΧΣ απομένει ένα ποσοστό της τάξης του 18% και το οποίο θα διατεθεί εντός του 2024. Στην περίπτωση της Εθνικής Τράπεζας αποκτά ιδιαίτερη σημασία ότι στο μετοχικό της κεφάλαιο βρίσκονται πλέον νέοι διεθνείς επενδυτές, κατά τα 2/3 μακροπρόθεσμου αποκλειστικά χαρακτήρα και κατά το υπόλοιπο 1/3 hedgefunds, οι οποίοι προέρχονται κατά 40% από Ευρώπη, 40% από τις ΗΠΑ και 20% από τον υπόλοιπο κόσμο, μεταξύ των οποίων βρίσκονται ονόματα όπως η Fidelity, η BlackRock, η Capital, η Norges, η Lazard, η Allianz κ.ά.
  • Αντίστοιχη προσέλευση επενδυτών αναμένεται και στην αποεπένδυση του ΤΧΣ από την Τράπεζα Πειραιώς που αναμένεται στις αρχές Μαρτίου. Ήδη τα μηνύματα που λαμβάνει η διοίκηση της τράπεζας, στις δεκάδες επαφές που έχει τις τελευταίες εβδομάδες σε όλα τα διεθνή χρηματοοικονομικά κέντρα, δείχνουν μεγάλη υπερκάλυψη της ζήτησης για το 20% που αναμένεται να διατεθεί.

 

Επέκταση της διεθνούς παρουσίας της Eurobank σε Μ. Ανατολή, Η.Α.Ε. και Ασία

Ήδη από το 2023 και με πρωταγωνίστρια τη Eurobank παρατηρήθηκε σημαντική κινητικότητα ως προς τη διεθνή παρουσία των ελληνικών τραπεζικών ομίλων.

Η διοίκηση της Eurobank ενίσχυσε με ταχείς ρυθμούς την περαιτέρω διεθνή παρουσία της μέσω της επικέντρωσης σε αγορές που θεωρεί στρατηγικής σημασίας, καθώς ολοκλήρωσε την εξαγορά της BNP Paribas Personal Finance Bulgaria τον Μάιο του 2023 και ανακοίνωσε τον Αύγουστο την υπογραφή συμφωνιών για τη σημαντική αύξηση της συμμετοχής της στην Ελληνική Τράπεζα στην Κύπρο στο 55,3%.

Οι διεθνείς δραστηριότητες εξελίσσονται σε «ατμομηχανή» της κερδοφορίας του Ομίλου, συμβάλοντας σε ενοποιημένη βάση για το 2023 κατά περίπου 500 εκατ. ευρώ, ποσό που θα «εκτοξευτεί» κατά την τρέχουσα χρήση με την ενοποίηση του 100% των οικονομικών αποτελεσμάτων της Ελληνικής Τράπεζας στην Κύπρο.

Την ίδια στιγμή, η περαιτέρω διεθνοποίηση της Eurobank αποτελεί από τους βασικούς στρατηγικούς στόχους της διοίκησης για τα επόμενα χρόνια και ήδη μέσα στο 2024 προχωράει η ίδρυση γραφείων αντιπροσωπείας στην Ασία, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στη Μέση Ανατολή επεκτείνοντας την παρουσία της προς ανατολάς.

Σύμφωνα με κύκλους της διοίκησης, η Eurobank προχωράει με ταχείς ρυθμούς στη δημιουργία γραφείων αντιπροσωπείας τόσο στην Ινδία όσο και στη Μέση Ανατολή.

Σημειώνεται ότι η Ινδία, εκτός από τους αλματώδεις ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια, αποτελεί και την χώρα καταγωγής του βασικού της μετόχου Prem Watsa του ομίλου Fairfax.

Για τον σκοπό αυτό η διοίκηση έχει ήδη προγραμματίσει για τον επόμενο μήνα ταξίδια για τις σχετικές επαφές στην Αίγυπτο, στο Ισραήλ, στη Σαουδική Αραβία και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, για να ανοίξει τοπικά γραφεία αντιπροσωπείας σε Ντουμπάι και Άμπου Ντάμπι.

