Οι ιώσεις της γρίπης Α συνεχίζουν να αποτελούν σοβαρή απειλή τόσο για τα άγρια ζώα όσο και για τον άνθρωπο σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο ιός H5N1, που εμφανίστηκε στις ΗΠΑ στα τέλη του 2021, εξαπλώθηκε ραγδαία μέσω μεταναστευτικών πτηνών, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports.
Ραγδαία Εξάπλωση στη Μινεσότα και Άλλες Πολιτείες
Η γρίπη ανιχνεύθηκε αρχικά στη Μινεσότα και σε άλλες πολιτείες της Μεσοδυτικής Αμερικής τον Μάρτιο του 2022. Μέσα σε σύντομο διάστημα, καταγράφηκαν 9.300 κρούσματα σε περισσότερα από 190 είδη, με υψηλά ποσοστά θνησιμότητας. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ο πραγματικός αριθμός των νεκρών πτηνών είναι πολύ μεγαλύτερος.
Ιδιαίτερα ευάλωτα στον ιό αποδεικνύονται τα αρπακτικά, όπως οι κουκουβάγιες, οι φαλακροί αετοί και τα γεράκια, τα οποία συχνά εκδηλώνουν σοβαρές επιπλοκές και οδηγούνται στον θάνατο.
Το Raptor Center και οι Επιπτώσεις στη Βιοποικιλότητα
Σύμφωνα με την εφημερίδα Minnesota Star Tribune, η γρίπη προκάλεσε έκρηξη κρουσμάτων στις αρχές του 2022. Το Raptor Center, ένα κέντρο περίθαλψης άγριων ζώων, δέχθηκε τουλάχιστον 200 πτηνά, πολλά από τα οποία δεν κατάφεραν να επιβιώσουν.
Το 2023 και το 2024, τα περιστατικά μειώθηκαν, ενώ ορισμένα πτηνά ανέκαμψαν χάρη στη θεραπεία. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν αντισώματα σε πολλά από αυτά, γεγονός που υποδηλώνει ότι είχαν ήδη μολυνθεί και αναρρώσει ή ότι οι γονείς τους είχαν περάσει τον ιό.
Ωστόσο, η απειλή παραμένει, καθώς από τον Νοέμβριο του 2023, εμφανίστηκαν νέα κρούσματα σε κουκουβάγιες, φαλακρούς αετούς και γεράκια. Μέχρι σήμερα, 21 αρπακτικά πτηνά έχουν διαγνωστεί θετικά, ενώ ο αριθμός των νεκρών μεταναστευτικών πτηνών, όπως πάπιες και χήνες, αυξάνεται στις πολιτείες Μινεσότα, Ουισκόνσιν, Ιλινόι, Μιζούρι και Ιντιάνα.
Αντίσταση των Υδρόβιων Πτηνών στον Ιό
Τα υδρόβια και παράκτια πτηνά φαίνεται να έχουν αναπτύξει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στον ιό, σε αντίθεση με τα αρπακτικά. Αν και μπορεί να είναι φορείς, συχνά δεν εμφανίζουν συμπτώματα.
Από την άλλη, τα αρπακτικά μολύνονται μέσω της τροφικής αλυσίδας, καθώς καταναλώνουν μολυσμένα υδρόβια πτηνά. Όταν παρατηρείται αύξηση κρουσμάτων στις πάπιες και τις χήνες, οι ειδικοί φοβούνται νέες μεταλλάξεις, οι οποίες ενδέχεται να είναι ακόμη πιο επικίνδυνες.
Οι Επιπτώσεις στους Πληθυσμούς των Αρπακτικών
Ο Σεθ Γκόρχαμ, διευθυντής ερευνών άγριας ζωής στο Τμήμα Φυσικών Πόρων της Μινεσότα, δήλωσε ότι ο ιός έχει προκαλέσει μείωση ορισμένων τοπικών πληθυσμών αετών και κουκουβαγιών. Ωστόσο, συνολικά οι αριθμοί των αρπακτικών παραμένουν σταθεροί στην πολιτεία.
Αντίθετα, η Ντάνα Φράνζεν-Κλάιν, κτηνίατρος του Raptor Center, εκφράζει φόβους ότι η γρίπη των πτηνών ήρθε για να μείνει και ενδέχεται να εγκατασταθεί μόνιμα στην περιοχή.
Η Καταστροφική Επίδραση στη Βιομηχανία Πουλερικών
Από το 2022, ο ιός έχει εξολοθρεύσει ή οδηγήσει σε θανάτωση περίπου 150 εκατομμύρια οικόσιτα πτηνά παγκοσμίως. Στη Μινεσότα, περισσότεροι από 9 εκατομμύρια οικόσιτοι πτηνά έχουν επηρεαστεί, προκαλώντας τεράστιες οικονομικές απώλειες στη βιομηχανία πουλερικών.
Ο Κίνδυνος Εξάπλωσης στον Άνθρωπο
Μέχρι στιγμής, οι αναφορές για μετάδοση του ιού σε αγελάδες ή ανθρώπους είναι περιορισμένες. Ωστόσο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει εκφράσει ανησυχίες για την έλλειψη δεδομένων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) δεν παρέχουν πλέον σχετικές πληροφορίες μετά την αλλαγή της αμερικανικής κυβέρνησης το 2021.
Μια Διαρκής Απειλή
Η γρίπη των πτηνών συνεχίζει να αποτελεί παγκόσμιο κίνδυνο, με τον ιό H5N1 να μεταλλάσσεται συνεχώς και να πλήττει πληθυσμούς άγριων και οικόσιτων πτηνών. Η απώλεια άγριας ζωής, η οικονομική καταστροφή στη βιομηχανία πουλερικών και η πιθανότητα εξάπλωσης στον άνθρωπο καθιστούν επιτακτική την εντατικοποίηση των ερευνών και την παρακολούθηση του ιού από τις διεθνείς υγειονομικές αρχές.
