Γράφει η Μανταλένα-Μαρία Διαμαντή
Τα περισσότερα έργα τέχνης εμπεριέχουν μυστήριο. Ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα είναι το πορτρέτο που δημιούργησε ο John Singer Sargent για την Αμερικανίδα σύζυγο ενός Γάλλου τραπεζίτη- της Virginie Anegno Gautreau- το οποίο εξοργίσε τους κριτικούς όταν εκτέθηκε για πρώτη φορά στο Salon του Παρισιού 1884. Ο Sargent ήλπιζε ότι με αυτό το πορτρέτο θα έκανε την καριέρα του. Ο πίνακας, ωστόσο, πυροδότησε ένα σκάνδαλο τέτοιου μεγέθους που οδήγησε τον καλλιτέχνη στην Αγγλία σε εξορία.
Τι ήταν όμως αυτό που είχε προσβάλει τόσο την υψηλή κοινωνία του Παρισιού;
Ενώ η εμφανής σεξουαλικότητα της εικόνας θα ήταν αναμενόμενη για μια ηρωίδα της μυθολογίας και ανεκτή για μια “ιερόδουλη” που πόζαρε ως μοντέλο σε κάποιον καλλιτέχνη, ήταν απολύτως απειλητική για τη γυναίκα της elite κοινωνίας.
Το πορτρέτο δείχνει μια γοηευτική κοπέλα να ποζάρει με ένα μαύρο σατέν φόρεμα με πολύτιμα χρυσά πιασίματα στους ώμους. Ο χλωμός τόνος της έρχεται σε αντίθεση με το σκούρο χρώμα του φορέματος και το φόντο.
Το μοντέλο έγινε διάσημο στην υψηλή κοινωνία του Παρισιού για την ομορφιά της και τις φημολογούμενες απιστίες, ενώ στους καλλιτέχνες αποτέλεσε αντικείμενο γοητείας.
Ο εν λόγω πίνακας δεν ανατέθηκε αλλά δημιουργήθηκε κατόπιν αιτήματος του Sargent. Ο Sargent έγραψε σε έναν φίλο του:
“Έχω μεγάλη επιθυμία να ζωγραφίσω το πορτρέτο της και έχω λόγο να πιστεύω ότι θα το επέτρεπε και περιμένει κάποιον να προτείνει αυτό το φόρο τιμής στην ομορφιά της”.
Ένας πίνακας που κατέληξε σε σκάνδαλο μετά την αμφιλεγόμενη υποδοχή του πίνακα στο Salon του Παρισιού το 1884 καθώς οι άνθρωποι σοκαρίστηκαν μόλις αποκαλύφθηκε.
Η προσπάθεια να διατηρηθεί η ανωνυμία της κοπέλας καλώντας την εικόνα “Portrait de Mme ***” ήταν ανεπιτυχής, ενώ η μητέρα της ζήτησε από τον Sargent να αποσύρει τον πίνακα από την έκθεση.
