Σε έναν σημαντικό επανασχεδιασμό του παγκόσμιου χάρτη του εμπορίου οδήγησε η εμπορική διαμάχη ΗΠΑ-Κίνας από το 2018 έως σήμερα, με την επιβολή δασμών και τη στροφή προς τον οικονομικό προστατευτισμό να αναγκάζει επιχειρήσεις και στις δύο πλευρές του Ειρηνικού Ωκεανού να επανεξετάσουν τις αλυσίδες και τις στρατηγικές προμηθειών τους. Τώρα, και με το εμπόριο να βρίσκεται στο επίκεντρο της νέας προεδρίας Trump, κάποιες από τις χώρες που ωφελήθηκαν τα τελευταία χρόνια αναμένεται να δεχθούν τα «πυρά» του Αμερικανού προέδρου σε αυτή τη νέα φάση προστατευτισμού και δασμών, προειδοποιεί η ING.
Στην πρώτη φάση της εμπορικής διαμάχης με τις ΗΠΑ, οι κινεζικές επιχειρήσεις είδαν το μερίδιο αγοράς τους στη χώρα να μειώνεται αισθητά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του επενδυτικού οίκου, το συνολικό μερίδιο αγοράς της Κίνας στις HΠΑ μειώθηκε κατά 7,7 ποσοστιαίες μονάδες στο 13,9%, με τους κλάδους στους οποίους επιβλήθηκαν δασμοί να εμφανίζουν ακόμα μεγαλύτερη μείωση.
Για παράδειγμα, στα δερμάτινα είδη, το μερίδιο αγοράς των κινεζικών εξαγωγών στις ΗΠΑ βυθίστηκε από το 57,2% στο 23,7% και στα έπιπλα από το 52% στο 29,4% μεταξύ του 2017 και του 2023.
Βέβαια, δεν είχαν όλοι οι κλάδοι την ίδια τύχη. Η Κίνα κατάφερε να αυξήσει τα μερίδια αγοράς της σε τομείς όπως τα ζωικά και φυτικά έλαια, ο καπνός και τα φαρμακευτικά προϊόντα.
Ποιοι κέρδισαν
Καθώς το εμπόριο μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας μειωνόταν, και οι δύο χώρες στράφηκαν σε άλλες αγορές, οι οποίες σημείωσαν σημαντικά κέρδη. Από το 2017 έως το 2023, το μερίδιο των εισαγωγών των ΗΠΑ από την Ευρωπαϊκή Ένωση αυξήθηκε κατά 2,4 ποσοστιαίες μονάδες, από το Μεξικό κατά 2,1 ποσοστιαίες μονάδες και από το Βιετνάμ κατά 1,7 ποσοστιαίες μονάδες. Ταϊβάν, Καναδάς και Ν. Κορέα επίσης αύξησαν το μερίδιό τους στις ΗΠΑ κατά 1 ποσοστιαία μονάδα, σημειώνει η ING.
Αν και κάποιες από αυτές τις μεταβολές οφείλονται και σε άλλους παράγοντες, όπως οι εξελίξεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες κτλ, στις εισαγωγές προϊόντων στις οποίες επιβλήθηκαν πρόσθετοι δασμοί, Μεξικό και Καναδάς αύξησαν το μερίδιο αγοράς τους κατά 4,2 και 2,9 ποσοστιαίες μονάδες αντίστοιχα, ενώ η Ευρώπη το αύξησε κατά 1,3 ποσοστιαίες μονάδες.
Αντίθετα, η Κίνα αύξησε τις εξαγωγές της προς τη Ρωσία, το Βιετνάμ, την Αφρική, την Ε.Ε. και το Μεξικό.
Όπως διαπιστώνει η ING, Μεξικό και Βιετνάμ ωφελούνται γιατί λειτουργούν σαν ενδιάμεσες χώρες για το εμπόριο της Κίνας με τις ΗΠΑ και αντίστροφα.
Τι θα γίνει με τον νέο γύρο των δασμών
Όμως οι ωφελημένοι της προηγούμενης φάσης των δασμών αναμένεται να βρεθούν αυτοί τη φορά στο στόχαστρο των ΗΠΑ. Το Μεξικό, για παράδειγμα, έχει μπει στο μικροσκόπιο εξαιτίας της μετανάστευσης.
Όμως, η ING εντοπίζει τη μεγαλύτερη απειλή από έναν νέο εμπορικό πόλεμο στα πιθανά «πυρά» της αμερικανικής κυβέρνησης προς τις ξένες επιχειρήσεις που λειτουργούν σε τρίτες χώρες όπως το Μεξικό ή το Βιετνάμ και ενδεχομένως προς τα προϊόντα που διακινούνται μέσω λιμανιών τα οποία ελέγχουν οι Κινέζοι σε όλο τον κόσμο.
Η ING θα παρακολουθεί στενά την αμερικανική λίστα με τις χώρες που θεωρείται επίσημα ότι χειραγωγούν τα νομίσματά τους, καθώς αυτή θα δείξει ποιοι εμπορικοί εταίροι θα μπουν στο στόχαστρο του Donald Trump. Τον Ιούνιο του 2024, είχαν τεθεί υπό παρακολούθηση η Κίνα, η Ιαπωνία, η Ταϊβάν, η Μαλαισία, η Σιγκαπούρη, το Βιετνάμ και η Γερμανία.
