Ο Τζο Μπάιντεν θα τιμήσει σήμερα τη δεύτερη επέτειο από τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, την επομένη της σφαγής σε σχολείο στο Τέξας που υπενθύμισε σκληρά την αδυναμία και την έλλειψη εξουσιών ενός Αμερικανού προέδρου να αντιμετωπίσει τους δαίμονες της Αμερικής.

Η τελετή για τον Φλόιντ αναμενόταν να είναι μια ήρεμη εκδήλωση μνήμης σε κλίμα συμφιλίωσης, μέσα σε μια αίθουσα του Λευκού Οίκου, με την παρουσία των οικογενειών θυμάτων αστυνομικής βίας μαζί με εκπροσώπους της αστυνομίας.

Αλλά η σφαγή στο Ουβάλντε θα είναι στο μυαλό όλων όταν ο Μπάιντεν υπογράψει ένα διάταγμα που περιγράφεται ως «ιστορικό» από τις υπηρεσίες του, για να πλαισιώσει πιο αυστηρά τις ενέργειες των ομοσπονδιακών αρχών επιβολής του νόμου.

Χθες Τρίτη ο 18χρονος Σαλβαδόρ Ράμος, μαθητής λυκείου στην πόλη Ουβάλντε, άνοιξε πυρ μέσα στο δημοτικό σχολείο Ρομπ της μικρής πόλης της Πολιτείας Τέξας, δολοφονώντας 19 μικρούς μαθητές και δύο δασκάλους.

Η σφαγή είναι η χειρότερη του είδους έπειτα από αυτή στο δημοτικό σχολείο Σάντι Χουκ το 2012, οδηγώντας τον Αμερικανό πρόεδρο να πει: «Πότε για τ’ όνομα του Θεού θα ορθώσουμε το ανάστημά μας μπροστά στο λόμπι των όπλων;»

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ σχεδιάζει να επισκεφθεί την πόλη του Τέξας πιθανότατα το Σαββατοκύριακο, δήλωσε σήμερα ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος στο Reuters.

Η σημερινή ημερομηνία είναι συμβολική, δύο χρόνια μετά τον θάνατο του Τζορτζ Φλόιντ στη Μινεάπολη, που πυροδότησε ιστορικές διαδηλώσεις κατά του ρατσισμού.

Στις 25 Μαΐου 2020 ο Τζορτζ Φλόιντ, ένας Αφροαμερικανός, πέθανε από ασφυξία κατά τη σύλληψή του από τέσσερις αστυνομικούς, ένας εκ των οποίων κρίθηκε ένοχος για ανθρωποκτονία.

Στις 10 Μαΐου 2022 ένας 18χρονος λευκός Αμερικανός πυροβόλησε και σκότωσε 10 ανθρώπους και τραυμάτισε άλλους τρεις σε σούπερ μάρκετ στο Μπάφαλο της Νέας Υόρκης, σε μια συνοικία όπου διαμένουν κυρίως Αφροαμερικανοί, προτού παραδοθεί στην αστυνομία. Οι αρχές έκαναν λόγο για «έγκλημα μίσους» και μια πράξη βίαιου εξτρεμισμού με ρατσιστικά κίνητρα.

«Γιατρειά»

«Αν το έθνος είναι να γιατρευτεί, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι θανατηφόρες αλληλεπιδράσεις με τις αρχές επιβολής του νόμου επηρεάζουν δυσανάλογα τους μαύρους ή ανθρώπους με σκούρο δέρμα», τόνισε ο Λευκός Οίκος.

Το κείμενο, το οποίο βρίσκεται υπό επεξεργασία εδώ και μήνες, προβλέπει μια σειρά μέτρων που θα αφορούν τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες επιβολής του νόμου.

Το διάταγμα δημιουργεί μητρώο με πειθαρχικές διαδικασίες και αναφορές αστυνομικών, γενικεύει τη χρήση καμερών που φορούν οι αστυνομικοί και απαγορεύει, εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων, τις τεχνικές στραγγαλισμού ή πίεσης της καρωτίδας.

