Το κυνήγι φοροεσόδων 28,5 δισ. ευρώ για το εξάμηνο Ιουλίου – Δεκεμβρίου 2021 ξεκίνησε με ετήσιο στόχο να εισπραχθούν συνολικά φέτος 45,5 δισ. ευρώ φόροι.

Η κυβέρνηση προχώρησε σε μόνιμες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες, επιχειρήσεις και εργαζομένους, κάποιες από τις οποίες θα αποτυπωθούν στις φετινές φορολογικές δηλώσεις και κάποιες άλλες σε αυτές του 2022. Αναλυτικότερα, αποφασίσθηκε η μείωση του φορολογικού συντελεστή στα κέρδη των επιχειρήσεων, η μείωση της προκαταβολή φόρου για τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και τις επιχειρήσεις, η επέκταση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα και η αναστολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα και το 2022.

Ωστόσο, μεγαλύτερα θα είναι τα οφέλη που θα δουν ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις την επόμενη χρονιά και θα αφορούν την φετινή φορολογική χρήση. Το υπουργείο Οικονομικών αποφάσισε από φέτος η μόνιμη μείωση της προκαταβολής φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες να διαμορφωθεί στο 55% και για τις επιχειρήσεις στο 70%.

Ωστόσο, μεγαλύτερα θα είναι τα οφέλη που θα δουν ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις την επόμενη χρονιά, δηλαδή για τα κέρδη που θα αφορούν την φετινή φορολογική χρήση. Επίσης για τα νομικά πρόσωπα μειώνεται σε μόνιμη βάση από το 2022 η προκαταβολή φόρου από το 100% στο 80% και ο συντελεστής φόρου από το 24% στο 22%. Υπενθυμίζεται ότι προηγήθηκε πέρυσι η μεγάλη μείωση στον εισαγωγικό φορολογικό συντελεστή για τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, από το 22% στο 9%.

Επεκτείνεται η μείωση κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα και το 2022. Επίσης, επεκτείνεται η αναστολή ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα και το 2022. Το δημοσιονομικό κόστος των τριών πρώτων μέτρων, τα οποία έχουν συμφωνηθεί με τους «θεσμούς», ανέρχεται σε περίπου 900 εκατ. ευρώ για το 2021 και υπολογίζεται σε περίπου 200 εκατ. ευρώ για κάθε ένα από τα επόμενα χρόνια, ποσό το οποίο, ωστόσο, αναμένεται να αντισταθμιστεί από τη βελτίωση των προοπτικών ανάκαμψης της οικονομίας. Το δημοσιονομικό κόστος των δύο τελευταίων μέτρων είναι 1,6 δισ. ευρώ για το 2022.

Φοροελαφρύνσεις

Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών προχώρησε επίσης σε σαρωτικές αλλαγές στις φορολογικές δηλώσεις, οι οποίες αναμένεται να οδηγήσουν σε σημαντικές φοροελαφρύνσεις τη φετινή χρονιά. Οι αλλαγές αυτές έχουν προσωρινό χαρακτήρα, εξαιτίας της πανδημίας. Αναλυτικότερα, φέτος και για πρώτη χρονιά ανακοινώθηκε ότι η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων μπορεί να γίνει εκπρόθεσμα μέχρι τις 27 Αυγούστου.

Ο φόρος εισοδήματος και φέτος θα πληρωθεί σε 8 μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Ιουλίου και την όγδοη την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου. Αντίστοιχα, ο ΕΝΦΙΑ θα καταβληθεί σε 6 μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Σεπτεμβρίου και την έκτη την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου.

Σε ό,τι αφορά τον ΕΝΦΙΑ, περισσότεροι από 6,2 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων θα πληρώσουν φέτος τον ίδιο φόρο σε σχέση με πέρυσι. Αυτό σημαίνει ότι, εάν οι φορολογούμενοι δεν είχαν κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους κάποια αλλαγή στην περιουσιακή τους κατάσταση, θα πληρώσουν τον ίδιο φόρο που πλήρωσαν και πέρυσι. Ωστόσο, αρκετοί πληττόμενοι φορολογούμενοι εξαιτίας της συρρίκνωσης των εισοδημάτων τους θα έχουν έκπτωση 50% ή και 100% στον φόρο ακινήτων. Εάν κάποιος υποβάλει τη δήλωση στις 25 Αυγούστου θα πρέπει να πληρώσει μαζεμένες τις δύο πρώτες δόσεις του φόρου εισοδήματος, που αναλογούν στον Ιούλιο και τον Αύγουστο.

Επίσης, εάν κάποιος φορολογούμενος πληρώσει εφάπαξ τους φόρους του θα τύχει έκπτωσης 3%, επί του της συνολικής φορολογικής οφειλής. Θα πρέπει, όμως, η δήλωση φορολογίας εισοδήματος να έχει υποβληθεί μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Ιουλίου, ενώ πέρυσι η έκπτωση ανερχόταν στο 2%.

