Mπορεί να χαρακτηρίστηκε ως «ιστορική στιγμή» η αιφνιδιαστική στήριξη των ΗΠΑ στο αίτημα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για άρση της πατέντας των εμβολίων κατά του κορονοϊού προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγή τους, ωστόσο θα χρειαστούν μήνες διαπραγματεύσεων προτού υπάρξει ομοφωνία για το θέμα.

Οι φαρμακευτικές βιομηχανίες, αντιτίθενται σθεναρά στο σχέδιο αυτό και μάχονται εναντίον της άρσης των πατεντών. Η απόφαση των ΗΠΑ να στηρίξουν την πρόταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας περί κατάργησης της πνευματικής ιδιοκτησίας στα εμβόλια για την Covid-19 «είναι απογοητευτική» ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Διεθνής Ομοσπονδία Φαρμακοβιομηχανιών (IFPMA).

Είμαστε απόλυτα ευθυγραμμισμένοι με τον στόχο τα εμβόλια κατά της Covid-19 να μοιράζονται γρήγορα και δίκαια σε όλο τον κόσμο. Αλλά όπως συνεχίζουμε να λέμε, μια προσωρινή άρση είναι η κοινή αλλά λάθος απάντηση σε ένα σύνθετο πρόβλημα», υπογράμμισε η ανακοίνωση του λόμπι φαρμακοβιομηχανιών, που έχει έδρα στην Γενεύη.

Ποιοι είναι υπέρ της πρωτοβουλίας Μπάιντεν

Οι χώρες που στηρίζουν την πρωτοβουλία, υπέρ της οποίας έχουν ταχθεί και ΜΚΟ όπως οι Γιατροί χωρίς Σύνορα (MSF) και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) αλλά και ο ίδιος ο ΠΟΥ, εκτιμούν ότι θα διευκολύνει την άμεση πρόσβαση όλων των χωρών που έχουν ανάγκη σε ιατρικό εξοπλισμό, επιτρέποντάς τους να αυξήσουν την παραγωγή τους.

Το Μαρόκο, η Αίγυπτος, η Ινδονησία και το Πακιστάν έχουν ανακοινώσει ότι διαθέτουν «ικανότητες παραγωγής», αν αρθούν οι πατέντες. «Η κυβέρνηση πιστεύει ακράδαντα στην προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, αλλά προκειμένου να τερματιστεί η πανδημία, στηρίζει την άρση αυτής της περιφρούρησης για τα εμβόλια της Covid-19» σημείωσε χθες η εκπρόσωπος των ΗΠΑ για θέματα εμπορίου Κάθριν Τάι σηματοδοτώντας τη στροφή 180 μοιρών της χώρας.

Η αντίδραση της Eυρωπαϊκής Ένωσης

Η πρώτη αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην ξεκάθαρη θέση που πήρε η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν υπέρ της κατάργησης της πατέντας του εμβολίου κατά του κορονοϊού, είναι γεγονός. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε ότι: «Η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι έτοιμη να συζητήσει άρση της πατέντας για τα εμβόλια κατά της Covid».

Σε ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας ανέφερε: «Η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι επίσης έτοιμη να συζητήσει προτάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης κατά αποτελεσματικό και ρεαλιστικό τρόπο. Για τον λόγο αυτόν είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε με ποιον τρόπο η πρόταση των ΗΠΑ για την άρση των δικαιωμάτων πενυματικής ιδιοκτησίας επί των εμβολίων κατά της Covid-19 μπορεί να συμβάλει στην εκπλήρωση των στόχων αυτών».

Ο Πούτιν υπέρ της άρσης της πατέντας για τα εμβόλια 

«Αναμφίβολα, η Ρωσία θα υποστηρίξει μια τέτοια προσέγγιση», δήλωσε ο Πούτιν κατά την διάρκεια συνάντησης με την αντιπρόεδρο της ρωσικής κυβέρνησης Τατιάνα Γκόλικοβα, που είχε ως θέμα την αντιμετώπιση της πανδημίας, που μεταδόθηκε στην τηλεόραση. Ζήτησε μάλιστα από τη ρωσική κυβέρνηση να εργαστεί σε αυτή την κατεύθυνση, λέγοντας: «Υπό τις τρέχουσες συνθήκες, όπως έχω πει πολλές φορές στο παρελθόν, δεν θα πρέπει να σκεφτείτε πώς θα αποκομίσετε το μέγιστο όφελος αλλά πώς θα εγγυηθείτε την ασφάλεια των ανθρώπων».

«Αυτή τη στιγμή ακούμε ότι στην Ευρώπη υπάρχουν ιδέες οι οποίες κατά την γνώμη μου αξίζουν προσοχής. Συγκεκριμένα λένε να αρθεί γενικά η πατέντα για τα εμβόλια κατά του κορονοϊού. Αυτό όχι μόνο δεν έρχεται σε αντίθεση, αλλά απ’ ό,τι αντιλαμβάνομαι, ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, οι οποίοι προβλέπουν την άρση παρόμοιας προστασίας πατέντας σε έκτακτες συνθήκες», δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος κατά την διάρκεια της συνάντησης με την αντιπρόεδρο της ρωσικής κυβέρνησης.