Διεθνή κέρδη 500 εκατ. ευρώ

Αναλυτικότερα και σύμφωνα με κύκλους της τράπεζας οι διεθνείς δραστηριότητες συμβάλλουν κατά 500 εκατ. ευρώ στα συνολικά κέρδη του Ομίλου για το 2023, ενώ άλλα 400 εκατ. ευρώ θα μπορούσαν να προστεθούν όταν η Eurobank ολοκληρώσει τις διαδικασίες για την απόκτηση του συνόλου της συμμετοχής στην Ελληνική Τράπεζα Κύπρου.

Σημειώνεται ότι για την οικονομική χρήση του 2023 η συμμετοχή της κυπριακής τράπεζας ισοδυναμεί με περίπου 100 εκατ. ευρώ, ποσό που υπολογίζεται αναλογικά για το 29,2% που έχει ήδη αποκτηθεί.

Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι η ολοκλήρωση της εξαγοράς της Ελληνικής Τράπεζας αναμένεται να έχει πάρει το «πράσινο φως» από τις εποπτικές Αρχές της Μεγαλονήσου μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού και την Eurobank να ενοποιεί το σύνολο της κερδοφορίας της για την οικονομική χρήση του 2024.

Σημειώνεται ότι μέχρι στιγμής και μετά την τελευταία πρόταση εξαγοράς, η Eurobank ελέγχει το 55,6% της Ελληνικής Τράπεζας Κύπρου, ποσοστό που μετά από δημόσια πρόταση μπορεί να φθάσει στο 65% του μετοχικού κεφαλαίου.

Βέβαια, οι μέχρι σήμερα κινήσεις τελούν υπό τις απαραίτητες εγκρίσεις.

«Με την απόκτηση της Ελληνικής Τράπεζας στην Κύπρο, η Eurobank θα καταστεί η Τράπεζα των 100 δισ. ευρώ σε κεφάλαια» επισημαίνει ο κ. Σταύρος Ιωάννου, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας και υπεύθυνος μεταξύ άλλων για τις διεθνείς δραστηριότητες του Ομίλου.

Την ίδια στιγμή οι συνέργειες που θα προκύψουν από τη λειτουργία της Eurobank στην Κύπρο –συμπεριλαμβανομένης της παρουσίας της θυγατρικής πλέον Ελληνικής Τράπεζας– θα έχουν ως αποτέλεσμα τα υπό διαχείριση κεφάλαια στην κυπριακή αγορά να προσεγγίζουν τα 30 δισ. ευρώ.

Πρόκειται για το σύνολο των 20 δισ. ευρώ υπό διαχείριση κεφάλαια της Ελληνικής και επιπλέον 8,5 δισ. ευρώ από την αυτόνομη παρουσία της Eurobank στην Κύπρο.

Τον Ιούλιο η δημόσια προσφορά

Σε ό,τι αφορά στο χρονοδιάγραμμα των επόμενων κινήσεων στο μέτωπο της κυπριακής αγοράς, η διοίκηση της Eurobank εκτιμά ότι η κατάθεση της δημόσιας προσφοράς τοποθετείται τον ερχόμενο Ιούλιο, ενώ θα έχει προηγηθεί μέχρι τον Απρίλιο η κατ’ αρχήν έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού για την απόκτηση του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών στην Ελληνική Τράπεζα, για να ακολουθήσει και η αντίστοιχη έγκριση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Υπενθυμίζεται ότι το συνολικό ποσοστό που ελέγχει σήμερα η Eurobank στην Ελληνική Τράπεζα και ύστερα από την εξαγορά τριών πακέτων μετοχών ανέρχεται στο 55,6%.

Η πρώτη κίνηση στην κυπριακή τράπεζα ήταν η απόκτηση ενός πακέτου μετοχών 29,2% με την εξαγορά από την Eurobank των συμμετοχών των Third Point, Servest και Wargaming Group.

Ακολούθησε τον Αύγουστο του 2023 η εξαγορά ακόμη ενός πακέτου μετοχών ύψους 17,3% από την Poppysa και την Pimco και λίγο αργότερα προστέθηκε η εξαγορά ποσοστού 7,2% από το Wargaming Group.

