Η Ευρώπη μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με μια νέα «μικρή εποχή των παγετώνων», σύμφωνα με μελέτη Βρετανών επιστημόνων. Η αιτία είναι η δραματική εξασθένηση του Gulf Stream, του θαλάσσιου ρεύματος που μεταφέρει θερμότητα από τον Ισημερινό στη Βόρεια Ευρώπη και διατηρεί ήπιους χειμώνες στην περιοχή.
Τι είναι το Gulf Stream και γιατί μας αφορά;
Το Gulf Stream αποτελεί μέρος του AMOC (Atlantic Meridional Overturning Circulation) – ενός τεράστιου συστήματος ωκεάνιων ρευμάτων που λειτουργεί σαν «θαλάσσιο καλοριφέρ», ρυθμίζοντας τις θερμοκρασίες και το παγκόσμιο κλίμα. Αν καταρρεύσει, οι συνέπειες θα είναι τεράστιες:
- Πτώση θερμοκρασίας έως 15°C στη Δυτική Ευρώπη
- Ακραία καιρικά φαινόμενα στη Μεσόγειο
- Διαταραχές στους μουσώνες και στις βροχοπτώσεις
- Επισιτιστική κρίση λόγω αλλαγών στις καλλιέργειες
Τι αποκαλύπτει η νέα μελέτη
Ερευνητές από τα Πανεπιστήμια Southampton και Durham ανέλυσαν σταλαγμίτες από σπήλαιο στις Βερμούδες και βρήκαν ότι το Gulf Stream άρχισε να μετατοπίζεται βόρεια ήδη από το 1720, πολύ πριν τη βιομηχανική εποχή. Αυτό δείχνει ότι το AMOC είναι πιο ευάλωτο απ’ όσο θεωρούσαμε και ίσως βρίσκεται κοντά σε σημείο κατάρρευσης.
Σενάριο κατάρρευσης του Gulf Stream
Μια πλήρης διακοπή του AMOC θα μπορούσε να προκαλέσει:
- Νέα «μικρή εποχή των παγετώνων»
- Πολικούς χειμώνες στη Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη
- Ισχυρές καταιγίδες και παρατεταμένες ξηρασίες
- Κατάρρευση θαλάσσιων οικοσυστημάτων
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι, καθώς η παγκόσμια θερμοκρασία ξεπερνά το όριο του +1,5°C, η κατάρρευση μπορεί να συμβεί μέσα στον 21ο αιώνα. Αν ξεπεραστεί το «tipping point», η διαδικασία θα είναι αυτοτροφοδοτούμενη και μη αναστρέψιμη.