Τα τεκμήρια διαβίωσης

Για πρώτη χρονιά επίσης χιλιάδες φορολογούμενοι αναμένεται να απαλλαχθούν από τα τεκμήρια διαβίωσης. Το βασικό κριτήριο απαλλαγής είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες ή οι εργαζόμενοι να έχουν πληγεί από την πανδημία το 2020 και να μην έχουν ενταχθεί σε τεκμήρια το 2020 ή το 2019. Εάν έχουν φορολογηθεί με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια διαβίωσης σε μία από τις δύο προηγούμενες χρονιές, τότε χάνουν το προνόμιο της απαλλαγής.

Ειδικότερα θα φορολογηθούν με βάση τα πραγματικά τους εισοδήματα και όχι τα τεκμαρτά όσοι εργαζόμενοι έχουν τεθεί σε αναστολή εργασίας και όσοι ιδιοκτήτες ακινήτων έχουν εισπράξει μειωμένα ενοίκια. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2019 φορολογήθηκαν με βάση τα τεκμαρτά εισοδήματα 1,9 εκατ. φορολογούμενοι για εισοδήματα 6,7 δισ. ευρώ, μεγαλύτερα σε σχέση με τα πραγματικά τους, πληρώνοντας περισσότερους φόρους που υπολογίζεται σε 150 εκατ. ευρώ. Στον υπολογισμό των αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης περιλαμβάνονται οι κατοικίες, τα αυτοκίνητα, οι δαπάνες για οικιακές βοηθούς, για δίδακτρα, για σκάφη αναψυχής και μια ετήσια ελάχιστη δαπάνη.

Απαλλαγή από την υποχρέωση, αν έχουν πραγματοποιήσει δαπάνες με κάρτες ή μέσω e-banking στο 30% των ετήσιων εισοδημάτων, θα έχουν και όσοι ιδιοκτήτες ακινήτων και εργαζόμενοι ήταν πληττόμενοι το 2020, αλλά και όσοι είναι πάνω από 60 ετών.

Στους πληττόμενους περιλαμβάνονται όσοι είναι σε αναστολή εργασίας και όσοι ιδιοκτήτες ακινήτων έχουν λάβει μειωμένα ενοίκια. Σημειώνεται ότι για τις περσινές φορολογικές δηλώσεις, απαλλαγή από τις συγκέντρωση e-αποδείξεων είχαν όσοι ήταν άνω των 70 ετών. Εάν κάποιος έχει πραγματοποιήσει ηλεκτρονικές δαπάνες κάτω από το 20% των ετήσιων εισοδημάτων τους θα πληρώσει «πέναλτι» 22% επί του ποσού που υπολείπεται.

Τα ανείσπρακτα ενοίκια

Παρέμβαση είχαμε και για τα ανείσπρακτα ενοίκια, τα οποία δεν θα μετρούν στο εισόδημα και δεν θα φορολογούνται. Σε αυτή την περίπτωση, όμως, θα πρέπει οι φορολογούμενοι να έχουν αποστείλει εξώδικο στους ενοικιαστές έτσι ώστε να αποδεικνύεται ότι δεν έχουν λάβει τα μισθώματα.

Έτσι δεν θα απαιτείται όπως στο παρελθόν έξωση ή δικαστική απόφαση για να λάβει κάποιος τα οφειλόμενα μισθώματα, ενώ με αυτόν τον τρόπο οι ιδιοκτήτες ακινήτων δεν θα μπλέξουν σε χρονοβόρες και κοστοβόρες διαδικασίες. Έκπτωση φόρου έως 1.600 ευρώ θα έχουν οι φορολογούμενοι, οι οποίοι το 2020 αποφάσισαν, εν μέσω πανδημίας, να ανακαινίσουν ή να επισκευάσουν το σπίτι τους με τη διαδικασία «Έκπτωση φόρου για δαπάνες που αφορούν λήψη υπηρεσιών για ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων».

Το παραπάνω πλέγμα ρυθμίσεων έχει στόχο να συμβάλλει ώστε νοικοκυριά και επιχειρήσεις να εκπληρώσουν τις φορολογικές υποχρεώσεις τους, λαμβάνοντας ιδιαίτερη μέριμνα για όσους επλήγησαν από τις οικονομικές επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης. Επίσης, εξαιρούνται υπό όρους από την υποχρέωση καταβολής του τέλους επιτηδεύματος αγρότες και αλιείς παράκτιας αλιείας, ενώ ισχύει και φέτος η αναστολή καταβολής εισφοράς αλληλεγγύης μέχρι την οριστική κατάργησή της.

Την επόμενη τριετία αναμένονται περαιτέρω φοροελαφρύνσεις ύψους 4,5 δισ. ευρώ από τη μόνιμη μείωση της προκαταβολής στο 50%, τη μείωση του φορολογικού συντελεστή όλων των επιχειρήσεων στο 20%, την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και τον εξορθολογισμό του ΕΝΦΙΑ κατά μέσο όρο στο 8%. Μόνο η μείωση των φόρων μπορεί να πετύχει το πολυπόθητο αναπτυξιακό άλμα της περιόδου 2022-2026.