Υπ’ αυτές τις συνθήκες η διοίκηση της Εurobank εκτιμά ότι σε ένα διάστημα δύο μηνών, μετά την λήψη όλων των παραπάνω εγκρίσεων, θα προχωρήσει σε δημόσια πρόταση προς τους μετόχους της Ελληνικής Τράπεζας, οι οποίοι είναι το Demetra Holding με 20% και το σωματείο εργαζομένων με 12%.

Να σημειωθεί ότι η Ελληνική Τράπεζα Κύπρου έχει συνολικές καταθέσεις 15,7 δισ. ευρώ, δάνεια 7,5 δισ. ευρώ και συνολικά υπό διαχείριση κεφάλαια 20 δισ. ευρώ. Η κερδοφορία της φέτος αναμένεται να ξεπεράσει τα 400 εκατ. ευρώ.

Συνολικά και μετά την έξοδό της από την αγορά της Σερβίας τον Μάρτιο του 2023, με την πώληση της Eurobank Direktna στην AIK Banka Beograd, η Eurobank έχει αυτήν τη στιγμή παρουσία στο εξωτερικό με 201 καταστήματα και 3.562 άτομα προσωπικό. Ειδικότερα:

  • Η Eurobank Κύπρου λειτουργεί με 8 καταστήματα και 449 εργαζόμενους,
  • η Postbank (Eurobank Bulgaria) με 192 καταστήματα και 3.014 εργαζόμενους και
  • η Eurobank Λουξεμβούργου με 1 κατάστημα και 99 εργαζόμενους.

Σημειώνεται ότι η έξοδος της Eurobank από τη Σερβία συνιστά κίνηση αναδιάρθρωσης των εκτός Ελλάδος δραστηριοτήτων, με έμφαση στις άλλες και σε νέες αγορές.

Τα σχέδια Alpha, ΕΤΕ και Πειραιώς

Παρουσία στη Ρουμανία και στην Κύπρο έχει η Alpha Bank εξασφαλίζοντας σημαντικές εισροές.

Από την άλλη πλευρά, η διοίκηση ανακοίνωσε τον Οκτώβριο του 2023, στο πλαίσιο ευρύτερης στρατηγικής συνεργασίας με την ιταλική UniCredit, την πρόθεση συγχώνευσης των θυγατρικών τους στη Ρουμανία έναντι τιμήματος περίπου 300 εκατ. ευρώ και τη διατήρηση ποσοστού 9,9% στο νέο σχήμα.

Η παρουσία της Alpha Bank εκτός Ελλάδος συνίσταται σε 146 καταστήματα και 2.448 άτομα προσωπικό.

Συγκεκριμένα, πρόκειται για:

  • Την Alpha Bank Ρουμανίας (133 καταστήματα και 1.947 εργαζόμενοι),
  • την Alpha Bank Κύπρου (12 καταστήματα και 435 εργαζόμενοι) και
  • την Alpha Bank Λονδίνου (1 κατάστημα, 66 εργαζόμενοι).

Η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας, που σήμερα έχει διεθνή παρουσία μόνο σε Κύπρο και Βόρεια Μακεδονία, εστιάζει στις χορηγήσεις επιχειρηματικών δανείων προς μεγάλες επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται σε κλάδους που η Εθνική Τράπεζα έχει ισχυρή παρουσία όπως ενέργεια, τουρισμός και ακίνητα. Τον τελευταίο χρόνο οι corporate χορηγήσεις μέσω κοινοπρακτικών δανείων σε εταιρίες του εξωτερικού ανήλθαν σε 250 εκατ. ευρώ.

Την παρουσία της ΕΤΕ στο εξωτερικό απαρτίζουν 65 καταστήματα που απασχολούν 1.123 εργαζόμενους.

Η τράπεζα έχει την κύρια παρουσία της:

  • Στη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, με τη Stopanska Banka (62 καταστήματα και 979 εργαζόμενοι),
  • στην Κύπρο με θυγατρικές (2 καταστήματα και 115 εργαζόμενοι) και
  • στη Μάλτα (1 κατάστημα, 29 εργαζόμενοι).

Μέσω της ψηφιακής τραπεζικής καταρτίζει τα σχέδια της εξωστρέφειάς της προς τις ξένες αγορές η Πειραιώς.

