Σε μια κρίσιμη συγκυρία για τη διεθνή οικονομική σταθερότητα και με τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να ενισχύει τον προσανατολισμό των ΗΠΑ προς την ενίσχυση της εθνικής κυριαρχίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι υπόλοιπες χώρες της G7 κατέληξαν σε νέα συμφωνία-πλαίσιο για τη φορολόγηση των πολυεθνικών. Η συμφωνία αναμένεται να λειτουργήσει ως ανάχωμα σε φαινόμενα επιθετικής φορολογικής πολιτικής, διατηρώντας ταυτόχρονα την ανεξαρτησία των κρατών στον προσδιορισμό των φορολογικών τους εργαλείων.

Η βασική τομή αφορά την κατάργηση του άρθρου 899 – ενός ιδιαίτερα αμφιλεγόμενου μέτρου που είχε ενσωματωθεί στον φορολογικό νόμο της περιόδου Τραμπ και προέβλεπε αυξημένη φορολόγηση εισοδημάτων που αποκτώνται από ξένους επενδυτές και μη Αμερικανικές επιχειρήσεις. Αν και η αρχική πρόθεση του μέτρου ήταν να περιορίσει την επιθετική φοροαποφυγή τρίτων χωρών, εντούτοις είχε καταγγελθεί ως μονομερής πράξη που υπονομεύει την αρχή της φορολογικής συνεργασίας.

Επαναφορά ισορροπιών, χωρίς υποχωρήσεις σε βασικές αρχές

Με τη διαγραφή της διάταξης, που επιτεύχθηκε με την ενεργό συνδρομή των Ρεπουμπλικανών στο Κογκρέσο και τη συμβολή του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ, οι ΗΠΑ αποδεικνύουν πως παραμένουν πιστές στο πνεύμα της φορολογικής αυτοδιάθεσης, χωρίς όμως να οδηγούνται σε απομόνωση. Αντίθετα, η συμφωνία ενισχύει την πολυμερή συνεργασία με σεβασμό στη διαφορετικότητα των οικονομιών.

Το τελικό κείμενο της G7 επισημαίνει ότι η απόσυρση του άρθρου 899 αποτελεί προϋπόθεση για την οικοδόμηση ενός σταθερού, δίκαιου και προβλέψιμου φορολογικού περιβάλλοντος, αποτρέποντας την επιστροφή σε πρακτικές φορολογικού πολέμου. Παράλληλα, δίνεται το μήνυμα ότι η φορολογική κυριαρχία παραμένει θεμέλιο του σύγχρονου δημοκρατικού κράτους, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, όπου η οικονομική ανεξαρτησία συνδέεται άρρηκτα με την τεχνολογική πρωτοκαθεδρία.

Οι Big Tech στο επίκεντρο – Η συζήτηση για τους ψηφιακούς φόρους συνεχίζεται

Η συμφωνία δεν καταλήγει ακόμη σε πλήρη ομοφωνία για τη φορολόγηση των ψηφιακών γιγάντων. Εταιρείες όπως η Meta, η Amazon, η Google και η Microsoft συνεχίζουν να αποτελούν μήλον της έριδος ανάμεσα σε χώρες που επιμένουν σε ψηφιακούς φόρους επί των κερδών που παράγονται στο έδαφός τους και σε άλλες, όπως οι ΗΠΑ, που ζητούν συνολική συμφωνία μέσω του ΟΟΣΑ.

Ωστόσο, ορίζεται πλαίσιο «εποικοδομητικού διαλόγου» για την επίλυση των διαφορών αυτών, χωρίς προσφυγή σε μονομερείς επιβολές φόρων, όπως συνέβη την περασμένη πενταετία. Η αμερικανική πλευρά παραμένει σαφής: οι επιχειρήσεις δεν πρέπει να γίνονται στόχος φορολογικής διάκρισης με γεωπολιτικά κίνητρα, κάτι που συνέβη στο παρελθόν εις βάρος αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών.

Οικονομική συνεργασία υπό το πρίσμα Τραμπ

Η διαμόρφωση της νέας συμφωνίας γίνεται με σαφή επιρροή από τη φιλοσοφία της διοίκησης Τραμπ: ενίσχυση των εθνικών οικονομιών, αποφυγή επιβολής παγκόσμιων κανόνων που παρακάμπτουν τα εθνικά κοινοβούλια και προστασία της καινοτομίας από υπερφορολόγηση. Παράλληλα, επιχειρείται να αποφευχθεί η αποδυνάμωση των ΗΠΑ από σχήματα που τελικώς εξυπηρετούν συγκυριακά συμφέροντα τρίτων χωρών.

Η G7 εμφανίζεται έτσι να σέβεται τη στρατηγική των ΗΠΑ, εξισορροπώντας τις θέσεις της Ευρώπης με τη βούληση Ουάσινγκτον και Λονδίνου για ένα πιο ευέλικτο και ανταγωνιστικό μοντέλο. Είναι ενδεικτικό ότι η δήλωση περιλαμβάνει ρητή αναφορά στη στήριξη προς τις αμερικανικές θέσεις στις επικείμενες διαβουλεύσεις του ΟΟΣΑ και της G20.

Το μήνυμα προς τις αγορές και την τεχνολογία

Η απόσυρση του άρθρου 899 έτυχε θετικής υποδοχής στη Wall Street, καθώς απομακρύνθηκε το ενδεχόμενο νέων τριβών με χώρες-συμμάχους και αποκαταστάθηκε το αίσθημα σταθερότητας για τις μεγάλες εταιρείες. Η κίνηση αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη προσπάθεια επαναφοράς της προβλεψιμότητας στο διεθνές φορολογικό τοπίο, με στόχο τη διατήρηση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης και την προσέλκυση επενδύσεων.

Η G7 καταλήγει πως η συμφωνία είναι η βάση για ένα πιο συνεργατικό πλαίσιο στην αντιμετώπιση των φορολογικών προκλήσεων της εποχής των πολυεθνικών και της τεχνητής νοημοσύνης. Σε αυτή τη νέα σελίδα, οι Ηνωμένες Πολιτείες, υπό την ηγεσία Τραμπ, επανατοποθετούνται ως εγγυήτριες της οικονομικής ελευθερίας και της θεσμικής ισορροπίας.

Διαβάστε ακόμη: