Το 2025, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) κινούνται με διαφορετικούς ρυθμούς στη μείωση των επιτοκίων, αντικατοπτρίζοντας τις αποκλίνουσες πορείες των οικονομιών τους.

Η Fed διατηρεί σταθερό το βασικό επιτόκιο

Την περασμένη Τετάρτη, η Fed αποφάσισε να διατηρήσει αμετάβλητο το βασικό της επιτόκιο στο εύρος 4,25%-4,5%, μετά από τρεις συνεχόμενες μειώσεις που είχαν μειώσει το κόστος δανεισμού κατά μία ποσοστιαία μονάδα.

Ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, τόνισε ότι δεν υπάρχει πίεση για νέες μειώσεις επιτοκίων, επισημαίνοντας πως η οικονομία των ΗΠΑ παραμένει ισχυρή. Πρόσθεσε πως η νομισματική πολιτική θα προσαρμοστεί μόνο εφόσον υπάρξει ουσιαστική μείωση του πληθωρισμού, ο οποίος τον Δεκέμβριο διαμορφώθηκε στο 2,9% σε ετήσια βάση.

Παράλληλα, ο Πάουελ υπαινίχθηκε ότι η Fed θα περιμένει να διαμορφωθούν οι οικονομικές πολιτικές της νέας κυβέρνησης Τραμπ, ειδικά όσον αφορά το εμπόριο και τους δασμούς, προτού προχωρήσει σε νέες αποφάσεις.

Η Fed αγνοεί την απαίτηση Τραμπ για μείωση των επιτοκίων

Αν και ο Ντόναλντ Τραμπ είχε ζητήσει μείωση των επιτοκίων, η Fed, διατηρώντας την ανεξαρτησία της, αρνήθηκε να υποκύψει στις πολιτικές πιέσεις. Ο Πάουελ ξεκαθάρισε ότι η τράπεζα λαμβάνει αποφάσεις βάσει οικονομικών δεδομένων και όχι πολιτικών απαιτήσεων.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Fed, μέσα στο 2025 θα πραγματοποιηθούν μόλις δύο μειώσεις επιτοκίων, κατά 25 μονάδες βάσης η καθεμία, ακολουθώντας μια πιο συντηρητική στρατηγική.

Η ΕΚΤ μειώνει το επιτόκιο καταθέσεων στο 2,75%

Αντίθετα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), μία ημέρα μετά τη συνεδρίαση της Fed, αποφάσισε να μειώσει τα επιτόκιά της για πέμπτη φορά, προχωρώντας σε μείωση κατά 25 μονάδες βάσης.

Έτσι, το επιτόκιο καταθέσεων διαμορφώνεται πλέον στο 2,75%, καθώς η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, εκτίμησε πως ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης, που ήταν 2,4% τον Δεκέμβριο, θα επιστρέψει στον στόχο του 2% εντός του 2025.

Η Λαγκάρντ αποφεύγει προβλέψεις για το μέλλον των επιτοκίων

Η πρόεδρος της ΕΚΤ δεν έδωσε σαφείς κατευθύνσεις για το τελικό επίπεδο των επιτοκίων, υπογραμμίζοντας τη μεγάλη αβεβαιότητα που επικρατεί στις διεθνείς αγορές λόγω γεωπολιτικών εξελίξεων και πιθανών δασμών.

Η στρατηγική της ΕΚΤ είναι να λαμβάνει αποφάσεις συνεδρίαση με συνεδρίαση, ανάλογα με τις εξελίξεις στον πληθωρισμό και την οικονομία της Ευρωζώνης.

Προς νέα μείωση επιτοκίων τον Μάρτιο

Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, υπάρχει συναίνεση στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ για νέα μείωση επιτοκίων τον Μάρτιο, με στόχο το 2,5%.

Αυτή η προσέγγιση θα φέρει το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ πιο κοντά στο λεγόμενο “ουδέτερο επιτόκιο”, δηλαδή το επίπεδο στο οποίο τα επιτόκια ούτε ενισχύουν ούτε επιβραδύνουν την οικονομική δραστηριότητα.

Πού υπολογίζεται το “ουδέτερο επιτόκιο”;

Το ουδέτερο επιτόκιο δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια, αλλά σύμφωνα με μελέτες της ΕΚΤ, εκτιμάται πως βρίσκεται μεταξύ 1,75% και 2,5%.

Ορισμένα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, όπως ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, θεωρούν ότι το ουδέτερο επιτόκιο είναι κοντά στο 2%.

Η ΕΚΤ δεν αποκλείει περαιτέρω μειώσεις επιτοκίων

Η Λαγκάρντ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο η ΕΚΤ να μειώσει τα επιτόκια και κάτω από το “ουδέτερο επίπεδο”, αν η οικονομία της Ευρωζώνης παρουσιάσει περαιτέρω επιβράδυνση.

Αναλυτές εκτιμούν ότι ένα τέτοιο σενάριο είναι πιθανό αν οι ΗΠΑ επιβάλουν νέους δασμούς, γεγονός που θα μπορούσε να πιέσει ακόμα περισσότερο την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη.

Στασιμότητα στην οικονομία της Ευρωζώνης

Η πρόεδρος της ΕΚΤ αναγνώρισε ότι η ανάπτυξη της Ευρωζώνης παραμένει αναιμική, καθώς το ΑΕΠ του τέταρτου τριμήνου παρέμεινε στάσιμο.

Παρότι εμφανίστηκε αισιόδοξη για ανάκαμψη μέσα στο 2025, σημείωσε πως η οικονομική πολιτική της νέας κυβέρνησης Τραμπ αποτελεί αστάθμητο παράγοντα, καθώς κανείς δεν γνωρίζει ακόμη πώς θα διαμορφωθεί η εμπορική στρατηγική των ΗΠΑ.

Δύο διαφορετικές προσεγγίσεις στη νομισματική πολιτική

Η Fed παραμένει επιφυλακτική και προχωρά με αργές και περιορισμένες μειώσεις επιτοκίων, περιμένοντας να δει την πορεία του πληθωρισμού και τις πολιτικές του Τραμπ.

Αντίθετα, η ΕΚΤ συνεχίζει με επιθετικότερες μειώσεις επιτοκίων, επιδιώκοντας τη στήριξη της οικονομίας και την επίτευξη του στόχου του 2% στον πληθωρισμό.

Το πώς θα διαμορφωθεί το οικονομικό τοπίο τους επόμενους μήνες θα εξαρτηθεί από τις διεθνείς εξελίξεις, με βασικό σημείο αβεβαιότητας τις εμπορικές πολιτικές των ΗΠΑ και τον πιθανό αντίκτυπό τους στην Ευρώπη.

Διαβάστε ακόμη: