Τα κουνούπια έκαναν την εμφάνισή τους έναν μήνα νωρίτερα λόγω της κλιματικής αλλαγής, αυξάνοντας παράλληλα και τον επιδημιολογικό κίνδυνο για έξαρση του ιού του Δυτικού Νείλου και αναγκάζοντας τον ΕΟΔΥ να εκδώσει συστάσεις προστασίας του πληθυσμού.
Την ίδια ώρα, Έλληνες ερευνητές από το Αστεροσκοπείο Αθηνών ανέπτυξαν σύστημα, που εντοπίζει τις επικίνδυνες περιοχές και ενημερώνει τοπική κοινωνία και Αρχές.
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) εξέδωσε συνεπώς συστάσεις προφύλαξης, με στόχο να μειωθεί ο κίνδυνος λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου, σε περίπτωση επανακυκλοφορίας του ιού.
Εκτός όμως από το κοινό, ο Οργανισμός έχει ήδη ενημερώσει και τους επαγγελματίες υγείας πανελλαδικά για την ανάγκη εγρήγορσής τους για τη νόσο. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDD), προς το παρόν δεν έχει καταγραφεί κρούσμα στη Γηραιά Ηπειρο, παρ’ όλ’ αυτά οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει περιπτώσεις μολυσμένων πτηνών στην Ιταλία στα μέσα του περασμένου μήνα. Αντίστοιχα και στις ΗΠΑ έχουν διαπιστωθεί εστίες μολυσμένων κουνουπιών, με τους ψεκασμούς εκεί να βρίσκονται σε εξέλιξη.
Στο πλαίσιο αυτό οι ειδικοί του ΕΟΔΥ υπενθυμίζουν στο κοινό πως ο ιός του Δυτικού Νείλου μεταδίδεται κυρίως με τοτσίμπημα μολυσμένων «κοινών»κουνουπιών. Τα κουνούπια μολύνονται από μολυσμένα πτηνά (ορισμένα είδη κυρίως άγριων πτηνών) και οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί μεταδίδουν περαιτέρω τον ιό σε άλλα κουνούπια.
Παρότι η πλειονότητα των ατόμων που μολύνονται από τον ιό δεν αρρωσταίνουν καθόλου ή παρουσιάζουν μόνο ήπια νόσο, πολύ λίγα άτομα (< 1% όσων μολύνονται) εμφανίζουν σοβαρή νόσο που προσβάλλει το νευρικό σύστημα (κυρίως εγκεφαλίτιδα ή μηνιγγίτιδα). Ατομαμεγαλύτερης ηλικίας(άνω των 50 ετών) και άτομα με ανοσοκαταστολή / χρόνια υποκείμενα νοσήματα κινδυνεύουν περισσότερο να αρρωστήσουν σοβαρά.
Παγκόσμιο πρόβλημα. Κρούσματα της λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου εμφανίζονται σε πολλές χώρες παγκοσμίως, όπως και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, σε ετήσια βάση, κατά τους καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες. Από το 2010 και μετά εμφανίζονται κρούσματα σχεδόν κάθε χρόνο και στη χώρα μας. Ως εκ τούτου, οι ειδικοί του ΕΟΔΥ υπογραμμίζουν πως θεωρείταιπιθανή και αναμενόμενη η επανεμφάνιση περιστατικών (και) στη χώρα μας,κατά την τρέχουσα περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών (όπως και σε κάθε περίοδο μετάδοσης).
Καθώς όμως η επιδημιολογία του ιού είναι σύνθετη,οι περιοχές κυκλοφορίας του ιού και εμφάνισης κρουσμάτων δεν μπορούν να προβλεφθούν με ασφάλεια. Ως εκ τούτου, o ΕΟΔΥ συνιστά στο κοινό να τηρεί τα ατομικά μέτρα προστασίας από τα κουνούπια, σε όλη την επικράτεια, καθ’ όλη την περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνουν στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, άτομα με ανοσοκαταστολή και άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα, δεδομένου πως κινδυνεύουν περισσότερο να αρρωστήσουν σοβαρά.
Αξίζει να σημειωθεί πως όπως σε κάθε περίοδο μετάδοσης, ο ΕΟΔΥ διενεργεί ενισχυμένη επιδημιολογική επιτήρηση της νόσου, ενημερώνει τους επαγγελματίες υγείας και δημόσιας υγείας, διερευνά αμέσως τα περιστατικά και ενημερώνει τις αρμόδιες εθνικές και τοπικές Αρχές, με στόχο την έγκαιρη εφαρμογή στοχευμένων μέτρων απόκρισης και πρόληψης, σε τοπικό επίπεδο. Μέτρα προστασίας. Ο ειδικοί συνιστούν στους πολίτες να τηρούν τα ατομικά μέτρα προστασίας από τα κουνούπια σε όλη την επικράτεια και καθ’ όλη την περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών.
- n Φοράτε κατάλληλα ρούχα που καλύπτουν όσο μεγαλύτερη επιφάνεια του σώματος γίνεται (μακριά μανίκια και παντελόνια), όταν αυτό είναι ανεκτό. Πιο κατάλληλα είναι τα ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα.
- n Χρησιμοποιείτε εγκεκριμένα εντομοαπωθητικά σώματος (σε μορφή σπρέι, λοσιόν ή άλλη) στο ακάλυπτο δέρμα και επάνω από τα ρούχα. Τα εντομοαπωθητικά θα πρέπει να περιέχουν δραστικές ουσίες με αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα, όπως π.χ.: – DEET (N,N – διεθυλοτολουαμίδη) – Iκαριδίνη (icaridin) – IR 3535 – Citriodiol ή Eucalyptus citriodora oil, hydrated, cyclized (ec oil (h/c)).
- n Kάνετε συχνά λουτρά καθαριότητας για την απομάκρυνση του ιδρώτα (ο ιδρώτας προσελκύει τα κουνούπια).
- n Τοποθετήστε και χρησιμοποιείτε αντικουνουπικά πλέγματα (σήτες) σε παράθυρα, μπαλκονόπορτες, φεγγίτες, αεραγωγούς τζακιού ή άλλα ανοίγματα του σπιτιού. Ελέγχετε τακτικά και επιδιορθώνετε τις σήτες.
- n Χρησιμοποιείτε κουνουπιέρα, ιδίως σε περιοχές με πολλά κουνούπια ή όταν δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε άλλα προστατευτικά μέσα, π.χ. σε μικρά βρέφη (βάζετε κουνουπιέρα στις κούνιες και στα καρότσια τους). Σιγουρευτείτε ότι δεν έχουν εγκλωβιστεί κουνούπια στην κουνουπιέρα.
- n Χρησιμοποιείτε εντομοκτόνα / εντομοαπωθητικά χώρου (εγκεκριμένα στη χώρα), όπως π.χ. ηλεκτροθερμαινόμενες ταμπλέτες ή υγρά (στην πρίζα), «φιδάκια», αεροζόλ κ.λπ. Εάν χρειαστεί, μπορείτε να ζητήσετε επαγγελματική βοήθεια. Τα εντομοκτόνα / εντομοαπωθητικά χώρου δεν πρέπει να εφαρμόζονται στο δέρμα. Ακολουθείτε πάντα αυστηρά τις οδηγίες χρήσης των προϊόντων.
- n Χρησιμοποιείτε ανεμιστήρες ή κλιματιστικά. Ο (δροσερός) αέρας μειώνει τη δραστηριότητα των κουνουπιών και δυσχεραίνει την προσέγγισή τους.
- n Ποτίζετε – κατά προτίμηση – τις πρωινές ώρες, για να μειώσετε την έκθεσή σας στα κουνούπια κατά τη διάρκεια του ποτίσματος.
- n Κουρεύετε τακτικά το γρασίδι, τους θάμνους και τις φυλλωσιές (σημεία όπου βρίσκουν καταφύγιο τα ενήλικα κουνούπια).
- «Μην ξύνετε τα τσιμπήματα». «Το ξύσιμο ενός τσιμπήματος κουνουπιού είναι ένα από τα χειρότερα πράγματα που μπορείτε να κάνετε» δηλώνει η Dr Melissa Piliang, δερματολόγος στην παγκοσμίου φήμης κλινική «Cleveland», υπενθυμίζοντας πως τα κουνούπια δεν απειλούν τους ανθρώπους μόνο με τη μετάδοση του ιού του Δυτικού Νείλου. «Οταν ξύνεστε, το σώμα σας απελευθερώνει περισσότερη ισταμίνη, η οποία προκαλεί περισσότερο κνησμό» προσθέτει. Αναλυτικότερα, η ισταμίνη είναι μια χημική ένωση που συμμετέχει στις λειτουργίες του ανοσοποιητικού συστήματος και συμβάλλει στον φαύλο κύκλο της φαγούρας.
Σύμφωνα όμως με την ειδικό η κακή αυτή συνήθεια μπορεί να προκαλέσει και κυτταρίτιδα, δηλαδή μια βακτηριακή μόλυνση του δέρματος και των υποδόριων ιστών, όταν βακτήρια από τα χέρια μεταφερθούν στην πληγή του δέρματος.
Συμπτώματα και αλλεργική αντίδραση
Οταν παρατηρεί κανείς ένα ή περισσότερα από τα συμπτώματα που ακολουθούν, σημειώνει η Dr Melissa Piliang, θα πρέπει να απευθυνθεί σε γιατρό: ερυθρότητα ή ραβδώσεις που επεκτείνονται από το σημείο του δαγκώματος, πύον, αίσθημα καύσου γύρω από την περιοχή του δαγκώματος, πρησμένους λεμφαδένες, ρίγη και / ή πυρετό.
Αν και σπάνια, μερικοί άνθρωποι εμφανίζουν ακραίες αλλεργικές αντιδράσεις στο σάλιο των κουνουπιών. Η Dr Piliang επιμένει πως είναι κρίσιμο να αναζητήσει κανείς αμέσως θεραπεία εάν εμφανίσει πρήξιμο στο στόμα ή τον λαιμό ή εάν έχει δυσκολία στην αναπνοή. Αλλα συμπτώματα που μαρτυρούν αλλεργική αντίδραση είναι τα εξής: φουσκάλες, κνίδωση, αλλαγές στο χρώμα, την υφή ή τη θερμοκρασία του δέρματος στο σημείο του δαγκώματος.
Η ίδια προειδοποιεί πως «αυτή η αλλεργία, γνωστή ως σύνδρομο Skeeter, μπορεί να αναπτυχθεί ξαφνικά, ακόμα κι αν δεν είχατε ποτέ μια ιδιαίτερα αρνητική αντίδραση στα τσιμπήματα κουνουπιών στο παρελθόν».
ΕΟΔΥ: Οδηγίες προστασίας από τα κουνούπια και τον ιό του Δυτικού Νείλου
