Η δανέζικη Maersk, η μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρία εμπορευματοκιβωτίων στον κόσμο, σχεδιάζει από το επόμενο έτος να έχει στόλο «πράσινων πλοίων», αλλά η εξασφάλιση του σωστού καυσίμου για αυτά τα πλοία επόμενης γενιάς παρουσιάζει τις δικές της προκλήσεις.

Η εταιρεία έχει 13 πλοία κατόπιν παραγγελίας από τη νοτιοκορεατική Hyundai Heavy Industries που λειτουργούν με «πράσινη» μεθανόλη, η οποία θεωρείται πιο φιλική προς το περιβάλλον σε σύγκριση με τα ορυκτά καύσιμα που τροφοδοτούν την παγκόσμια ναυτιλία για δεκαετίες.

Αυτό αποτελεί μέρος του ευρύτερου σχεδίου της Maersk για μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2040. Ωστόσο, η προμήθεια των πλοίων είναι μόνο ένα μέρος της πρόκλησης. Η πλήρης λειτουργία τους με «πράσινα καύσιμα» είναι κάτι άλλο.

«Είναι μια κατάσταση σαν την παροιμία η κότα κάνει το αυγό ή το αυγό την κότα», είπε στο CNBC ο Μόρτεν Μπο Κρίστιανσεν, επικεφαλής του τμήματος απανθρακοποίησης της Maersk.

«Τα πλοία θα φτάσουν πριν από τα καύσιμα, κάτι που φυσικά δεν είναι ιδανικό, ειλικρινά. Όταν παραγγείλαμε τα πλοία, δεν υπήρχε κανένας προμηθευτής», είπε. «Ένα από τα σημεία παραγγελίας των πλοίων ήταν στην πραγματικότητα να δοθεί το πρώτο ‘σήμα’ ζήτησης τέτοιων καυσίμων στην αγορά, ώστε να ξεκινήσει η παραγωγή».

Οι συνεργασίες

Τον Μάρτιο η εταιρία υπέγραψε συνεργασίες με έξι ενεργειακούς ομίλους παγκοσμίως για να ενισχύσουν την παραγωγή πράσινης μεθανόλης. Ο Κρίστιανσεν είπε ότι η Maersk αναμένει να λειτουργήσει και τα 13 πλοία με πράσινα καύσιμα έως το 2026 το αργότερο.

Εν τω μεταξύ, τα πλοία θα μπορούσαν να λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα, αλλά «η πρόθεση είναι ξεκάθαρα ότι αυτά τα πλοία θα λειτουργούν με πράσινη μεθανόλη».

Η ανταγωνιστική της Maersk εταιρία CMA CGM ακολουθεί παρόμοια πορεία και πρόσφατα ανακοίνωσε την αγορά 6 πλοίων που θα κινούνται με μεθανόλη.

Ένας εκπρόσωπος είπε στο CNBC ότι η εταιρία έχει «δεσμευτεί ότι τα εναλλακτικά καύσιμα, όπως το βιομεθάνιο, θα καλύπτουν τουλάχιστον το 10% της κατανάλωσης των πλοίων μέχρι το 2023».

Ρυθμιστικές κινήσεις

Οι ναυτιλιακές εταιρίες θα χρειαστούν επαρκείς ποσότητες πράσινης μεθανόλης ή άλλων πιο οικολογικών καυσίμων για να τροφοδοτήσουν τα πλοία τους και να κάνουν ουσιαστική διαφορά στο αποτύπωμά τους.

Εάν η Maersk και άλλες εταιρείες πρέπει να χρησιμοποιήσουν ορυκτά καύσιμα στο ενδιάμεσο για να λειτουργήσουν τα νέα τους πλοία, αυτό θα σήμαινε μια παράκαμψη από τους στόχους τους για την απαλλαγή από Co2. Η ναυτιλιακή βιομηχανία είναι υπεύθυνη για σχεδόν το 3% των παγκόσμιων εκπομπών.

Ο Faig Abbasov, διευθυντής ναυτιλίας της μη κυβερνητικής οργάνωσης Transport & Environment, είπε στο CNBC ότι το αίνιγμα που αντιμετωπίζει η ναυτιλιακή βιομηχανία είναι παρόμοιο με αυτό των πρώτων ημερών των ηλεκτρικών αυτοκινήτων και πως οι αυτοκινητοβιομηχανίες συνεχίζουν να κατασκευάζουν οχήματα και για να αυξήσουν τα σημεία φόρτισης ή τελικά συμβαίνει το αντίστροφο.

«Πρέπει να στείλουμε το σήμα της ζήτησης πολύ νωρίτερα, έτσι τόσο τα πλοία όσο και οι κατασκευαστές καυσίμων είναι έτοιμοι να πραγματοποιήσουν τις επενδύσεις τους. Πρέπει να εγγυηθούμε τη ζήτηση με μια υποχρεωτική ρύθμιση γιατί αν την αφήσουμε στην αγορά, η αγορά δεν θα ευνοήσει τα πράσινα καύσιμα», είπε ο Abbasov.

Απαλλαγή από άνθρακα

Πολλές βιομηχανίες έχουν θέσει στόχους για την απομάκρυνση του άνθρακα ή την επίτευξη των καθαρών μηδενικών εκπομπών, με το 2050 να αποτελεί επαναλαμβανόμενο στόχο, είπε ο Abbasov, αλλά εξακολουθεί να είναι ένας αμφιλεγόμενος στόχος.

«Η ημερομηνία απαλλαγής από τον άνθρακα το 2050 είναι εξαιρετική. Είναι ένα είδος σήματος, αλλά στην πράξη δεν σημαίνει πολλά, επειδή οι στόχοι του 2050 που έχουν τεθεί σε παγκόσμιο ή σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν είναι εφαρμόσιμοι σε μεμονωμένες εταιρείες. Είναι ένας φιλόδοξος, συνολικά απρόσωπος στόχος», είπε ο ίδιος.

Η αυστηρή ρύθμιση είναι αυτή που θα οδηγήσει τη ζήτηση για πιο οικολογικά καύσιμα, πρόσθεσε. Ένας τέτοιος νόμος που ακολουθεί είναι ο κανονισμός FuelEU Maritime της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος θέτει στόχους για τα πλοία να μειώσουν σημαντικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου τις επόμενες δεκαετίες. Ο νόμος αυτός αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το 2025.