Ποιοι είναι κατά

Σύμφωνα με τον Τόμας Κούνι, πρόεδρο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Φαρμακοβιομηχανιών (Ifpma) «η κατάργηση των πατεντών ή η προσωρινή τους άρση δεν θα παράξει ούτε μία παραπάνω δόση εμβολίου. Πάνω απ’ όλα είναι ζήτημα τεχνογνωσίας». Οι φαρμακευτικές εταιρείες υπογραμμίζουν ότι έχουν ήδη συνάψει περίπου 275 συμφωνίες συνεργασίας, κάποιες φορές και με ανταγωνιστές τους, προκειμένου να αυξήσουν το συντομότερο δυνατό την παραγωγή και να φτάσουν στις 10 δισεκατομμύρια δόσεις το 2021.

Παράλληλα επισημαίνουν ότι το πρόβλημα δεν ήταν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, αλλά οι εμπορικοί φραγμοί ή οι ελλείψεις σε κάποια συστατικά και εργαλεία τα οποία μπορούν να σταματήσουν την παραγωγή. Φοβούνται ότι πιο μικροί και λιγότερο γνωστοί παρασκευαστές θα προλάβουν να αποκτήσουν πρώτες ύλες και συστατικά, ακόμη και προσωπικό, που είναι ήδη δύσκολο να βρεθούν, χωρίς μάλιστα να καταφέρουν να παράξουν ασφαλή εμβόλια.

Οι φαρμακοβιομηχανίες εκτιμούν ότι περισσότερα από 100 συστατικά που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή των εμβολίων είναι ήδη δύσκολο να βρεθούν, είτε επειδή οι εξαγωγές τους έχουν απαγορευθεί είτε επειδή η ζήτηση είναι πολύ μεγάλη.

Η πρόταση των ΗΠΑ για άρση των πατεντών για τα εμβόλια της Covid-19 θα είχε σημαντικές επιπτώσεις στην παραγωγή, ανέφερε μια εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης, σημειώνοντας ότι οι κύριοι παράγοντες είναι η ικανότητα παραγωγής και οι ποιοτικές προδιαγραφές, παρά τα πνευματικά δικαιώματα.

«Η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας είναι πηγή καινοτομίας και έτσι πρέπει να παραμείνει στο μέλλον», ανέφερε η εκπρόσωπος στην ανακοίνωσή της.

Pfizer: Κατά της άρσης της πατέντας 

Ο πρόεδρος-γενικός διευθυντής του αμερικανικού κολοσσού Pfizer Αλβέρτος Μπουρλά δήλωσε την Πέμπτη 6 Μαΐου ότι δεν τάσσεται «καθόλου» υπέρ της απόφασης των ΗΠΑ να στηρίξουν την άρση της πατέντας για τα εμβόλια για την Covid-19, εκτιμώντας ότι θα ήταν προτιμότερο να αυξηθεί η παραγωγή στις υπάρχουσες μονάδες.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Αλβέρτος Μπουρλά τόνισε ότι το άνοιγμα μονάδων παραγωγής του εμβολίου των BioNTech/Pfizer σε άλλα μέρη, πέρα από αυτά που ήδη υπάρχουν στις ΗΠΑ και την ΕΕ (Βέλγιο και Γερμανία), θα ήταν περίπλοκο, λόγω της έλλειψης πρώτων υλών, με κίνδυνο να μειωθεί ο αριθμός των παραγόμενων δόσεων.

«Πρέπει να επικεντρώσουμε τις προσπάθειές μας στα εργοστάσια που παράγουν ήδη το εμβόλιο και έχουν επαρκή ικανότητα να παρασκευάσουν δισεκατομμύρια δόσεις και να διασφαλίσουμε ότι δεν θα διαταράσσεται (η παραγωγή) με πολιτικά υποκινούμενες ανακοινώσεις. Αυτές είναι κενές υποσχέσεις», τόνισε.

Ένα εμβόλιο που βασίζεται στην πρωτόγνωρη τεχνολογία του «αγγελιαφόρου RNA», όπως αυτό των Pfizer/BioNTech απαιτεί μια «πολύ μακρά» διαδικασία και μια «τεχνογνωσία αιχμής» προκειμένου να λειτουργήσει ένας χώρος παραγωγής, εξήγησε ο Άλμπερτ Μπουρλά. «Επειδή εμβόλια αγγελιαφόρου RNA δεν είχαν παραχθεί ποτέ μέχρι τώρα, το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν στον κόσμο εργοστάσια όπως αυτά που κατασκευάσαμε εμείς οι ίδιοι (…) εκ του μηδενός», υπογράμμισε.

Ειδικά μηχανήματα για την παρασκευή του σκευάσματος των BioNTech/Pfizer παραγγέλθηκαν σε εξειδικευμένες εταιρείες και οι μονάδες παραγωγής διαμορφώθηκαν έτσι ώστε να εγκατασταθούν εκεί. Τίποτα παρόμοιο δεν υπάρχει σε χώρες όπως η Ινδία και η Νότια Αφρική, υποστήριξε ο Μπουρλά. Οι χώρες αυτές, οι οποίες διαθέτουν πολλές φαρμακοβιομηχανίες, ζητούν την άρση των πατεντών.

Οι εταιρείες BioNTech/Pfizer διαβεβαιώνουν ότι έχουν τη δυνατότητα να παρασκευάσουν 3 δισεκατομμύρια δόσεις του εμβολίου τους φέτος και περισσότερα από 3 δισεκ. δόσεις το 2022.

Δείτε όλες τις  τελευταίες Ειδήσεις  από την  Ελλάδα  και τον  Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο  Radar.gr.