Η κυβέρνηση φαίνεται να κλειδώνει την παράταση της αναστολής του ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα για έναν ακόμη χρόνο, δηλαδή και το 2026, με τις επίσημες εξαγγελίες να αναμένονται από τον πρωθυπουργό στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
Η απόφαση αυτή ανακουφίζει τόσο τις κατασκευαστικές εταιρείες όσο και τους αγοραστές, καθώς η επιβάρυνση του 24% είχε προκαλέσει έντονη ανησυχία στην αγορά.
Μετά από εισήγηση του ΥΠΕΘΟ, ο πρωθυπουργός εξετάζει την πρόταση να διατηρηθεί παγωμένος ο ΦΠΑ. Έτσι, οι συναλλαγές για νεόδμητα ακίνητα θα συνεχίσουν να φορολογούνται αποκλειστικά με τον φόρο μεταβίβασης 3%, τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2026 και με πιθανότητα να παραταθεί και το 2027. Ο δε φόρος υπεραξίας ακινήτων — φόρος 15% που επιβάλλεται στα κέρδη από την πώληση ακινήτου, υπολογιζόμενα ως η διαφορά μεταξύ τιμής πώλησης και τιμής κτήσης — έχει ανασταλεί με νομοθετική παρέμβαση έως την 31η Δεκεμβρίου 2026
Με το πάγωμα του ΦΠΑ πάντως διαφορά για τον αγοραστή θα είναι μεγαλη: για ένα διαμέρισμα αξίας 250.000 ευρώ, ο ΦΠΑ θα έφτανε τις 60.000 ευρώ, ενώ ο φόρος μεταβίβασης διαμορφώνεται μόλις σε 7.500 ευρώ. Η εξοικονόμηση φτάνει τις 52.500 ευρώ, ποσό που μπορεί να καθορίσει αν μια συναλλαγή θα ολοκληρωθεί ή θα «παγώσει».
Το μέτρο αφορά ακίνητα που παραδόθηκαν από τις 12 Δεκεμβρίου 2019 και μετά, με τις διατάξεις της απόφασης Α.1156/2024 να επιτρέπουν ακόμη και σε όσους είχαν επιλέξει καθεστώς ΦΠΑ να αλλάξουν και να υπαχθούν στον φόρο μεταβίβασης. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ηταν δυνατή ακόμη και η επιστροφή χρημάτων σε αγοραστές που είχαν ήδη πληρώσει το 24%.
Ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων (ΦΜΑ) 3% είναι ο βασικός φόρος που πληρώνει ο αγοραστής σε κάθε αγορά κατοικίας όταν δεν ισχύει ΦΠΑ – δηλαδή σε όλες τις παλαιές κατοικίες αλλά και στα νεόδμητα που καλύπτονται από την αναστολή. Υπολογίζεται πάνω στην αντικειμενική αξία του ακινήτου (ή στη δηλωθείσα αξία, αν είναι μεγαλύτερη) και καταβάλλεται εφάπαξ στην εφορία πριν την υπογραφή του συμβολαίου. Για παράδειγμα, σε αγορά διαμερίσματος με αντικειμενική αξία 150.000 ευρώ, ο φόρος μεταβίβασης ανέρχεται σε 4.500 ευρώ. Το ποσό αυτό καταβάλλεται από τον αγοραστή και αποτελεί προϋπόθεση για να περάσει το ακίνητο στο όνομά του.
Παράλληλα, το οικονομικό επιτελείο ξεκαθαρίζει ότι το συνολικό ύψος του πακέτου παροχών που θα ανακοινωθεί στη ΔΕΘ δεν θα ξεπεράσει το 1,5 δισ. ευρώ, ώστε να διατηρηθεί η δημοσιονομική ισορροπία. Η διατήρηση, ωστόσο, της αναστολής του ΦΠΑ στα νεόδμητα θεωρείται μέτρο στρατηγικής σημασίας για την οικοδομή, την αγορά ακινήτων αλλά και τα νοικοκυριά που αναζητούν σπίτι.