Ο Αλεξέι Αβραμένκο, υπουργός Μεταφορών της Λευκορωσίας έχασε μυστηριωδώς τη ζωή του στις 4 Ιουλίου. Πρόκειται για τον άνθρωπο που ήταν υπεύθυνος για την παράνομη εκτροπή πτήσης της Ryanair από Αθήνα για Βίλνιους, έτσι ώστε να συλληφθεί ο αντιπολιτευόμενος δημοσιογράφος Ραμάν Προτάσεβιτς.
Τον θάνατο του Αβραμένκο μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο Belta που επικαλείται πληροφορίες από την κυβέρνηση της Λευκορωσία. Παράλληλα το πρακτορείο δεν ανέφερε την αιτία θανάτου του 46χρονου.
Στον θάνατο του 46χρονου αναφέρθηκε και ο Ουκρανός σύμβουλος ασφαλείας Άντονι Γερασένκο, ο οποίος αναφέρει ότι είναι ο δεύτερος υπουργός του Λουκασένκο που χάνει τη ζωή του μέσα σε έναν χρόνο και καλύπτεται από μυστήριο. Ο αμέσως προηγούμενος ήταν τον Νοέμβριο του 2022 όταν είχε χάσει τη ζωή του από άγνωστη αιτία ο ΥΠΕΞ της Λευκορωσίας Βλαντιμίρ Μακέι.
Belarus transport and communications minister Aleksey Avramenko died suddenly, Belarus media report.
He was 47 years old. The cause of death was not disclosed.
This is a second sudden unexplained death of Lukashenko's officials in a year. In November 2022 Belarus foreign… pic.twitter.com/MpPHdh019p
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) July 5, 2023
Όπως αναφέρει η Daily Mail ο Αβραμένκο ήταν υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών της Λευκορωσίας και από αυτή τη θέση βρέθηκε πίσω από την παράνομη εκτροπή της επιβατικής πτήσης FR4978 προς το αεροδρόμιο του Μινσκ στις 23 Μαΐου 2021, καθώς ταξίδευε από την Αθήνα στο Βίλνιους της Λιθουανίας. Αυτό σημαίνει ότι εκ της θέσεως του υπέβαλλε απευθείας αναφορά στον πρόεδρο της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο όταν συνέβη το περιστατικό με την πτήση FR4978.
Υπενθυμίζεται ότι ο Ρομάν Προτάσεβιτς διηύθυνε ένα κανάλι στο Telegram που χρησιμοποιήθηκε ευρέως από την αντιπολίτευση της Λευκορωσίας προκειμένου να οργανωθούν οι μαζικότατες διαδηλώσεις ενάντια στο εκλογικό πραξικόπημα του Αυγούστου 2020 που έδωσε στον Λουκασένκο μια έκτη θητεία στην εξουσία.
Οι διαδηλώσεις, κράτησαν για μήνες και ήταν η μεγαλύτερη μαζική κινητοποίηση και αντίθεση στον Λουκασένκο από τότε που ανέλαβε την εξουσία το 1994. Οι λευκορωσικές αρχές απάντησαν με βάναυση καταστολή των διαδηλώσεων. Αποτέλεσμα ήταν να συλληφθούν πάνω από 35.000 άνθρωποι, χιλιάδες υπέστησαν ξυλοδαρμούς από αστυνομικούς ενώ έκλεισαν δεκάδες ΜΜΕ και ΜΚΟ.
Εκείνη την εποχή ο Ρομάν Προτάσεβιτς ήταν εξόριστος. Ωστόσο συνελήφθη με την σύντροφό του όταν η πτήση της Ryanair από την Ελλάδα με προορισμό την Λιθουανία διατάχθηκε να προσγειωθεί στο Μινσκ. Τότε οι λευκορωσικές αρχές είπαν ότι υπήρχε απειλή για βόμβα στο σκάφος όπου βρίσκονταν ο Προτάσεβιτς και η σύντροφός του. Λίγο αργότερα είπαν ότι κατά τη διάρκεια ελέγχων δεν εντοπίστηκε τίποτα. Το εν λόγω περιστατικό προκάλεσε οργισμένες αντιδράσεις στη Δύση με αξιωματούχους να λένε ότι το συγκεκριμένο συμβάν ήταν ίσο με αεροπειρατεία.
Ο Προτάσεβιτς προσήχθη σε δίκη με την κατηγορία της οργάνωσης ταραχών και της συνωμοσίας για την κατάληψη της εξουσίας. Το δικαστήριο τον καταδίκασε σε οκτώ χρόνια φυλάκιση τον Μάιο του 2022. Από την πλευρά του ο ιδρυτής του καναλιού Nexta Telegram, Stsiapan Putsila, και ένας άλλος συντάκτης του καναλιού, Yan Rudzik, καταδικάστηκαν ερήμην σε κάθειρξη 20 και 19 ετών αντιστοίχως. Και οι δύο παραμένουν εξόριστοι.
Μετά τη σύλληψη, ο Προτάσεβιτς εμφανίστηκε στην κρατική τηλεόραση της Λευκορωσίας πολλές φορές για να ομολογήσει, να καταγγείλει την αντιπολίτευση και να ζητήσει συγγνώμη από τον Λουκασένκο. Μάλιστα συγγενείς του και εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης είπαν ότι αυτές οι δηλώσεις έγιναν κατόπιν πιέσεων από την κυβέρνηση Λουκασένκο. Να σημειώσουμε ότι τόσο ο Προτάσεβιτς όσο και η σύντροφός του αφέθηκαν ελεύθεροι και τέθηκαν σε κατ’ οίκον περιορισμό.
Υπενθυμίζεται ότι τον Μάιο του 2022 η σύντροφος του Προτάσεβιτς καταδικάστηκε σε έξι χρόνια φυλάκιση. Ωστόσο ζήτησε από τις αρχές να εκδοθεί στη Ρωσία με σκοπό να εκτίσει εκεί το υπόλοιπο της ποινής της. Η κυβέρνηση Λουκασένκο συμφώνησε αλλά δεν ήταν σαφές πότε θα μπορούσε να συμβεί αυτό.
Από την άλλη πλευρά η Σβιατλάνα Τιχανόφσκαγια, η οποία είναι αρχηγός της εξόριστης αντιπολίτευσης αναφερόμενη στις ποινές των Προτάσεβιτς, Πούτσιλα και Ρούντζικ μίλησε για «περιφρόνηση της δικαιοσύνης» εκ μέρους του «καθεστώτος της Λευκορωσίας», το οποίο διεξήγαγε «ψεύτικη δίκη». Εντωμεταξύ τον Μάιο ο Ρομάν Προτάσεβιτς, σύμφωνα με το Belta, ανακοίνωσε ότι είχε λάβει προεδρική χάρη. «Κυριολεκτικά μόλις υπέγραψα όλα τα σχετικά έγγραφα ότι μου δόθηκε χάρη. Αυτά, φυσικά, είναι απλά υπέροχα νέα», είχε δηλώσει.
