Με ανοικτό το ενδεχόμενο νέων μέτρων στήριξης για ευάλωτες ομάδες κατατέθηκε χτες το Προσχέδιο του Προϋπολογισμού. Πιο συγκεκριμένα το κύμα ακρίβειας στο μέτωπο της ενέργειας αλλά και το τσουνάμι ανατιμήσεων που απειλεί πολλά βασικά προϊόντα λόγω εκτίναξης ενεργειακών τιμών, του μεταφορικού κόστους και αυξήσεων σε πρώτες ύλες οδηγεί αναπόφευκτα το επόμενο διάστημα σε εμπλουτισμό της «παλέτας» μέτρων στήριξης των νοικοκυριών, ειδικά των ευάλωτων.

Δημοσιονομικός χώρος

«Εργαλείο» για την διεύρυνση του μετώπου αυτού των δαπανών είναι η διατήρηση της ρήτρας διαφυγής και του χρόνου από το Σύμφωνο Σταθερότητας που επιτρέπει έτσι τη συνέχιση χαλαρών δημοσιονομικών πολιτικών χωρίς τον κίνδυνο της βίαιης προσαρμογής του χρόνου. «Καύσιμο», ωστόσο που θα τροφοδοτήσει τις δαπάνες είναι η δυναμική της πορείας του ΑΕΠ που θα επιτρέψει τη δημιουργία επαρκούς δημοσιονομικού χώρου. Ήδη, ο πήχης της ανάπτυξης πήγε από το 3,6% στο 6,1%, αλλά όπως εκτιμούν στο οικονομικό επιτελείο, έχει τις προοπτικές να πάει υψηλότερα, ακόμα και πάνω από το 7%. Μια τέτοια πορεία θα βοηθήσει ώστε την επόμενη χρονιά να ανέβει ενδεχομένως ο ρυθμός πάνω από το 4,5%, που προβλέπει επί του παρόντος το Προσχέδιο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου, μία μονάδα αύξησης του ΑΕΠ, οδηγεί αύξηση εσόδων κατά σε 0,35- 0,4 ποσοστιαίες μονάδες. Έτσι μια επιτάχυνση του φετινού ΑΕΠ κατά μία ή 1,5 μονάδα δημιουργεί αφενός φέτος περισσότερο δημοσιονομικό χώρο ενώ χτίζει μια καλύτερη βάση για το ΑΕΠ του 2022, που μπορεί να ανέβει στο 5,5- 6% με δημοσιονομικό όφελος από 750 εκ ως 1,1 δισ ευρώ.

Τούτων δοθέντων και παρά την πρόβλεψη για έλλειμμα 1,7 δισεκ. το 2022 και πολλαπλάσιο φέτος η κυβέρνηση προωθεί σχέδιο για έκτακτες ενισχύσεις ευάλωτων ομάδων φέτος. Κι αυτό πέρα από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης με την «προίκα» των 200 εκατομμυρίων ευρώ για την επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος και φυσικού αερίου. Παράλληλα εξετάζει τη διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων ενώ προτάσσει και την αύξηση των εισοδημάτων που έχει επιφέρει η πολιτική της, όπως η ίδια ισχυρίζεται.

Επίδομα θέρμανσης

Στο μέτωπο του επιδόματος θέρμανσης η κυβέρνηση φέρεται να εξετάζει αύξηση των εισοδηματικών κριτηρίων έως και 30%, αλλά και άνοδο του ορίου για κάθε προστατευόμενο μέλος από τα 2.000 ευρώ στα 3.000 ή και στα 4.000 ευρώ.

Στόχος των κινήσεων αυτών είναι η διεύρυνση του αριθμού των δικαιούχων του επιδόματος θέρμανσης όπου σήμερα ανέρχονται σε περίπου 700.000. Έτσι μετά τις αλλαγές αυτές τα νέα εισοδηματικά όρια για τους άγαμους από τα 12.000 ευρώ θα φτάσουν στις 16.000 ευρώ, για τους έγγαμους από τις 20.000 ευρώ ως και τις 26.000 ευρώ, ενώ για τις μονογονεϊκές οικογένειες θα αυξηθούν από τις 22.000 έως και τις 28.000 ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι δικαιούχος του επιδόματος θέρμανσης την περασμένη περίοδο ήταν:

1. Φυσικά πρόσωπα άγαμα ή έγγαμα ή σε κατάσταση χηρείας ή πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης ή εν διαστάσει ή διαζευγμένα, τα οποία για τη θέρμανσή τους καταναλώνουν πετρέλαιο εσωτερικής καύσης θέρμανσης ή φυσικό αέριο ή υγραέριο ή καυσόξυλα ή βιομάζα (πέλετ). Ειδικά για τους έγγαμους ή τα πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, δικαιούχος είναι ο υπόχρεος σε υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ή ένας εκ των δύο σε περίπτωση υποβολής χωριστής δήλωσης.

