Τα “εξαφανιζόμενα μηνύματα” δεν είναι κάτι καινούριο, αλλά κερδίζουν γρήγορα αρκετή δημοτικότητα. Το Signal, η ασφαλής εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων, προσφέρει τη λειτουργία αυτή από το 2016, ενώ το WhatsApp από τον περασμένο Νοέμβριο. Γιατί όμως πρέπει να τα χρησιμοποιούμε;
Η αύξηση της προτίμησης των μηνυμάτων, που εξαφανίζονται μετά από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, αποδίδεται σε διάφορους παράγοντες. Ένας από αυτούς αποτελεί το γεγονός ότι οι συνομιλίες των WhatsApp και Signal συγκεντρώνουν μεγάλη ποσότητα δεδομένων, καταπιάνοντας αρκετό από τον αποθηκευτικό χώρο των smartphones. Τα μηνύματα που εξαφανίζονται είναι ένας τρόπος να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτό και, έτσι, γίνονται κατάλληλα για κάποιον που θέλει να μειώσει τα ίχνη του στο διαδίκτυο.
Εκτός αυτού λαμβάνονται υπόψην και οι επιπτώσεις της ιδιωτικότητας. Ενώ η end-to-end κρυπτογράφηση του Signal και του WhatsApp εμποδίζει οποιονδήποτε υποκλέψει τα μηνύματά των χρηστών και να αποκτήσει πρόσβαση στο περιεχόμενό τους, δεν μπορεί να προστατεύσει τα δεδομένα των μηνυμάτων εάν η συσκευή ή το άτομο με το οποίο συνομιλεί κανείς παραβιαστεί. Τα μηνύματα που εξαφανίζονται προσθέτουν ένα επίπεδο ασφάλειας και διαβεβαίωσης ότι τα δεδομένα είναι ασφαλή, ακριβώς επειδή μετά το καθορισμένο χρονικό διάστημα δεν θα υπάρχουν πλέον.
Πώς λειτουργούν τα “εξαφανιζόμενα μηνύματα”
Οι χρήστες του Signal μπορούν να ρυθμίσουν τα μηνύματα να εξαφανίζονται μετά από οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από ένα δευτερόλεπτο έως τέσσερις εβδομάδες – η αντίστροφη μέτρηση ξεκινά μετά την ανάγνωση ενός μηνύματος. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα ρύθμισης του χρόνου ή απενεργοποίησης της λειτουργίας αν ο χρήστης αλλάξει γνώμη. Στο Signal, τα “προσωρινά” μηνύματα μπορούν να ενεργοποιηθούν από οποιονδήποτε στη συνομιλία και διαγράφονται από όλες τις τοποθεσίες όταν το χρονόμετρο φτάσει στο τέλος του. Διαθέτει επίσης μια λειτουργία που επιτρέπει την αποστολή φωτογραφιών και βίντεο με τη δυνατότητα να εξαφανιστούν μετά από το επιθυμητό χρονικό διάστημα.
Τα προσωρινά μηνύματα του WhatsApp αποτελούν καινούρια λειτουργία για την εφαρμογή, συνεπώς οι δυνατότητες εξατομίκευσης είναι περιορισμένες. Εδώ, τα μηνύματα αυτά εξαφανίζονται μετά από 7 ημέρες, πράγμα που πιθανότατα θα διαφοροποιηθεί με το πέρασμα του χρόνου και θα μπορεί να προσαρμοστεί από τους χρήστες. Η διαφορά με το Signal έγκειται στο ότι η αντίστροφη μέττρηση για την εξαφάνιση ενός μηνύματος δεν ξεκινά από όταν ο δέκτης το ανοίξει, αλλά από όταν το στείλει ο αποστολέας. Τα μηνύματα, δηλαδή, θα διαγραφούν μετά από 7 ημέρες είτε έχουν διαβαστεί είτε όχι.
Πότε ενδείκνυται να χρησιμοποιούμε τα “εξαφανιζόμενα μηνύματα”
Τα εξαφανιζόμενα μηνύματα είναι το ιδανικό εργαλείο για κάποιον που θέλει να κρατήσει τις συνομιλίες του απόλυτα ιδιωτικές, ειδικά αν κρύβουν κάτι – για παράδειγμα θύματα ενδοοικογενειακής βίας ή άτομα που ανήκουν στην ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα αλλά δεν το έχουν ανακοινώσει στα κοντινά τους πρόσωπα.
Φυσικά τα εξαφανιζόμενα μηνύματα δεν είναι κατάλληλα για όλες τις περιπτώσεις, ιδιαίτερα για καταστάσεις όπου είναι απαραίτητο να διατηρούνται τα αρχεία ή οι συνομιλίες. Για παράδειγμα, όταν κάποιος χρησιμοποιεί μια από τις δύο εφαρμογές για την δουλειά του.
Ταυτόχρονα, όμως, το Signal επιτρέπει στους χρήστες να διατηρήσουν μια συνομιλία για 4 εβδομάδες. Αυτή η νέα λειτουργία είναι ιδανική για πληροφορίες που πρέπει να διατηρηθούν για ένα μήνα, όπως είναι μηνύματα σχετικά με την δουλειά ή συνομιλίες με κάποιον γιατρό.
Τα εξαφανιζόμενα μηνύματα είναι αρκετά χρήσιμα, όμως πρέπει να λαμβάνονται υπόψην και κάποιοι περιορισμοί. Για παράδειγμα, αν κάποιος έχει ενεργοποιημένη την αυτόματη αποθήκευση των πολυμέσων, τότε αρχεία που μοιράζονται σε προσωρινά μηνύματα θα αποθηκέυονται στο κινητό. Επίσης, υπάρχει ο κίνδυνος κάποιος συνομιλητής να τραβήξει φωτογραφία ή screenshot ενός μηνύματος του οποίου ο αποστολέας επιθυμούσε να εξαφανιστεί.
Το Signal είναι, κατά πάσα πιθανότητα, η καλύτερη πλατφόρμα για εξαφανιζόμενα μηνύματα. Όχι μόνο επειδή έχει περισσότερες διαθέσιμες λειτουργίες, αλλά και γιατί δίνει μεγάλη βάση στην ιδιωτικότητα, την κρυπτογράφηση και άλλα χαρακτηριστικά που συμβάλλουν στην λειτουργικότητα. Η νοοτροπία του Signal είναι περισσότερο προστατευτική για την ιδιωτικότητα από αυτή του WhatsApp, το οποίο διαχειρίζεται το Facebook.
Όπως φαίνεται από τις privacy labels της Apple, η iOS εφαρμογή του Signal συλλέγει πολύ λιγότερα δεδομένα σε σύγκριση με το WhatsApp. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς τα δεδομένα που λαμβάνονται από μια συσκευή μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να στοχοποιήσουν τον χρήστη ή ακόμα και να πουληθούν σε άλλες πλατφόρμες. Το Signal δεν αρχειοθετεί τους χρήστες, ούτε χρησιμοποιεί τα προσωπικά τους δεδομένα προς δικό του οικονομικό όφελος.