Ταξίδι στο χρόνο αποτελεί η νέα εβδομαδιαία σειρά ντοκιμαντέρ παραγωγής ΕΡΤ3 2021-2022 με τίτλο «Η ιστορία των Ελληνικών Σιδηροδρόμων», που κάνει πρεμιέρα την Τρίτη 8 Φεβρουαρίου 2022 στις 12 το μεσημέρι με το πρώτο από τα συνολικά 12 ωριαία επεισόδια που επικεντρώνεται στην «απαρχή των Ελληνικών Σιδηροδρόμων».

Μέσα από παλιά κείμενα, φωτογραφίες και ντοκουμέντα παρακολουθούμε την ιστορία της ανάπτυξης των ελληνικών σιδηροδρόμων, καθώς εξαπλώνονται σε όλη την ελληνική επικράτεια.

Όπως περιγράφουν οι συντελεστές:

Το ταξίδι μας ξεκινάει από την περιοχή της Αττικής, όπου κατασκευάζονται τα πρώτα δίκτυα, και μας οδηγεί μέχρι και το σήμερα, καθώς επισκεπτόμαστε σημαντικούς σιδηροδρομικούς προορισμούς, όπως τα δίκτυα στον Βόρειο Ελλαδικό χώρο, τους Θεσσαλικούς σιδηροδρόμους και τα σιδηροδρομικά δίκτυα της Πελοποννήσου.

Μεταξύ άλλων, μαθαίνουμε για τις μηχανές και τις αμαξοστοιχίες που κινούνταν πάνω στα δίκτυα αυτά, για την ιστορία των σταθμών αλλά και την αρχιτεκτονική τους, καθώς και για τον κομβικό ρόλο που διαδραμάτισαν τα σιδηροδρομικά δίκτυα στους εθνικούς αγώνες

. Παράλληλα, μέσα από συνεντεύξεις με νυν και πρώην σιδηροδρομικούς, γνωρίζουμε από πρώτο χέρι όλες τις λεπτομέρειες για το πώς λειτουργεί ο σιδηρόδρομος, ενώ χανόμαστε μέσα στις σιδηροδρομικές ιστορίες τις οποίες μοιράζονται μαζί μας.

Το πρώτο ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο αποτελείται από 9 χιλιόμετρα γραμμής, τα οποία συνδέουν το Θησείο με τον Πειραιά, στην πόλη της πρωτεύουσας. Πολύ σύντομα όμως, υπό την υποκίνηση του οραματιστή πολιτικού Χαρίλαου Τρικούπη, τα έργα κατασκευής σιδηροδρομικών δικτύων που θα ενώνουν τις μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας επιταχύνονται. Η κατασκευή του πρώτου αυτού σιδηροδρομικού δικτύου, μετά από πολλές καθυστερήσεις, ολοκληρώνεται το 1869. Οι διαβουλεύσεις στην κυβέρνηση, ωστόσο, για ανάπτυξη σιδηροδρομικού δικτύου στον ελλαδικό χώρο έχουν ξεκινήσει ήδη από το 1838. Στην Ευρώπη, εν τω μεταξύ, οι σιδηρόδρομοι εξαπλώνονται ταχύτατα, μετά την κατασκευή της πρώτης ατμομηχανής την δεκαετία του 1830 από τον νεαρό τότε George Stephenson, καθώς το σιδηροδρομικό μέσο έχει ήδη αναδειχθεί σε κομβικό παράγοντα για την ανάπτυξη τόσο του εμπορίου μιας χώρας όσο και της στρατιωτικής δύναμής της, προσφέροντας γρήγορη μετακίνηση στρατευμάτων και πολεμοφοδίων.

Επεισόδιο 1ο :

Η απαρχή των Ελληνικών Σιδηροδρόμων Λίγα χρόνια μετά την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού, η Ελλάδα βρίσκει τις περιοχές της αποκομμένες, και την ίδια απομονωμένη από τις υπόλοιπες χώρες των Βαλκανίων. Το θαλάσσιο εμπόριο και οι μετακινήσεις δια θαλάσσης ακμάζουν, αλλά στην ενδοχώρα οι δρόμοι είναι λιγοστοί και δύσβατοι. Εμφανίζεται λοιπόν η ανάγκη για την ανάπτυξη ενός δικτύου που θα ενώνει τις ελληνικές πόλεις μεταξύ τους, ενώ το μέσον που επιλέγεται είναι ο σιδηρόδρομος, ο οποίος εκείνη την εποχή διαδίδεται ταχύτατα στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Πιάνοντας το νήμα από την αρχή, με τις πρώτες προτάσεις κατασκευής σιδηροδρόμου στην Ελλάδα ήδη από το 1835, ακολουθούμε τα ίχνη της ελληνικής σιδηροδρομικής ιστορίας, μέσα από ντοκουμέντα και συμβάσεις που μαρτυρούν τα πρώτα δειλά βήματα των σιδηροδρόμων στην Ελλάδα. Μέσα από πλούσιο φωτογραφικό και αρχειακό υλικό, ταξιδεύουμε πίσω στον χρόνο πάνω στις ράγες του «Σιδηροδρόμου απ’ Αθηνών εις Πειραιά» (Σ.Α.Π.), ο οποίος αποτέλεσε τον πρώτο σιδηρόδρομο στον ελλαδικό χώρο, και γνωρίζουμε για τις πολιτικές, οικονομικές αλλά και τεχνικές δυσκολίες που αντιμετώπισε η κατασκευή του.

Επισκεπτόμαστε για πρώτη φορά, τον αρχικό, ημιυπαίθριο σταθμό της Ομόνοιας, ο οποίος στέκεται ξεχασμένος από τον κόσμο, κάτω από τους πολυσύχναστους δρόμους του κέντρου της Αθήνας. Τερματικός σταθμός στο ταξίδι μας αποτελεί η δημιουργία του πρώτου τμήματος του δικτύου των «Σιδηροδρόμων Πειραιώς Αθηνών Πελοποννήσου» (Σ.Π.Α.Π.), η οποία και σηματοδοτεί την αρχή του φιλόδοξου έργου του οραματιστή πολιτικού Χαρίλαου Τρικούπη για την εξάπλωση των σιδηροδρόμων σε όλη την ελληνική επικράτεια.

Συντελεστές:

Σκηνοθεσία: Τάκης Δημητρακόπουλος

Σενάριο: Τάνια Χαροκόπου

Διεύθυνση Φωτογραφίας: Κωνσταντίνος Ψωμάς

Διεύθυνση Παραγωγής: Δημήτρης Γεωργιάδης

Σχεδιασμός Παραγωγής: Μαριέτο Επιχείρηση ΕΠΕ

Οργάνωση – Εκτέλεση Παραγωγής: Κωνσταντίνος Ψωμάς

Βοηθός Σκηνοθέτη: Αλέξανδρος Σικαλιάς

Εικονολήπτης: Πέτρος Κιοσές

Ηχολήπτης: Κωνσταντίνος Ψωμάς

Μοντάζ: Κώστας Παπαδήμας, Κωνσταντίνος Ψωμάς

Επιστημονικός Συνεργάτης: Αλέξανδρος Σικαλιάς

Αφήγηση: Κωστής Σαββιδάκης

Μουσική Σύνθεση: Γιώργος Μαγουλάς

Πηγή: ΕΡΤ Α.Ε