Οι σχέσεις της Δύσης με την Κίνα κινούνται πάντα σε ευαίσθητα διπλωματικά μονοπάτια. Η δημιουργία λοιπόν της μεγαλύτερης πρεσβείας στην Ευρώπη για κινεζικά συμφέροντα δεν καθησυχάζει ιδιαίτερα τον ανήσυχο πολιτικό κόσμο του σήμερα.
Με αυτό το ενδεχόμενο έρχεται αντιμέτωπο το Ηνωμένο Βασίλειο, και πιο συγκεκριμένα το Λονδίνο. Η Κίνα ζητά τη μεταφορά της πρεσβείας της σε ένα οικόπεδο 20.000 τετραγωνικών μέτρων με πολυάριθμα γραφεία, έναν μεγάλο υπόγειο χώρο, με δυνατότητα στέγασης 200 υπαλλήλων, αλλά και ένα νέο τούνελ, που θα συνδέει το κεντρικό κτήριο με τα βοηθητικά που υπάρχουν στο εκτενές αυτό σύμπλεγμα.
Κρυμμένα σημεία στα σχέδια της κινεζικής πρεσβείας
Το θέμα έχει αναδειχθεί σε μείζον για τη χώρα και έχει δημιουργήσει πονοκέφαλο στην κυβέρνηση των Εργατικών, η οποία καλείται να ικανοποιήσει τα πολλαπλά μέτωπα που έχει ανοίξει. Και πράγματι, το ζήτημα δεν είναι απλό. Η κινεζική πλευρά δεν βοηθάει ιδιαίτερα τις διαδικασίες διαφάνειας του έργου που απαιτούνται, ώστε να πάρει το πράσινο φως από το Ουέστμινστερ.
Μάλιστα, μόλις πριν από λίγες ημέρες, η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Στέγασης, Άντζελα Ρέινερ, απαίτησε από το Πεκίνο περισσότερες λεπτομέρειες του σχεδίου, καθώς στην αίτηση που κατατέθηκε είχαν «γκριζάρει» κτίρια, αλλά και εξαλείψει πολυάριθμα δωμάτια, συμπεριλαμβανομένου και του υπόγειου χώρου, επισημαίνοντας ότι έχει συμβεί για «λόγους ασφαλείας».
Στο γράμμα που έστειλε η Ρέινερ τόνισε ότι «πρέπει να προσδιορίζει με ακρίβεια και περιεκτικότητα» τα σημεία που έχουν αποκρυφθεί και «να εξηγήσει το σκεπτικό και την αιτιολόγηση» για τα γκρίζα τμήματα. Η κινεζική πρεσβεία έχει χρόνο να απαντήσει μέχρι τις 20 Αυγούστου, ενώ η τελική απόφαση από τη Ρέινερ πρέπει να ληφθεί μέχρι τις 9 Σεπτεμβρίου.
Παράλληλα, τα βρετανικά υπουργεία Εσωτερικών και Εξωτερικών ζήτησαν την κατασκευή μίας «σκληρής περιμέτρου» γύρω από το οικόπεδο, με σκοπό τη διευκόλυνση τήρησης των μέτρων ασφαλείας.
Το «ευαίσθητο» ζήτημα της τοποθεσίας
Όμως τίποτα δεν μοιάζει εύκολο για τη νέα «μέγα-πρεσβεία». Το σημείο που πρόκειται να ανοίξει, αν το σχέδιο εγκριθεί, είναι ίσως από τα πιο κομβικά, καθώς βρίσκεται μια ανάσα από το City του Λονδίνου, το οποίο φιγουράρει ως το πρώτο ή δεύτερο μεγαλύτερο οικονομικό κέντρο του κόσμου.
Ο Λευκός Οίκος έχει εκφράσει ήδη τη «βαθιά ανησυχία» του σχετικά με το πρότζεκτ, προειδοποιώντας ότι η τοποθεσία βρίσκεται δίπλα σε ζωτικής σημασίας καλώδια επικοινωνίας, τα οποία χρησιμοποιούν – μεταξύ άλλων – και κάποιες αμερικανικές τράπεζες. Βουλευτές της ολλανδικής βουλής ανέφεραν παρόμοιες ανησυχίες, αποδεικνύοντας το μέγεθος της αναστάτωσης που βρίσκεται ο δυτικός κόσμος.
Και δεν είναι μόνο αυτοί. Κάτοικοι της περιοχής και ακτιβιστές κατά του κινεζικού καθεστώτος διαδηλώνουν κατά της έγκρισης της πρεσβείας. Όπως προειδοποιούν, μπορεί να γίνει αναπόφευκτα το «σπίτι» για περισσότερους κατασκόπους ή να χρησιμοποιηθεί για κακομεταχείριση των αντιφρονούντων.
Το Συντηρητικό κόμμα δήλωσε ότι «είναι ξεκάθαρο πως θα χρησιμοποιηθεί ως κέντρο κατασκοπείας», ενώ και το κόμμα των Φιλελευθέρων ζήτησε από τη Ρέινερ «να πιάσει τον ταύρο από τα κέρατα και να μπλοκάρει επιτέλους το αίτημα της Κίνας».
Το ιστορικό της υπόθεσης και η θέση των Εργατικών
Αξίζει να σημειωθεί ότι το εν λόγω κτήριο (Royal Mint Court) πωλήθηκε στην Κίνα το 2018 έναντι 255 εκατομμυρίων λιρών, αφού τέθηκε σε διαθεσιμότητα από το Crown Estate, τη δημόσια ακίνητη περιουσία που ανήκει στη βρετανική μοναρχία, σε εργολάβους.
Η Κίνα μάλιστα είχε στείλει αίτημα μεταφοράς της πρεσβείας από το 2022, κάτι το οποίο απέρριψε το τοπικό δημοτικό συμβούλιο του Tower Hamlets. Μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους Εργατικούς, το Πεκίνο έστειλε ξανά αίτηση τον Αύγουστο του 2024, με τη Ρέινερ να αναλαμβάνει σχεδόν εξ ολοκλήρου τον έλεγχο της διαδικασίας.
Οι αναλυτές τώρα από τη μια πλευρά εκφράζουν τις ανησυχίες για το ιστορικό της Κίνας όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά και την πιθανή απειλή της εθνικής και οικονομικής ασφάλειας, αλλά από την άλλη αναγνωρίζουν την επιθυμία της Βρετανίας για στενότερους δεσμούς με τη χώρα, ώστε να ενθαρρύνει τις επενδύσεις.
Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι, και ενώ ήδη είχαν υπάρξει τριβές για τη νέα πρεσβεία, η Κίνα μπλόκαρε το βρετανικό αίτημα ανακαίνισης της βρετανικής πρεσβείας στο Πεκίνο.
