Η Ελλάδα κατέχει την 1η θέση παγκοσμίως στην ιδιοκτησία εμπορευματικών πλοίων, παρουσιάζοντας αύξηση 17,8% στην ιδιόκτητη χωρητικότητα την τελευταία πενταετία.
Το μέσο μέγεθος των πλοίων της χώρας είναι σχεδόν διπλάσιο σε σύγκριση με τον παγκόσμιο μέσο όρο των 39 χιλιάδων τόνων, γεγονός που δείχνει ότι οι Έλληνες πλοιοκτήτες είναι ως επί το πλείστον δραστηριοποιούνται σε αγορές μεγάλου όγκου.
Όσον αφορά την ελληνικό σημαία-νηολόγιο, η Ελλάδα κατέχει την 9η θέση με 2,6% των του παγκόσμιου στόλου (σε όρους χωρητικότητας) που είναι νηολογημένα στην ελληνικό νηολόγιο.
Σύμφωνα με την έρευνα της KPMG Greece οι ναυτιλιακές εταιρείες με τους μεγαλύτερους στόλους είναι:
- Όμιλος Αγγελικούση (Μαρία Αγγελικούση) με 140 πλοία
- Navios Holding (Αγγελική Φράγκου) με 134 πλοία
- Dynacom (Γιώργος Προκοπίου) με 126 πλοία
- Star Bulk Carriers (Πέτρος Παππάς) με 111 πλοία
- Costamare Shipping (οικογένεια Κωνσταντακόπουλου) με 109 πλοία
- Cardiff Marine (Γιώργος Οικονόμου) με 105 πλοία
- Thenamaris (Νικόλας Μαρτίνος) με 89 πλοία
- Tsakos Group (Παναγιώτης και Νίκος Τσάκος) με 83 πλοία
- Laskaridis Shipping ( Πάνος Λασκαρίδης) με 83 πλοία
- Alpha Tankers ( Άννα Αγγελικούση) με 81 πλοία
Με βάση τη χωρητικότητα-μεταφορική ικανότητα του στόλου τους ξεχωρίζουν:
- Όμιλος Αγγελικούση με 26,6 εκατ. τόνους-dwt
- Dynacom με 16,2 εκατομμύρια τόνους
- Cardiff Marine με 14,3 εκατομμύρια
- Navios Holdings με 14,2 εκατομμύρια
- Star Bulk Carriers με 12,4 εκατομμύρια τόνους
- Alpha Tankers με 11,1 εκατ.
- Thenamaris με 10,4 εκατ.
- Tsakos Group με 9,3 εκατ.
- Marmaras Navigation (Διαμαντής Διαμαντίδης) με 9,1 εκατ.
- Minerva Marine (Ανδρέας jounior Μαρτίνος) με 9,05 εκατ.
- Costamare Shipping με 8,6 εκατ.
- Capital Maritime με 8,5 εκατ.
- Danaos με 6,2 εκατ.
- Chartworld Shipping (Λου Κολλλάκης) με 5,8 εκατ.
- Eastmed (Θανάσης Μαρτίνος) με 5,8 εκατ. τόνους
Με βάση το ναυπηγικό τους πρόγραμμα οι ελληνικές εταιρείες έχουν βάλει 519 παραγγελίες. Στην πρώτη 10άδα είναι:
- Dynacom με 75 παραγγελίες
- Cardiff Marine με 45 παραγγελίες
- Capital Maritime (Ευάγγελος Μαρινάκης) με 37 παραγγελίες
- Evalend Shipping (Κρίτων Λεντούδης) με 33 παραγγελίες
- Όμιλος Αγγελικούση με 23 παραγγελίες
- Navios Holdings με 22 παραγγελίες
- Atlas Martime (Λέων Πατίτσας) με 18 παραγγελίες
- Thenamaris με 12 παραγγελίες
- Danaos Shipping με 12 παραγγελίες
- Latsco Shipping (οικογένεια Μαριάννας Λάτση) με 11 παραγγελίες.
H περιγραφή των πτυχών του θαλάσσιου εμπορίου, η κατανόηση του ρόλου και της θέσης των Ελλήνων πλοιοκτητών στην παγκόσμια αγορά και η πρόβλεψη ανάπτυξης του κλάδου με βάση τους δείκτες των ναύλων περιλαμβάνονται στην έρευνα της KPMG.
