Ο Μάσιμο Πουλίνι χρειάστηκε μόλις πέντε λεπτά για να καταλάβει ότι η μικρή ελαιογραφία που θα δημοπρατούνταν στις αρχές του μήνα με τιμή έναρξης τα 1.500€ θα μπορούσε στην πραγματικότητα να αξίζει εκατομμύρια.
Στις 09.48 ακριβώς, το πρωί της 24ης Μαρτίου, ο Πουλίνι, ένας 63χρονος καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών της Μπολόνια, έλαβε ένα email στο οποίο του ζητούνταν να εκτιμήσει την αξία ενός πίνακα. Αποστολέας ήταν ένας έμπορος έργων τέχνης και στενός του φίλος, πουτ είχε συμπεριλάβει τη φωτογραφία μιας εντυπωσιακής ελαιογραφίας που απεικόνιζε τον βασανισμό του Ιησού με το φραγγέλιο.
Στις 09.54, ο Πουλίνι έστειλε την απάντησή του, που θα συντάρασσε ολόκληρο τον καλλιτεχνικό κόσμο: «Θεέ μου! Αυτός είναι ένας Καραβάτζο! Πού διάολο τον βρήκες;»
Σύντομα διαδόθηκε η είδηση πως ο πίνακας που είχε αποδοθεί σε έναν Ισπανό ζωγράφο του 17ου αιώνα στην πραγματικότητα θα μπορούσε να έχει φιλοτεχνηθεί από τον ίδιο τον Μικελάντζελο Μερίσι ντα Καραβάτζο.
Μέσα σε δυο εβδομάδες, το ισπανικό υπουργείο πολιτισμού, ακολουθώντας τις συμβουλές του μουσείου Πράδο της Μαδρίτης, έκανε έκτακτη σύσκεψη για να απαγορεύσει την εξαγωγή του πίνακα, ο οποίος αποσύρθηκε και από τη δημοπρασία.
Αξία εκατομμυρίων
Στην έκθεσή του, ο Πουλίνι ανέφερε αναλυτικά τις λεπτομέρειες που τον έκαναν να πιστεύει ότι ο πίνακας ήταν ο «Ακάνθινος Στέφανος» του Καραβάτζο, ενώ έκανε και κάποιες εικασίες γύρω από το πώς ο πίνακας κατέληξε από την Ιταλία στην Ισπανία.
Όπως εξήγησε, ο Καραβάτζο φιλοτέχνησε τον συγκεκριμένο πίνακα το καλοκαίρι του 1605. Λιγότερο από ένα χρόνο αργότερα, το βράδυ της 28ης Μαρτίου του 1606, σκότωσε έναν άνδρα, τον Ρανούτσιο Τομασόνι σε παράνομη μονομαχία, και εγκατέλειψε τη Ρώμη για να αποφύγει την εκτέλεση. Ο Πουλίνι θεωρεί ότι ο συγκεκριμένος πίνακας έπεσε θύμα μιας συνηθισμένης πρακτικής εκείνης της περιόδου, που ήταν γνωστή ως «αμαύρωση της μνήμης». Στο πλαίσιό της, κατέστρεφαν τα έργα ή έσβηναν τις υπογραφές των καλλιτεχνών που είχαν διαπράξει εγκλήματα.
Αποσύρθηκε από την πώληση
Από τη στιγμή που ο πίνακας αποσύρθηκε από τη δημοπρασία και η εξαγωγή του από την Ισπανία απαγορεύτηκε, έχει επιπλέον τεθεί υπό την προστασία της τοπικής κυβέρνησης της Μαδρίτης που τον ανακήρυξε αντικείμενο πολιτισμικού ενδιαφέροντος.
Η κυβέρνηση παρέπεμψε σε μια προκαταρκτική έκθεση του Πράδο, όπου σημειώνεται ότι υπάρχουν «καλά θεμελιωμένοι λόγοι για να θεωρήσουμε ότι πρόκειται για αυθεντικό έργο του Μικελάντζελο Μερίσι ντι Καραβάτζο». Οι ειδικοί περιμένουν να εξετάσουν τον καμβά προκειμένου να εκδώσουν την τελική τους ετυμηγορία.