2. Τα ανωτέρω φυσικά πρόσωπα, για την κατανάλωση των επιδοτούμενων με την παρούσα ειδών καυσίμων θέρμανσης, για τα ακίνητα τα οποία χρησιμοποιούν ως κύρια κατοικία κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης, είτε αυτά μισθώνονται είτε είναι δωρεάν παραχωρούμενα ή ιδιοκατοικούνται. Ειδικά για τη χορήγηση επιδόματος θέρμανσης στους καταναλωτές καυσόξυλων και βιομάζας (πέλετ) τίθεται ως πρόσθετη προϋπόθεση το ακίνητο να βρίσκεται σε οικισμό με πληθυσμό ίσο ή κατώτερο των 2.500 κατοίκων και ο αντίστοιχος συντελεστής επιδότησης να είναι ίσος ή μεγαλύτερος του 0,8.

Υπενθυμίζεται ότι τα κριτήρια χορήγησης του επιδόματος θέρμανσης για φέτος είναι αμετάβλητα και είναι:

α. Εισοδηματικά:

Το ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα των δικαιούχων θα πρέπει να ανέρχεται έως 12.000 ευρώ για άγαμο υπόχρεο ή υπόχρεο σε κατάσταση χηρείας ή εν διαστάσει και 20.000 ευρώ για έγγαμο υπόχρεο ή τους έγγαμους χωρίς τέκνα, το οποίο προσαυξάνεται κατά 2.000 ευρώ για κάθε τέκνο. Επίσης, για τη μονογονεϊκή οικογένεια το ως άνω εισόδημα ανέρχεται σε 22.000 ευρώ, το οποίο προσαυξάνεται κατά 2.000 ευρώ για κάθε τέκνο μετά το πρώτο.

β. Ακίνητης Περιουσίας:

Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ, η οποία προκύπτει από την πράξη διοικητικού προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ του έτους 2020, υπόχρεου, συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης και εξαρτώμενων, κατά τον ΚΦΕ, τέκνων, που αναγράφονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του 2019, να μην υπερβαίνει το ποσό των 130.000 ευρώ για τους άγαμους, τους υπόχρεους σε κατάσταση χηρείας ή εν διαστάσει και το ποσό των 250.000 ευρώ για τους έγγαμους ή μέρη συμφώνου συμβίωσης και τις μονογονεϊκές οικογένειες.

Στήριξη εισοδημάτων

Παράλληλα χτες υπουργός Οικονομικών παράλληλα περιέγραψε τις δράσεις στήριξης της οικονομίας. Όπως είπε χτες κατά την παρουσίαση του Προσχεδίου του Προϋπολογισμού ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας από τις μειώσεις φόρων κτλ προκύπτει συνολικό όφελος για όσους αμείβονται με τον κατώτατο μισθό: 305 έως 533 ευρώ ενώ το ποσοστό του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας κινήθηκε πτωτικά το 2020.

Στο πλαίσιο αυτό ανέφερε:

-Τα Προγράμματα «ΓΕΦΥΡΑ» για την επιδότηση δόσεων δανείων φυσικών και νομικών προσώπων.

Η επιδότηση μέρους των παγίων δαπανών επιχειρήσεων.

Η υλοποίηση στοχευμένων προγραμμάτων στήριξης κλάδων της οικονομίας, μέσω του ΕΣΠΑ.

Τα νέα προγράμματα δανειοδότησης μέσω των τραπεζών για τις επιχειρήσεις.

Οι ρυθμίσεις φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων

Παράλληλα προστίθενται και οι εξής δράσεις:

1ον. Επεκτείνεται το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ, έως το τέλος του 2021.

2ον. Επεκτείνεται το πρόγραμμα επιδότησης δόσεων δανείων περίπου 75.000 νοικοκυριών, που επλήγησαν από την πανδημία, για τρεις ακόμη μήνες.

3ον. Επεκτείνεται το πρόγραμμα επιδότησης 100.000 νέων θέσεων εργασίας, για άλλες 50.000 θέσεις.

4ον. Μειώνεται το ποσοστό επιστροφής όλων των Επιστρεπτέων Προκαταβολών, ανάλογα με την πτώση των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης.

Με βάση τις νέες προβλέψεις, 28% των επιχειρήσεων θα επιστρέψει το 1/4, 39% το 1/3, και 33% το 50%.

5ον. Επεκτείνεται το πρόγραμμα επιδότησης κενών θέσεων στον πολιτισμό, έως τον Δεκέμβριο του 2021.