. Επιπλέον, εστιάζοντας στην ελληνική αγορά, εντοπίζουμε βασικούς παίκτες ανά κατηγορία και χωρητικότητας στόλου και παραθέτουμε τα μεγέθη τους. Επιπροσθέτως, παρουσιάζονται βασικές τάσεις και προκλήσεις του κλάδου, ολοκληρώνοντας με στοχευμένες αναλύσεις για την πράσινη ναυτιλία, καθώς και τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης στον κλάδο.
Η ναυτιλία ξεχωρίζει έντονα στο παγκόσμιο εμπόριο καθώς αντιπροσωπεύει περίπου το 90% σε χωρητικότητα και 50-60% σε αξία, ενώ ο παγκόσμιος στόλος αυξήθηκε σχεδόν κατά 40% την τελευταία δεκαετία.
Η ανοδική πορεία στον κλάδο αναμένεται να συνεχιστεί παρά τις πολλαπλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει, όπως γεωπολιτικές διακυμάνσεις, ανισορροπίες προσφοράς και ζήτησης, ελλείψεις σε μέσα και ανθρώπινο δυναμικό. Καθώς όμως η ανάπτυξη της ναυτιλίας σχετίζεται άμεσα με την παγκόσμια οικονομία, παράγοντες όπως οι εμπορικοί περιορισμοί, η κλιματική αλλαγή και οι γεωπολιτικές αναταραχές θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις προβλέψεις.
Οι ναύλοι επέστρεψαν σε κανονικά επίπεδα μετά τις μετα-πανδημικές διακυμάνσεις, οι οποίες σημείωσαν τιμές ρεκόρ σε πολλές κατηγορίες φορτίου, από τις αρχές του 2024 όμως οι ναύλοι αυξήθηκαν και πάλι κυρίως λόγω των περιορισμών στις διαδρομές.
Η Ελλάδα κατατάσσεται σταθερά ως ο παγκόσμιος ηγέτης σε βασικές μετρήσεις, αντιπροσωπεύοντας το 17,4% του παγκόσμιου στόλου βάσει χωρητικότητας. Ο μέσος όρος ηλικίας των ελληνόκτητων πλοίων είναι χαμηλότερος από τον παγκόσμιο μέσο όρο και ενώ η Ελλάδα βρίσκεται πάνω από την Κίνα και την Ιαπωνία σε ελεγχόμενο DWT, εξέπεμψε λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα από τις δύο χώρες (στοιχεία UNCTAD – 2022).
Οι βασικές τάσεις για τον κλάδο είναι:
· Απανθρακοποίηση και ενεργειακή μετάβαση προς καθαρότερη ενέργεια
· Ψηφιοποίηση για βελτίωση της αποτελεσματικότητας και προσαρμογή στο μεταβαλλόμενο παγκόσμιο τοπίο
· Δημιουργία ανθεκτικότητας «από το σχεδιασμό», για τη μακροπρόθεσμη διαχείριση του ρίσκου
· Βελτιστοποίηση εφοδιαστικής αλυσίδας
· Τόσο ο κλάδος της ναυτιλίας όσο και τα λιμάνια παρουσιάζουν δυναμικό χαρακτήρα μετασχηματισμού των λειτουργιών τους προκειμένου να προσαρμοστούν στις αναδυόμενες και μεταβαλλόμενες διαρκώς προκλήσεις
· Προσαρμογή στην ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου και στα νέα πρότυπα κατανάλωσης
Οι βασικές προκλήσεις για τον κλάδο είναι:
· Οι πολιτικές αναταραχές διαταράσσουν τις ναυτιλιακές διαδρομές και μεταβάλλουν τις αλυσίδες εφοδιασμού
· Οι περιβαλλοντικές ανησυχίες και η πρόκληση για την επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας
· Ταχεία τεχνολογική αλλαγή και ικανότητα προσαρμογής
· Έλλειψη εξειδικευμένων στελεχών λόγω των δύσκολων συνθηκών εργασίας και του αναδυόμενου ρόλου της τεχνολογίας
Η ελληνόκτητη ναυτιλία συνολικά συνεχίζει να θέτει κανόνες στην αγορά και να είναι απαραίτητη στην παγκόσμια οικονομία.