Αλλά αυτοί οι ομοσπονδιακοί περιορισμοί δεν θα επιβληθούν σε Πολιτείες και στις τοπικές αρχές στις ΗΠΑ που έχουν πολύ εκτεταμένες αστυνομικές και δικαστικές εξουσίες.

Γι αυτό, θα χρειαζόταν ένας νόμος, με ψήφιση από το Κογκρέσο, τον οποίο όμως ο Δημοκρατικός πρόεδρος δεν κατάφερε να περάσει.

Ο Τζο Μπάιντεν δεν κατάφερε επίσης να περάσει μια νομοθεσία για τον έλεγχο των όπλων, από την απαγόρευση των όπλων μέχρι την επιβολή ψυχιατρικών και εγκληματικών ελέγχων για τους πελάτες κατά την αγορά όπλων.

Όπως και στην περίπτωση της αστυνομικής βίας, ο Μπάιντεν περιορίζεται στη διακυβέρνηση μέσω της περιορισμένης ισχύος του διατάγματος.

Η επέτειος της δολοφονίας Φλόιντ, η σφαγή στο Τέξας αλλά και η ρατσιστική σφαγή στο Μπάφαλο, είναι σκληρές υπενθυμίσεις της αδυναμίας του Μπάιντεν να τηρήσει τις υποσχέσεις του για κατευνασμό.

Θεσμική παράλυση

Αυτό οφείλεται εν μέρει στο θεσμικό τοπίο: παρά την εικόνα του πανίσχυρου προέδρου, ένας Αμερικανός πρόεδρος δεν είναι τίποτα σπουδαίο αν δεν μπορεί να ενεργοποιήσει, εκτός από την εκτελεστική εξουσία, τους νομοθετικούς και δικαστικούς μοχλούς.

Ωστόσο, το Δημοκρατικό Κόμμα έχει οριακή κοινοβουλευτική πλειοψηφία και ορισμένοι από τους εκλεγμένους αντιπροσώπους του είναι απρόθυμοι να δυναμιτίσουν τους κανόνες της ειδικής πλειοψηφίας που θα τους επέτρεπαν να αναγκάσουν, σε ορισμένα θέματα, τον αποκλεισμό της Ρεπουμπλικανικής αντιπολίτευσης.

Επιπλέον, ο Τζο Μπάιντεν αντιμετωπίζει ένα Ανώτατο Δικαστήριο στο οποίο ο προκάτοχός του Ντόναλντ Τραμπ έχει δώσει μια αποφασιστικά συντηρητική πλειοψηφία.

Σε όλα αυτά προστίθεται η προσωπικότητα του 79χρονου Δημοκρατικού, κεντρώου κατά βάθος, ο οποίος θα ήθελε να κυβερνά με συναίνεση – κάτι που στη σημερινή Αμερική μοιάζει αδύνατο.

Ενώ οι ΗΠΑ βιώνουν από την αρχή του έτους μια έκρηξη στον αριθμό των περιστατικών με επιθέσεις ενόπλων, ο πρόεδρος, για παράδειγμα, δεν έχει ακόμη καταφέρει να διορίσει διευθυντή στην κύρια ρυθμιστική αρχή αυτού του τομέα.

Η Υπηρεσία Αλκοόλ, Καπνού, Πυροβόλων Όπλων και Εκρηκτικών (ATF) δεν έχει μόνιμη διεύθυνση από το 2015.

Μια πρώτη προσπάθεια από τον Λευκό Οίκο απέτυχε λόγω έλλειψης κοινοβουλευτικής υποστήριξης.

Ο Μπάιντεν παρουσίασε έναν νέο υποψήφιο, με τον Στιβ Ντέτελμπαχ, πρώην εισαγγελέα που ξεκινά τη διαδικασία ακρόασης στη Γερουσία αυτή την εβδομάδα.

Μέσα σε όλα, μια ακόμη σκληρή ημερολογιακή σύμπτωση. Μεθαύριο Παρασκευή η NRA, το πανίσχυρο λόμπι όπλων, πραγματοποιεί την ετήσια συνάντησή της από την Παρασκευή στο Χιούστον του Τέξας.