6ον. Χορηγείται αποζημίωση ειδικού σκοπού για επιπλέον δύο μήνες για τους καλλιτέχνες και τους ξεναγούς.

7ον. Επεκτείνεται, από το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022, η χορήγηση στεγαστικού επιδόματος και στους σπουδαστές των δημόσιων ΙΕΚ

8ον. Παρέχεται το πρώτο ένσημο.

Δικαιούχοι είναι οι όλοι οι νέοι από 18 έως 29 ετών χωρίς προϋπηρεσία που θα προσληφθούν εντός του 2022. Από την ενίσχυση των 1.200 ευρώ – για τους πρώτους 6 μήνες πλήρους απασχόλησης – τα μισά θα τα λαμβάνει ο εργαζόμενος, επιπλέον του μισθού του, και τα υπόλοιπα ο εργοδότης ως επιδότηση του μισθολογικού κόστους.

9ον. Χορηγείται, τον μήνα Δεκέμβριο, διπλή δόση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, συνολικού ύψους πλέον – για εκείνο το μήνα – 130 εκατ. ευρώ.

10ον. Αυξάνεται το ποσό ενίσχυσης για το επίδομα θέρμανσης κατά 20%.

Έτσι, το συνολικό επίδομα θέρμανσης ανέρχεται πλέον στα 100 εκατ. ευρώ.

11ον. Επιδοτείται, τουλάχιστον για το 4ο τρίμηνο του 2021, το σύνολο του πληθυσμού για τις πρώτες 300 kWh, με ποσό 30 €/MWh, αντισταθμίζοντας σχεδόν το σύνολο της αναμενόμενης αύξησης του ρεύματος. Η επιδότηση ισχύει και για επαγγελματικά τιμολόγια χαμηλής τάσης. Ενώ, αναμένεται η έκδοση ΚΥΑ για την επιδότηση φυσικού αερίου.

Επίσης προβλέπονται για το 2022 οι εξής μειώσεις φόρων:

1ον. Συνεχίζεται, και για το 2022, η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης των εισοδημάτων από τον ιδιωτικό τομέα.

2ον. Επεκτείνεται, για το 2022, η μείωση κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών.

3ον. Μειώνεται περαιτέρω ο φόρος εισοδήματος των επιχειρήσεων – σε μόνιμη βάση – από το 24% στο 22%.

4ον. Επεκτείνεται η εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στις μεταφορές, τον καφέ και τα μη αλκοολούχα ποτά, στους κινηματογράφους και το τουριστικό πακέτο, έως τoν Ιούνιο του 2022.

5ον. Μειώνεται ο συντελεστής ΦΠΑ στα γυμναστήρια και στις σχολές χορού, από το 24% στο 13%, έως τον Ιούνιο του 2022.

6ον. Επεκτείνεται η αναστολή πληρωμής του τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης, έως τον Ιούνιο του 2022.

7ον. Καταργείται ο φόρος γονικών παροχών – δωρεών για συγγενείς πρώτου βαθμού, που αφορά αξίες έως 800.000 ευρώ.

8ον. Μειώνεται το τέλος συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας, από 12% έως 20% που κυμαίνεται σήμερα, στο 10% και καταργείται για νέους έως 29 ετών, από την 1η Ιανουαρίου 2022.

9ον. Μειώνεται, σε μόνιμη βάση, ο ΦΠΑ των ζωοτροφών που προορίζονται για ζωική παραγωγή, από το 13% στο 6%.

10ον. Μετά την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, προχωρούμε στη μείωση των συντελεστών υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ, που θα ισχύσει για το 2022. Η άσκηση έχει ως στόχο την δικαιότερη κατανομή του φόρου, με παράλληλη μείωση του ΕΝΦΙΑ για την πλειονότητα των πολιτών, από το νέο έτος.

Ήδη όπως τονίστηκε ισχύουν τα εξής:

Μείωση του ΕΝΦΙΑ – μεσοσταθμικά – κατά 22%.

Μείωση του εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή στα φυσικά πρόσωπα από 22% στο 9%.

Μείωση του συντελεστή παρακράτησης φόρου για τα μερίσματα από 10% στο 5%.

Μείωση της προκαταβολής φόρου για τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα από το 100% στο 55% και για τα νομικά πρόσωπα από το 100% στο 80%.

Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1 + 3 μονάδες.

Χαμηλός φορολογικός συντελεστής για όλα τα αγροτικά σχήματα ύψους 10%.

Μονιμοποίηση των μειωμένων ̶ κατά 30% ̶ συντελεστών ΦΠΑ σε 5 ελληνικά νησιά (Κως, Λέρος, Λέσβος, Σάμος και Χίος), όσο θα υπάρχουν δομές αιτούντων άσυλο σε αυτά.