Όπως έχει εξαγγείλει η διοίκηση, η digital bank με την επωνυμία «Snappi», που συστήθηκε από κοινού με τη Fintech Natech, σχεδιάζει να προσφέρει καινοτόμες υπηρεσίες και προϊόντα όχι μόνο στην εγχώρια αγορά αλλά και στο εξωτερικό.

Προς το παρόν, πάντως, η Snappi βρίσκεται στη διαδικασία αδειοδότησης από την Τράπεζα της Ελλάδος η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί τους αμέσως επόμενους μήνες.

Η νέα τράπεζα θα προσφέρει, τουλάχιστον στο ξεκίνημά της, υπηρεσίες Buy Now Pay Later (BNPL) καθώς και «banking as a service» σε μεγάλες εταιρίες παροχής υπηρεσιών και άλλες.

Η συνολική διεθνής παρουσία

Σύμφωνα με στοιχεία από την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της ΤτΕ, το ενεργητικό των ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό ανήλθε στο τέλος του α’ εξαμήνου 2023 σε 35,2 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 1,2% σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2022, και το μερίδιο των διεθνών δραστηριοτήτων στο συνολικό ενεργητικό σε ενοποιημένη βάση αυξήθηκε αντίστοιχα στο 11,1% από 10,6%.

Ως προς την γεωγραφική κατανομή, η Νοτιοανατολική Ευρώπη αντιπροσωπεύει το 85,4% του συνολικού ενεργητικού των διεθνών δραστηριοτήτων, με κυριότερη παρουσία στην Κύπρο και στη Βουλγαρία.

Τα χρηματοοικονομικά κέντρα, δηλαδή το Λουξεμβούργο, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία, αντιπροσωπεύουν ποσοστό 14,5%, με τη μεγαλύτερη παρουσία να εμφανίζεται στο Λουξεμβούργο.

Το μερίδιο της ΝΑ Ευρώπης στις καταθέσεις και στα δάνεια εξωτερικού είναι ακόμη μεγαλύτερο (89,3% και 85,9% αντίστοιχα), όπου συγκεντρώνεται και ο μεγαλύτερος αριθμός υπηρεσιακών μονάδων και προσωπικού.

Η κερδοφορία από τις τραπεζικές θυγατρικές και υποκαταστήματα στο εξωτερικό αυξήθηκε σημαντικά σε 330 εκατ. ευρώ και αντιπροσωπεύει το 13,7% των κερδών προ φόρων των τραπεζικών ομίλων σε ενοποιημένη βάση.

Μεγάλη συμβολή είχαν οι θυγατρικές στην Κύπρο και στη Βουλγαρία και μικρότερη οι δραστηριότητες στη Ρουμανία, στη Βόρεια Μακεδονία, στο Λουξεμβούργο και στην Αίγυπτο.

Τα δάνεια σε καθυστέρηση ανήλθαν τον Ιούνιο του 2023 σε 580 εκατ. ευρώ, από 570 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2022 (αυξημένα κατά 2% σε συγκρίσιμη βάση), αντιπροσωπεύοντας το 3% του δανειακού χαρτοφυλακίου.

Αναλυτικότερα, το ποσοστό δανείων σε καθυστέρηση στο σύνολο των δανείων ανέρχεται σε 2,2% για τα επιχειρηματικά, 5,2% για τα καταναλωτικά και σε 3,3% για τα στεγαστικά δάνεια.

Τα δάνεια σε καθυστέρηση μειώθηκαν κατά 7% για τα επιχειρηματικά δάνεια, ενώ αυξήθηκαν κατά 12% για τα καταναλωτικά δάνεια και κατά 7% για τα στεγαστικά δάνεια σε συγκρίσιμη βάση.

Το ποσοστό κάλυψης των δανείων σε καθυστέρηση από συσσωρευμένες προβλέψεις αυξήθηκε περαιτέρω σε 87% (Δεκέμβριος 2022: 82%).

Όσον αφορά τη ρευστότητα, ο δείκτης δάνεια προς καταθέσεις αυξήθηκε οριακά (Ιούνιος 2023: 72,6%, Δεκέμβριος 2022: 71,1%).

Αναλυτικότερα, οι καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 4%, ενώ οι χορηγήσεις αυξήθηκαν κατά 6% σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2022 σε συγκρίσιμη βάση.

Διαβάστε ακόμη: